poniedziałek, 30 lipca 2018

Malowidła zachowane w jaskini na Jukatanie

Oryginalny artykuł: Hallan en Yucatan, Mexico importantes pinturas rupestres que podrian ser mayas

Jak poinformował meksykański archeolog Sergio Grosjean Abimerhi, w jednej z jaskiń na Jukatanie natrafiono na dawne malowidła. Chociaż odkrycia dokonano w czerwcu, to nie ujawniono jeszcze dokładnej lokalizacji groty, aby uchronić ją przed ewentualnymi wandalami. Wiadomo, że ma ona około 12 metrów głębokości, a w jej wnętrzu znajduje się małe cenote.

Jaskinia, w której odkryto dawne malowidła (fot. Sergio Grosjean)

czwartek, 26 lipca 2018

Zagadkowe "artefakty z Las Bocas"

W numerze 151. czasopisma Arqueología Mexicana zamieszczono bardzo ciekawy artykuł. w którym Eric Taladoire (emerytowany profesor archeologii z Université Paris 1) opowiada o szczególnych artefaktach, które opisywane są jako przedmioty w stylu olmeckim, pochodzące ze stanowiska archeologicznego Las Bocas, położonego w pobliżu Izúcar de Matamoros w meksykańskim stanie Puebla. W większości są to najróżniejsze naczynia (butle, wazy, misy) i figurki przedstawiające zwierzęta lub postacie ludzkie w różnych pozach i w stylu określanym jako „baby face”, a znacznie rzadziej przedmioty wykonane z kamienia lub jadeitu. Chociaż niektóre z tak zwanych „artefaktów z Las Bocas” znajdują się w muzeach (między innymi w Paryżu, Nowym Jorku, Princeton, Dallas, San Francisco, Waszyngtonie, Puebli i Mieście Meksyk), to jednak ich znacząca większość należy do prywatnych kolekcjonerów. Żaden z tych przedmiotów nie został znaleziony podczas prowadzonych pod nadzorem wykopalisk archeologicznych i wszystkie pojawiły się najpierw na czarnym rynku i w domach aukcyjnych, które niekiedy nawet nie specjalizują się w sztuce prekolumbijskiej.

Figurka w stylu olmeckim, określana jako pochodząca z Las Bocas
(źródło fot.: Arqueologia Mexicana, Raices)

sobota, 21 lipca 2018

Piramida w Teopanzolco skrywała pozostałości wcześniejszej konstrukcji

Oryginalny artykuł: Especialistas del INAH descubren restos de un templo al interior de la piramide de Teopanzolco en Morelos

We wrześniu minionego roku, w wyniku trzęsienia ziemi w Meksyku ucierpiało wiele stanowisk archeologicznych, w tym Teopanzolco w stanie Morelos. Podczas inspekcji, specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) odnotowali poważne uszkodzenia we wnętrzu tamtejszej głównej piramidy ze świątyniami bogów Tlaloka i Huitzilopochtli. Ponieważ zawalenie się fragmentów posadzki zagrażało stabilności budowli, przeprowadzono badania z wykorzystaniem radaru i wykonano wykopy, dzięki którym archeolodzy niespodziewanie natrafili na pozostałości wcześniejszej konstrukcji.

Główna piramida w Teopanzolco (fot. Melitón Tapia, INAH)

wtorek, 17 lipca 2018

Trepanacja czaszek w prekolumbijskim Peru

Oryginalny artykuł: Los incas fueron lideres en el campo de las trepanaciones

John Verano, antropolog z Tulane University (Nowy Orlean, Luizjana) od dwudziestu lat bada trepanację czaszek stosowaną przez kultury prekolumbijskie i zdołał już udokumentować 800 czaszek ze śladami trepanacji. Chociaż świadectwa trepanacji znajdujemy też w innych częściach świata, czego dowodzi liczba czaszek zgromadzonych w muzeach i kolekcjach prywatnych, to nigdzie nie była ona praktykowana na tak dużą skalę, jak w dawnym Peru. Pierwsze przykłady trepanacji czaszek pochodzą od przedstawicieli kultury Paracas. Później pojawiła się na południowym wybrzeżu Peru i w centralnej części Andów, szczególnie w rejonie Huarochiri. Zachowały się również świadectwa z północnych regionów, Amazonii i rejonu Cusco w czasach Inków. Był to zatem proces, który rozwijał się przez ponad 2000 lat.

Czaszka z prekolumbijskiego Peru ze śladami kilku trepanacji (fot. John Verano)

piątek, 13 lipca 2018

Nowe odkrycia w piramidzie w San Andres (Salwador)

Oryginalny artykuł: Estos son los nuevos hallazgos en el Parque Arqueologico San Andres

Na terenie Parku Archeologicznego San Andrés w Salwadorze, grupa badaczy, którą kieruje dr Akira Ichikawa z Nagoya University (Japonia) dokonała nowych odkryć w budowli zwanej La Campana („Dzwon”). La Campana jest największą konstrukcją w San Andrés, o wysokości 20 metrów, z czego 7 metrów zajmuje platforma o podstawie 80 na 90 metrów, na której wzniesiono piramidę o wysokości 13 metrów.

Budowla zwana La Campana (fot. Marvin Romero)

wtorek, 10 lipca 2018

Archeolodzy INAH znaleźli kamienne "yugo" z czasów Totonaków

Oryginalny artykuł: Hallan yugo totonaco durante salvamento arqueologico realizado en Tamaulipas y Veracruz

W ostatnich miesiącach archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przeprowadzali inspekcję terenu, przez który będzie poprowadzony gazociąg, łączący Tuxpan z Południowym Teksasem. Kierujący pracami wykopaliskowymi Gabino López Arenas poinformował, że natrafiono na 41 miejsc z pozostałościami archeologicznymi, przede wszystkim w stanie Veracruz i na jedno w okolicy Altamira (stan Tamaulipas). Zarejestrowano materiał ceramiczny i kamienny, szczątki ludzkie i zwierzęce oraz ślady dawnych domostw. Najwspanialszym znaleziskiem okazało się tak zwane yugo (dosłownie „jarzmo”), wykonane z granitu i mające 40,5 cm długości, 37 cm szerokości i 10 cm grubości.

Nowo odkryte yugo ozdobione reliefami (fot. Gabino López Arenas)

sobota, 7 lipca 2018

Odkrycie kolejnych pochówków w Tucume (region Lambayeque, Peru)

Oryginalny artykuł: Nuevo hallazgo en Tucume: develan 15 entierros de mas de 500 anos de antigueedad

W południowo-zachodniej części Kompleksu Archeologicznego Túcume (region Lambayeque, Peru), w jednej z tamtejszych piramid znanej jako Huaca Las Abejas, natrafiono na kilkanaście grobowców, które wraz z pochówkami odkrytymi w tym miejscu w ubiegłym roku (post: "W Tucume (region Lambayeque, Peru) odkryto pochówki tkaczek") zwiększyły ich ogólną liczbę do 24, choć badacze sądzą, że jeszcze znajdą kolejne.

Nowo odkryte pochówki w Huaca Las Abejas (fot. Johnny Aurazo)

środa, 4 lipca 2018

Tytoń znany był w Ameryce Północnej już około 3500 lat temu

Oryginalny artykuł: Troy Professor helps uncover earliest use of tobacco in U.S.

Dr antropologii Stephen Carmody z Troy University od lat interesuje się rytualnym zastosowaniem najróżniejszych roślin, szczególnie tytoniu, który miał bardzo duże znaczenie dla rdzennych Amerykanów. Ostatnie badania, w których uczestniczyli również dr Jon Russ (z Rhodes College) i dr Jera Davis (z New South Associates, Inc.), wykazały, że tytoń był znany w Ameryce Północnej około 1500 lat wcześniej niż sądzono do tej pory.

"Medyczne tubki" znalezione w północnej Alabamie
(źródło fot. Troy Today)

niedziela, 1 lipca 2018

Co włosy mumii Paracas mówią o diecie mieszkańców Wari Kayan

Oryginalny artykuł: Mummy Hair Reveals Ancient South American Diet

W 1925 roku, na terenie tak zwanej Nekropolii Paracas w Wari Kayan, na południowym wybrzeżu Peru, archeolog Julio Tello odkrył liczne mumie, które dzięki suchemu klimatowi zachowały się w bardzo dobrym stanie. Znalezione wówczas pięknie tkaniny z wełny, bawełny i innych włókien roślinnych trafiły do muzealnych kolekcji na całym świecie. Jednak nadal niewiele wiadomo o kulturze Paracas. W ostatnim czasie, grupa uczonych pod kierunkiem dr antropologii Kelly Knudson z Arizona State University przeprowadziła badania włosów mumii sprzed 2000 lat, aby przekonać się, czy mogłyby dostarczyć informacji na temat diety dawnych mieszkańców Wari Kayan.

Jedna z badanych mumii (fot. Elsa Tomasto Cagigao)