niedziela, 31 marca 2019

Turystyczny pociąg przez ziemie Majów

Oryginalny artykuł: El INAH se abre al debate sobre el proyecto Tren Maya

Budowa linii kolejowej o długości 1554 kilometrów i prowadzącej przez pięć stanów Meksyku to wielkie wyzwanie, wywołujące dyskusje, w których swoje stanowisko zajmuje również Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH). Ponieważ trasa pobiegnie przez obszary wielokulturowe, bioróżnorodne oraz bogate w pozostałości archeologiczne i paleontologiczne, a zatem badacze zastanawiają się, jak ten projekt wpłynie na florę i faunę Półwyspu Jukatan i stanu Chiapas oraz jak zachować tę część dziedzictwa, która jeszcze czeka na swe odkrycie.

Plan trasy, którą pojedzie turystyczny pociąg (for. Mauricio Marat, INAH)

wtorek, 26 marca 2019

Nowe znaleziska w Templo Mayor budzą nadzieję na odkrycie grobu Ahuitzotla

Oryginalny artykuł: Aztec war sacrifices found in Mexico may point to elusive royal tomb

Kolejne depozyty ofiarne odkryte ostatnio na terenie świątyni Templo Mayor w stolicy Meksyku mogą doprowadzić archeologów do grobowca władcy Mexików. Depozyty zostały umieszczone przez kapłanów Mexików ponad 500 lat temu, we wnętrzu okrągłej platformy, wznoszącej się niegdyś przed świątynią, gdzie – zgodnie z informacjami historycznymi – powinni spoczywać władcy, choć do tej pory nie natrafiono na żaden grobowiec. Jak podaje kierujący projektem Leonardo Lopez Lujan, w miarę prowadzonych prac wykopaliskowych znajdują coraz bogatsze artefakty i dlatego tym razem wzrosły oczekiwania archeologów. Szczególnie zainteresowanie wzbudziły szczątki jaguara złożone w dużej, czworokątnej, kamiennej skrzyni, umieszczonej w centralnej części platformy.

Prace wykopaliskowe prowadzone na terenie Templo Mayor (fot. Reuters/Henry Romero)

czwartek, 21 marca 2019

Machalilla - zapomniana kultura prekolumbijska z ziem Ekwadoru

Oryginalny artykuł: Machalilla, olvidada cultura precolombina de Ecuador

Mało znana kultura Machalilla rozwijała się w latach 1400-800 p.n.e. na południowym wybrzeżu Ekwadoru, pomiędzy dzisiejszymi prowincjami Manabi i Santa Elena. Obecnie nowe badania i wykopaliska podjęli tam naukowcy z Niemieckiego Instytutu Archeologii (Deutsches Archäologisches Institut – DAI) z siedzibą w Berlinie i z Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Ekwadorze (Pontifica Universidad Católica de Ecuador – PUCE). Na pozostałości ceramiki Machalilla natrafił już w 1958 r. Emilio Estrada Icaza, który dwa lata wcześniej, w 1956 r., odkrył ślady znacznie starszej kultury Valdivia (3500-1800 p.n.e.).

Wykopaliska prowadzone przez badaczy z Niemiec i Ekwadoru (fot. DAI)

sobota, 16 marca 2019

Prekolumbijskie ogrody w Centralnym Meksyku

Kiedy Hiszpanie dotarli na ziemie Meksyku, wielkie wrażenie wywarły na nich przepiękne ogrody, w których uprawiano warzywa, drzewa owocowe, zioła lecznicze, a przede wszystkim kwiaty. Hernan Cortes, Bernal Díaz del Castillo, Pedro Mártir de Anglería czy Bernandino de Sahagún zachwycali się ogrodami w Tenochtitlan, Texcoco, Itztapalapa, Huaxtepec i Atlixco. Jak podaje meksykańska badaczka Zelia Nuttall, w języku nahuatl istnieje wiele słów, które określają różne rodzaje ogrodów. Xochitla – „miejsce kwiatów” – oznaczało ogólnie ogrody, a jego wariantem było xoxochitla – „miejsce licznych kwiatów”. Ogrody otaczane murem nazywano xochitepanyo, a słowo xochiteipancalli – „pałace kwiatów” – odnosiło się wyłącznie do ogrodów zarezerwowanych dla przedstawicieli najwyższej elity i będących miejscami, w których przyjemnie spędzali wolny czas w otoczeniu wonnych kwiatów.

Ilustracja z Kodeksu Florentino, przedstawiająca ogród w Itztapalapa

poniedziałek, 11 marca 2019

El Cerrito - dawne centrum ceremonialne na terenie stanu Queretaro (Meksyk)

Oryginalny artykuł: Abre al publico el museo de sitio de la zona arqueologica El Cerrito en Queretaro

Po 24 latach prac i badań na terenie stanowiska archeologicznego El Cerrito, najważniejszego na terenie meksykańskiego stanu Queretaro, otwarto miejscowe muzeum. W El Cerrito, którego okres największego rozwoju przypadł na lata 900-1200 zachowały się place, ołtarze i wzniesiona na naturalnej skale piramida o 13 poziomach, mająca wysokość 30 metrów. Archeolog Daniel Valencia, kierujący projektem badawczym wyjaśnił, że El Cerrito było najbardziej na północ wysuniętym centrum ceremonialnym Mezoameryki, zbudowanym przez Tolteków, których obecność w tym regionie została potwierdzona w oparciu o wyniki prac.

Stanowisko archeologiczne El Cerrito (fot. Mauricio Marat, INAH)

środa, 6 marca 2019

Projekt GAM odsłania tajemnice jaskini w rejonie Chichen Itza

Oryginalny artykuł: Proyecto GAM redescubre Balamku - santuario subterraneo de Chichen Itza

Specjaliści z Projektu GAM (badającego studnie cenotes i jaskinie, wspominanego w wielu postach na naszym blogu) dokonali jednego z najważniejszych odkryć w historii badań majańskiego ośrodka Chichen Itza. We wnętrzu groty, nazwanej Balamkú („Jaskinia Jaguara”) natrafili na setki prekolumbijskich artefaktów, świadczących o rytualnym wykorzystywaniu tego miejsca.

Fragmenty kadzielnic znalezionych w jaskini Balamku (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)
Podczas konferencji prasowej w siedzibie INAH, Pedro Francisco Sánchez Nava i Guillermo de Anda przekazali, że jaskinia znajduje się w odległości 2,7 km na wschód od Piramidy Kukulkana (zwanej też Castillo) i w rzeczywistości już w 1966 roku odkryli ją mieszkańcy gminy San Felipe: Eleuterio, Mariano i Esteban Mazón oraz Ermilo, Jacinto i Pascual Un Noh. Pomimo to grota pozostawała nietknięta przez ponad 50 lat, gdyż po otrzymaniu informacji o odkryciu, archeolog Víctor Segovia Pinto nakazał zamknięcie wejścia do jaskini.

Kadzielnice złozone przez Majów w jaskini Balamku (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)

sobota, 2 marca 2019

Wystawa poświęcona artefaktom z Grobowca 7 w Monte Alban

Oryginalny artykuł: Aactualizan exhibicion de la Tumba 7 de Monte Alban, El lugar de los ancestros

87 lat temu, 6 stycznia 1932 r., na terenie Monte Alban (stan Oaxaca, Meksyk), archeolog Alfonso Caso Andrade (1896-1970), pierwszy dyrektor Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) odkrył Grobowiec 7, który nazwałnajbogatszym grobem Ameryki. Po przeprowadzeniu dokładnych badań w latach 60. XX wieku uznał, że złożone w nim dary ofiarne należały do Misteków, którzy w okresie postklasycznym (lata 1250-1521) wykorzystali dawny grobowiec Zapoteków, pochodzący z lat 0-100 n.e., aby pochować w nim swych przodków. Chociaż znalezione w grobie artefakty od lat można podziwiać w Museo de las Culturas w mieście Oaxaca, to obecnie, z okazji 80. rocznicy INAH, poddano je dokładnemu oczyszczeniu i odrestaurowaniu, przygotowując specjalną wystawę El lugar de los ancestros. Ta'ta ñuu ana'a (Miejsce przodków), obejmującą około 600 eksponatów i ukazującą splendor sztuki Misteków.

Jeden z naszyjników pochodzących z Grobowca 7 w Monte Alban (fot. Héctor Montaño, INAH)