piątek, 27 stycznia 2017

Prace konserwatorskie majańskich kadzielnic z Palenque

Oryginalny artykuł: Recobra belleza coleccion de portaincensarios de Palenque

Specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) prowadzą prace konserwatorskie kolekcji majańskich kadzielnic, ozdobionych wizerunkami bóstw i pochodzących z Palenque. Zbiór obejmuje 117 ceramicznych i 13 kamiennych kadzielnic, a w zasadzie podstaw kadzielnic. Część z nich od dawna jest prezentowana w różnych muzeach (Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk, Muzeum Majów w Cancun, Muzeum “Alberto Ruz Lhuillier” w Palenque) bądź pojawia się na wystawach czasowych w innych krajach. Badacze postanowili jednak odtworzyć również wygląd tych kadzielnic, które do tej pory przechowywane były we fragmentach, w specjalnych skrzyniach.

Kadzielnice z Palenque (fot. Mauricio Marat, INAH)
Jak podkreśla Gabriela Mazón Figueroa, mająca 25 lat doświadczenia w pracach nad tego typu artefaktami, nie każdy konserwator zabytków jest w stanie złożyć w całość owe kadzielnice, gdyż składają się one z różnych części: cylindra, masek umieszczonych pionowo jedna nad drugą i drobnych detali. Poszczególne fragmenty, znajdowane podczas wykopalisk, umieszczano w skrzyniach wraz z ziemią, a zatem obecnie należy najpierw każdy kawałek bardzo staranie oczyścić z nagromadzonego materiału organicznego.

Prace konserwatorskie kadzielnic z Palenque (fot. Mauricio Marat, INAH)

niedziela, 22 stycznia 2017

Jadeitowa maska z Calakmul powraca do Campeche

Oryginalny artykuł: La mascara de Calakmul regresa a Campeche

Przez ostatnie lata, słynna maska jadeitowa z Calakmul była wystawiana w różnych muzeach nie tylko w samym Meksyku, ale również poza granicami kraju. Teraz wraca do Muzeum Architektury Majów w Baluarte de la Soledad w mieście Campeche. Maskę odkrył William J. Folan, podczas prac wykopaliskowych prowadzonych na początku lat osiemdziesiątych XX wieku w majańskim mieście Calakmul (stan Campeche, Meksyk). Znaleziono ją w Budowli VII, w Grobowcu 1, pochodzącym z lat 660-750 n.e. i należącym do jednego z władców dynastii Kaan.

Jadeitowa maska odkryta w Grobowcu 1 w Budowli VII w Calakmul (fot. INAH)

wtorek, 17 stycznia 2017

Nowe muzeum w Tehuacán (stan Puebla, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Inauguran museo de la zona arqueologica Tehuacan en Puebla

Na terenie stanowiska archeologicznego Tehuacán (stan Puebla, Meksyk) zostało otwarte nowe muzeum z bogatą kolekcją artefaktów, znalezionych podczas prac wykopaliskowych, którymi przez ponad dwadzieścia lat kierowała Noemí Castillo Tejeda.

Nowe muzeum w Tehuacán (fot. Héctor Montaño, INAH)
W czasach prekolumbijskich miasto nazywało się Ndachjian i było zamieszkiwane przez przedstawicieli kultury nguiwa, znanej też jako popoloca. Jak podkreśla Diego Prieto Hernández z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), również w tym regionie geograficznym udomowiono różne rośliny, przede wszystkim kukurydzę. Z tego powodu INAH stara się o wpisanie Rezerwatu Tehuacán-Cuicatlán na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Glinia maska (fot. Héctor Montaño, INAH)

wtorek, 10 stycznia 2017

Prekolumbijski pektorał z Teacapán (stan Sinaloa, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Pectoral prehispanico de concha y piedra verde se exhibe en el Centro INAH-Sinaloa

W miejscowości Culiacán, w Centrum INAH-Sinaloa, na specjalnej wystawie zaprezentowano prekolumbijski pektorał, którego przypuszczalny wygląd starali się odtworzyć specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii. Pektorał został wykonany z 1922 obrobionych paciorków z muszli i kamienia w niebiesko-zielonym kolorze. W momencie, gdy  archeolodzy Luis Alfonso Grave Tirado i Dina Gabriela Basurto Félix znaleźli go w Teacapán (gmina Escuinapa, stan Sinaloa, Meksyk), poszczególne paciorki leżały rozsypane i chociaż nie tworzyły całości, to uznano, że stanowią pozostałości prekolumbijskiego pektorału. Zdaniem badaczy, paciorki wykonano z muszli pochodzących z rozległego regionu na południu stanu Sinaloa, pełnego przybrzeżnych lagun, słonych wód, namorzyn, moczarów i przełęczy, gdzie do chwili obecnej zarejestrowano 627 miejsc z pozostałościami archeologicznymi.

Fragmenty pektorału z Teacapan (fot. INAH - Sinaloa)

wtorek, 3 stycznia 2017

Kompleksowe badania malowideł z Teotihuacan

Oryginalny artykuł: INAH avanza en el registro, digitalizacion y estudio de murales teotihuacanos

Badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) pracują nad przygotowaniem pełnego rejestru malowideł z Teotihuacan, zarówno tych, które pokrywają wewnętrzne ściany budowli i elementy architektoniczne zachowane in situ, jak i fragmentów pochodzących z wykopalisk i umieszczonych w magazynie w celu konserwacji w latach siedemdziesiątych XX wieku. O postępach prac, prowadzonych od 2010 roku, opowiedziała Gloria Torres Rodríguez, specjalizująca się w konserwacji zabytków i kierująca projektem. Projekt, w którym uczestniczą również uczeni z Universidad Nacional Autónoma de México i z Universidad Autónoma del Estado de Hidalgo, łączy nauki etnohistoryczne, archeologiczne i epigraficzne. Rejestr obejmie 14 600 fragmentów malowideł, pochodzących z różnych okresów, począwszy od tak zwanej fazy Tlamimilolpa (lata 200-400 n.e.), poprzez okres największego rozkwitu miasta, przypadającego na lata 450-500 n.e. aż do momentu opuszczania Teotihuacan po 700 r. n.e. Jedne malowidła wyróżniają się bogactwem form i kolorów, inne są jednobarwne i pokrywają schody, posadzki i mury. O ile w przypadku pojedynczych elementów architektonicznych spotyka się zazwyczaj jedynie około 7-8 motywów ikonograficznych, to większe kompleksy budowli, jak Pałac Quetzalpapálotl, mają ich nawet ponad 500.

Malowidła ścienne z Teotihuacan zostały poddane pracom konserwatorskim (fot. INAH)
Celem projektu jest jednak nie tylko sporządzenie rejestru, ale również przywrócenie malowidłom ich oryginalnego bogactwa. Antropolog Jorge Archer Velasco przekazał, że w badaniach wykorzystywana jest technika obrazowania RTI (Reflectance Transformation Imaging), która polega na wykonywaniu serii fotografii poszczególnych obiektów, dzięki czemu uzyskuje się obrazy komputerowe pozwalające dostrzec detale słabo widoczne na pierwszy rzut oka. Poza tym, oprogramowanie Dstretch, uzupełnione przez program J-image, stosowane z powodzeniem w badaniach sztuki naskalnej, pozwalają na utworzenie efektów reliefu, zwiększenie nasycenia kolorów i wydobycie detali ikonograficznych.

Fragment malowidła ściennego z Tetitla (fot. Jorge Archer, INAH)
Fotografia tego samego fragmentu malowidła uzyskana dzięki zastosowaniu techniki RTI
(fot. Jorge Archer, INAH)