poniedziałek, 27 grudnia 2021

Spadek poziomu morza doprowadził do upadku prekolumbijskich społeczności w Brazylii

Oryginalny artykuł: Sea level fall led to the decline of pre-Columbian societies 2,000 years ago 

Około 2000 lat temu zmiany poziomu morza przyczyniły się do upadku prekolumbijskich społeczności znanych jako Sambaqui, zamieszkujących południowe wybrzeże Brazylii. Zespół hiszpańskich uczonych przeanalizował skład stabilnych izotopów węgla i azotu dla ponad 300 szczątków ludzkich, co pozwoliło na oszacowanie diety dawnych mieszkańców. Przeprowadzono też 400 datowań radiowęglowych najróżniejszych próbek pobranych na terenie znajdujących się w tym regionie stanowisk archeologicznych. Większość z tych miejsc to zbiorowe cmentarze rybackich wspólnot, które żyły tam już 7000 lat temu. Do tej pory archeolodzy zarejestrowali tysiące takich osad.

Sambaquis of Figueirinha, Brazylia (źródło ilustracji: phys.org)

środa, 22 grudnia 2021

Badania warzelni soli w Ek Way Nal (Belize)

Oryginalny artykuł: Archeologists discover salt workers' residences at underwater Maya site

Heather McKillop i jej zespół od wielu lat prowadzą prace na terenie  Paynes Creek (Belize), gdzie zachowały się dawne warzelnie soli Majów. W miejscu nazwanym przez nich Ek Way Nal, w pozbawionym tlenu osadzie na dnie morza natrafili na pozostałości solnych kuchni, gdzie solankę gotowano w glinianych naczyniach nad ogniem, w zadaszonych budowlach wzniesionych z drewnianych pali. Niegdyś kuchnie te znajdowały się na lądzie, ale zostały zatopione gdy podniósł się poziom wody. 

Mapka przedstawiająca miejsca, w których prowadzono prace (autor: Mary Lee Eggart)

piątek, 17 grudnia 2021

Świadectwa ludzkiej aktywności na Falklandach

Oryginalny artykuł: Team discovers evidence of prehistoric human activity in Falkland Islands 

Od XVII wieku uważano, że Europejczycy byli pierwszymi ludźmi, którzy dotarli na Falklandy na południowym Atlantyku. Jednak nowe znaleziska i badania dowodzą aktywności człowieka na tych wyspach już setki lat wcześniej. Podczas licznych ekspedycji naukowych Kit Hamley (z University of Maine) i jej zespół zebrali kości zwierząt, pozostałości węgla drzewnego i inne świadectwa, poddając je datowaniu radiowęglowemu i analizom w laboratorium. Pobrano również próbki ze szczątków lwów morskich i pingwinów, na które natrafiono na New Island w pobliżu miejsca, gdzie właściciel terenu odkrył kamienne ostrze takie samo, jak te używane przez rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej przez ostatnie tysiąc lat. Kości zwierząt były zebrane w osobne stosy. Zdaniem Kit Hamley, ułożenie, rozmiary i rodzaj kości wskazują na działalność ludzi.

Czaszka lwa morskiego znaleziona na New Island (fot. Kit Hamley)

poniedziałek, 13 grudnia 2021

Naczynia Majów znalezione w jaskini w pobliżu Chemuyil

Oryginalny artykuł: El INAH recupera tres piezas arqueológicas mayas descubiertas en una cueva de Chemuyil, Quintana Roo

20 listopada bieżącego roku centrum Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) w meksykańskim stanie Quintana Roo zostało powiadomione o prekolumbijskich artefaktach znajdujących się w jaskini położonej w pobliżu miasteczka Chemuyil. Na miejsce to został wysłany archeolog José Antonio Reyes Solís, który przeprowadził wstępną inspekcję i uratował zachowane naczynia Majów. Postanowiono zabezpieczyć wejście do jaskini, gdyż leży ona blisko drogi dojazdowej do miasteczka, przez co jest narażona na ewentualne niepożądane wizyty. 

Wejście do jaskini (fot. Antonio Reyes, Centrum INAH Quintana Roo)

czwartek, 9 grudnia 2021

Nowe odkrycia związane z kulturą Chimu

Oryginalny artykuł: Hallazgo de sitio arqueológico en valle Chicama destaca labor agrícola de la cultura Chimú

W Quebrada El Oso (departament La Libertad, Peru) grupa naukowców z Universidad Nacional Mayor de San Marcos (UNMSM) prowadzi wykopaliska w ramach Programu Archeologicznego Chicama. W tym związanym z kulturą Chimu miejscu odkryto pochodzące sprzed 500-600 lat trzy budowle, które są bardzo podobne do cytadeli w Chan Chan, ale mają mniejsze rozmiary. Poza tym, jak podaje kierujący badaniami Henry Tantaleán, na szczególną uwagę zasługuje też obszar około 40 hektarów pól uprawnych nawadnianych kanałami.

Quebrada El Oso (fot. Program Archeologiczny Chicama, UNMSM-IPEA)

niedziela, 5 grudnia 2021

Na terenie miasta Meksyk odkryto domostwo i bogaty depozyt ofiarny

Oryginalny artykuł: Descubren cerca de Plaza Garibaldi una rica ofrenda mexica depositada tras la invasión de Tenochtitlan

W sierpniu bieżącego roku, w pobliżu Placu Garibaldiego, w Centrum Historycznym miasta Meksyk archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na pozostałości domostwa rodziny Mexików, która przeżyła hiszpańską inwazję. Prace wykopaliskowe prowadzono przez trzy miesiące i obecnie przedstawiono ich rezultaty. Domostwo obejmowało wewnętrzne patio i część mieszkalną z korytarzem łączącym pięć pomieszczeń, w których zachowały się fragmenty oryginalnych posadzek pokrytych stiukiem i ścian o grubości 30-50 cm. Pomieszczenia te, z których jedno było kuchnią, miały powierzchnię 4 x 3 m, chociaż całkowite wymiary nie są znane, gdyż pozostają ukryte pod współczesnymi posesjami.

Pozostałości domostwa Mexików odkryte w mieście Meksyk (fot. Mauricio Marat, INAH)

środa, 1 grudnia 2021

W Cajamarquilla (Peru) znaleziono osobliwą mumię

Oryginalny artykuł: Peru archeologists find mummy up to 1,200 years old 

Archeolodzy pracujący na terenie stanowiska Cajamarquilla, położonego około 24 km na wschód od Limy odkryli mumię, która pochodzi sprzed co najmniej 800 lat. Szczątki należą do młodego mężczyzny zmarłego w wieku 18-22 lat. Najbardziej zaskakujące jest, że jego ręce zakrywają twarz, a mumia jest związana sznurem. Została znaleziona w grobowcu o długości około trzech metrów, na głębokości 1,4 metra.

Osobliwa mumia odkryta w Cajamarquilla (źródło fot.: phys.org)