Odkrycia na terenie przeznaczonym pod budowę nowego lotniska w Meksyku

Oryginalny artykuł: Hallazgos en la obra del nuevo aeropuerto Felipe Angeles reconstruyen el devenir de la Cuenca de Mexico

W związku z budową w Meksyku nowego lotniska międzynarodowego „General Felipe Angeles” w rejonie Zumpango w stanie Meksyk (45 km od obecnego lotniska „Benito Juarez"), przeznaczony na ten cel teren został sprawdzony najpierw przez archeologów, którzy natrafili tam na 15 pochodzących z czasów prekolumbijskich pochówków ze szczątkami ludzkimi oraz na fragmenty szkieletów około 60 mamutów.

Prace wykopaliskowe na terenie przeznaczonym pod budowę lotniska (fot. INAH)

Rozkwit Cahokii zbiegł się z początkiem uprawy kukurydzy

Oryginalny artykuł: Cahokia's rise parallels onset of corn agriculture

Uprawa kukurydzy rozprzestrzeniła się z Mezoameryki na południowo-zachodnie ziemie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych około 4000 r. p.n.e. Przedmiotem dyskusji pozostaje jednak, jak i kiedy dotarła ona do innych rejonów Ameryki Północnej. Thomas Emerson, Mary Simon, Kristin Hedman i Mathew Fort z Illinois State Archaeological Survey przeprowadzili nowe badania, aby sprawdzić, jak wyglądała uprawa kukurydzy w Cahokii. Naukowcy ustalili wiek zwęglonych ziaren kukurydzy znalezionych w tamtejszych kontekstach archeologicznych oraz przeanalizowali zawartość izotopów węgla w próbkach pobranych z zębów i kości 108 osób i 15 psów pochowanych w tym rejonie.

Cahokia (autor ilustracji: William R. Iseminger).

Prace konserwatorskie w miastach Majów na terenie stanu Quintana Roo

Oryginalny artykuł: Resplandece la pintura mural del Caribe mexicano mediante la conservacion

Wybrzeże Morza Karaibskiego w dzisiejszym stanie Quintana Roo było zamieszkiwane przez Majów od późnego preklasyku (300 r. p.n.e. – 300 r. n.e.) do późnego postklasyku (lata 1200-1550). W tym ostatnim okresie ponownie ożywiła się działalność budowlana, a pozostałości wznoszonych wówczas świątyń przetrwały do dzisiaj. Jednak panujące na tych ziemiach warunki atmosferyczne przyczyniły się do powstania licznych uszkodzeń, szczególnie w przypadku malowideł ściennych, dekoracji ze stiuku i kamiennych elementów architektonicznych, które były narażone na palące słońce, deszcz, wiatr, słoną bryzę i nagłe zmiany temperatury.

Budowla znana jako Casa Azul („Niebieski Dom”) w Calica
(fot. Mónica A. López Portillo Guzmán)

Konserwacja malowidła w budowli Casa Azul w Calica
(fot. Mónica A. López Portillo Guzmán)

Znaczenie boa dusicieli dla mieszkańców Małych Antyli

Oryginalny artykuł: Beads made of boa bones identified in lesser Antilles

Obecnie węże boa są bardzo rzadko spotykane na Małych Antylach na Morzu Karaibskim, a jeszcze trudniej natrafić na pozostałości tych dusicieli w tamtejszych kontekstach archeologicznych. Chcąc wyjaśnić przyczyny takiej sytuacji, Corentin Bochaton z Instytutu Maxa Plancka i Uniwersytetu w Bordeaux przeprowadził interdyscyplinarne badania, łączące świadectwa archeologiczne z danymi uzyskanymi ze źródeł historycznych i biologicznych. Uczony przeanalizował szczątki zwierząt pochodzące z trzech miejsc: Dizac Beach na Martynice, Basse-Terre Cathedral na Basse-Terre (Gwadelupa) i Pointe Gros Rampart na La Désirade (Gwadelupa). Zdołał zidentyfikować osiem kręgów należących do węża boa. Są to jedyne zmodyfikowane kości węża znalezione na Małych Antylach, co może wskazywać na znaczenie boa dusicieli dla prekolumbijskich społeczności indiańskich.

Kręgi węży boa znalezione na Małych Antylach (autor: Corentin Bochaton)

Cyfrowy model Sali Kolumn w La Quemada

Oryginalny artykuł: Generan modelo reconstructivo del Salon de las Columnas y otros edificios de La Quemada, Zacatecas

La Quemada (stan Zacatecas, Meksyk) jest jednym z prekolumbijskich ośrodków, o których usłyszano już w XVI wieku. W XIX wieku Carl de Berghes przygotował szczegółowy opis miasta, a po nim kolejni badacze, M.E. Fégueux i Edmond Guillemin de Tarayre. W  XX wieku prowadzono prace wykopaliskowe w La Quemada. Obecnie, na podstawie danych archeologicznych, informacji pozostawionych przez uczestników ekspedycji oraz dzięki wykorzystaniu dronów i nowych technologii cyfrowych przygotowano model jednej z najbardziej charakterystycznych budowli w La Quemada, znanej jako Sala Kolumn. 

Pozostałości Sali Kolumn (fot. Mauricio Marat, INAH)

Cyfrowy model budowli znanej jako Sala Kolumn

(autor: Manuel Dueñas, INAH)

Ślady ognisk rozpalanych około 10 000 lat temu w jaskiniach na Jukatanie

Oryginalny artykuł: Estudios comprueban que hogueras del cenote Aktun Ha fueron creadas por el hombre hace mas de 10 mil anos

Meksykańscy specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przedstawili wyniki nowych badań, które potwierdzają, ze łowcy-zbieracze na ziemiach Półwyspu Jukatan rozpalali ogniska wewnątrz tamtejszych jaskiń. W tak zwanej Komnacie Przodków, znajdującej się w systemie Aktun Ha (stan Quintana Roo, Meksyk) natrafiono na ślady 14 prehistorycznych ognisk. Pobrane w latach 2017-2018 próbki zostały poddane analizom laboratoryjnym. Jak wyjaśnia archeolog Luis Alberto Martos López, ogniska pochodzą sprzed 10 750 – 10 250 lat, okresu przejściowego z plejstocenu do holocenu. Jest też całkowicie pewne, że ogniska były rozpalane w jaskini, dzięki czemu można odrzucić możliwość przedostania się węgla drzewnego z wodą podczas podnoszenia się poziomu morza. Uzyskane rezultaty badań są kluczowe dla zrozumienia zasiedlania kontynentu amerykańskiego i samego Półwyspu Jukatan.

Cenote Aktun Ha (fot. Octavio del Río, INAH)

Przyczyny upadku Cerro Baul, ośrodka kultury Wari

Oryginalny artykuł: Shrewd water use helped South America's first empire thrive. So why did drought destroy it?

Kiedy około 1400 lat temu przedstawiciele kultury Wari przybyli do Doliny Moquegua w południowym Peru, nie przejęli siłą zamieszkałych już żyznych ziem, ale osiedlili się na wysokich i suchych terenach, wznieśli swe budowle na szczycie wzgórza Cerro Baul i skonstruowali kanały, które doprowadzały wodę na znaczne odległości. Zamienili górskie stoki na terasy uprawne nawadniane wodą deszczową i spływającym z gór topniejącym śniegiem. Pozostałości systemu zaopatrywania w wodę zachowały się nie tylko w Cerro Baul, ale również w kilku innych miejscach państwa Wari, w tym w Pikillacta i w regionie Huamachuco. Jak podkreśla Donna Nash (z University of North Carolina, Greensboro), pomimo suchego klimatu ludność Wari zdołała rozszerzyć strefę swych wpływów na inne ziemie, zasiedlić i wykorzystać puste do tej pory tereny. Około 1000 lat temu upadek cywilizacji Wari zbiegł się z okresem poważnej suszy. Badaczy zastanawiało jednak, jak susza mogła pogrążyć społeczność, która tak dobrze potrafiła radzić sobie z ograniczoną ilością wody.

Cerro Baul (fot. Omar Lucas, El Comercio)

Odkrycie dawnej osady Majów

Oryginalny artykuł: Arqueologos del INAH localizan una aldea maya posclasica en Mahahual, Quintana Roo

Na wschodnim wybrzeżu Półwyspu Jukatan, w pobliżu miejscowości Mahahual w stanie Quintana Roo, eksperci z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na pozostałości prekolumbijskiej osady Majów, pochodzącej z okresu postklasycznego (lata 1200-1546). Na terenie dawnej wioski, którą archeolodzy nazwali również Mahahual, zachowały się w większości budowle mieszkalne, aguadas (sztuczne zbiorniki wodne) i naturalne studnie. W okolicy znajdują się również cenotes i jaskinie.

Pozostałości budowli w Mahahual
(fot. Fernando Cortés, Centrum INAH-Quintana Roo)