niedziela, 28 lutego 2021

Badanie diety mieszkańców dwóch andyjskich ośrodków

Oryginalny artykuł: Analysis of ancient teeth reveal clues about how sociopolitical systems grow

Badanie zwyczajów żywieniowych dwóch grup ludności, które zamieszkiwały 6000 lat temu północne Peru, pozwoliło naukowcom z Uniwersytetu Vanderbilta (Nashville, USA) uzyskać informacje na temat złożonej struktury społeczno-politycznej dawnych społeczności andyjskich. Uczeni skupili swe prace na diecie ludzi z Huaca Prieta i Paredones, położonych od siebie w odległości zaledwie kilkuset metrów. Próbki pobrano ze szczątków 21 osób z Huaca Prieta i 9 osób z Paredones. Analizy izotopów węgla i azotu z kolagenu zębiny oraz stabilnych izotopów węgla ze szkliwa nazębnego wykazały, że pomimo bliskości obu ośrodków diety ich mieszkańców były odmienne.

Mapka przedstawiająca położenie Huaca Priera i Paredones
(źródło ilustracji: Vanderbilt University)

środa, 24 lutego 2021

Sztuka naskalna w rejonie Huayacocotla (stan Veracruz, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Pervive el milenario culto a la grafica rupestre en Huayacocotla, Veracruz

Przez wieki wąwóz położony na granicy meksykańskich stanów Hidalgo i Veracruz był zajmowany przez ludzi ze względu na bogactwa naturalne. Jednocześnie, zdaniem specjalistów z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), było to miejsce o charakterze sakralnym, które ma duże znaczenie jeszcze dzisiaj dla mieszkającej w tym regionie ludności Otomi. Badacze Ana María Álvarez Palma i Gianfranco Cassiano (z Centrum INAH – Veracruz) oraz Alfonso Torres Rodriguez i Nadia Velez Saldaña (z Centrum INAH - Hidalgo) podają, że w wąwozie od strony stanu Veracruz zarejestrowano do tej pory 26 stanowisk ze sztuką naskalną, która zachowała się w schroniskach skalnych, na ścianach i innych formacjach. Chociaż niektóre z nich pochodzą od grup łowców-zbieraczy, to jednak większość przedstawień związana jest z tradycją Otomi z lat 950-1521.

Jaskinia Cueva de la Mesita (stan Veracruz, Meksyk) (fot. INAH)

sobota, 20 lutego 2021

Mitla (stan Oaxaca, Meksyk)

Dawne miasto Zapoteków – Mitla – położone jest w odległości około 40 km od stolicy meksykańskiego stanu Oaxaca. Mitla rozwijała się już od 200 r., ale w owym czasie w tym regionie dominowało Monte Alban i mniejsze ośrodki nabrały znaczenia dopiero po jego upadku, około 750 r. 

Pozostałości budowli w Mitli

Obecna nazwa miasta jest przekształceniem słowa Mictlan, które w języku nahuatl oznacza „miejsce zmarłych”. W języku Zapoteków określano je jako Lyobaa – „miejsce spoczynku” i zgodnie z dawnymi relacjami w Mitli grzebano osoby o wysokim statusie społecznym, pochodzące z innych miast zamieszkiwanych przez Zapoteków.

Jedna z budowli w Mitli

wtorek, 16 lutego 2021

Psy towarzyszyły ludziom podczas migracji do Ameryki

Oryginalny artykuł: Dogs likely migrated to the Americas with humans over 15,000 years ago, study says

Postępy badań związanych z sekwencjonowaniem starożytnego DNA ujawniają historię populacji zarówno ludzi, jak i psów. Genetyczne sygnatury szczątków psów z ostatnich 10 000 lat powiązano ze znanymi przemieszczeniami się ludzi w takich regionach jak Arktyka czy Pacyfik. Podejrzewa się jednak, że te relacje są znacznie starsze i mogły rozpocząć się wkrótce po udomowieniu psa od przodka szarego wilka w późnym plejstocenie. Zespół uczonych badał rodowód amerykańskich psów, które pochodzą od innego przodka genetycznego niż psy z Arktyki. Porównano wyniki genetyczne populacji ludzi i psów z Syberii, Beringi i Ameryki Północnej. 

Psy towarzyszyły ludziom podczas migracji do Ameryki
(źródło ilustracji: CNN)

piątek, 12 lutego 2021

Pozostałości drewnianej palisady w boliwijskiej Amazonii

Oryginalny artykuł: Ancient Amazonian farmers fortified valuable land they had spent years making fertile to protect it from conflict

Dr Mark Robinson i prof. Jose Iriarte (University of Exeter, Wielka Brytania), dr Carla Jaimes-Betancourt (University of Bonn, Niemcy), dr Sarah Elliott (University of Bournemouth, Wielka Brytania) i dr Yoshi Maezumi (University of Amsterdam, Niderlandy) opublikowali wyniki swych badań prowadzonych na terenie stanowiska archeologicznego Versalles w boliwijskiej Amazonii. Podczas prac wykopaliskowych, w których uczestniczyli również angielscy i boliwijscy studenci oraz lokalna społeczność natrafiono na pozostałości otaczającej wioskę drewnianej palisady. Ze względu na klimat tropikalny tego typu znaleziska drewnianych konstrukcji są wyjątkowo rzadkie. Okazuje się, że rolnicy w Boliwii budowali specjalne zabezpieczenia wokół wzbogacanych przez lata ziem terra preta, aby zapewnić im bezpieczeństwo w czasach niepokojów społecznych. 

Prace wykopaliskowe na terenie stanowiska archeologicznego Versalles (Boliwia) (fot. Mark Robinson)

poniedziałek, 8 lutego 2021

Indianie Chumash używali paciorków z muszli jako pieniędzy już 2000 lat temu

Oryginalny artykuł: Archaeologist argues the Chumash Indians were using highly worked shell beads as currency 2,000 years ago

Prof. Lynn Gamble z University of California w Santa Barbara, od lat zajmująca się badaniami rdzennych Amerykanów, którzy zamieszkiwali ziemie dzisiejszej Kalifornii wiedziała, że Indianie Chumash używali paciorków z muszli jako pieniędzy od co najmniej 800 lat. Jednak po dokładnym przeglądzie zachowanych paciorków doszła do wniosku, że łowcy-zbieracze z południowo-środkowego wybrzeża Santa Barbara wykorzystywali paciorki z muszli jako rodzaj waluty już 2000 lat temu, co w przypadku obu Ameryk byłoby pierwszym świadectwem stosowania pieniędzy w tym czasie. 

Paciorki z muszli Indian Chumash (fot. Lynn Gamble, Santa Barbara Museum of Natural History)

czwartek, 4 lutego 2021

W pobliżu Chimbote (Peru) odkryto pochówek kultury Chimu

Oryginalny artykuł: Descifrando el pasado: hallan entierro prehispanico cerca del casco urbano de Chimbote

Wczoraj, podczas prac związanych z doprowadzaniem gazu do domów w pobliżu miasta Chimbote (region Ancash, Peru), robotnicy przypadkowo natrafili na prekolumbijski pochówek. Zdaniem archeologów, szczątki należą do osoby z kultury Chimu, na co mogłyby wskazywać znalezione przy nich naczynia ceramiczne typowe dla tej kultury.

Odkrycie dokonane przez robotników (źródło fot.: Andina)