środa, 30 października 2019

Wyniki badań prowadzonych na terenie Rano Raraku na Wyspie Wielkanocnej

Oryginalny artykuł: Quarrying stone fro Easter Island statues made soil more fertile for farming

Grupa uczonych ze Stanów Zjednoczonych, Nowej Zelandii i Chile przeprowadziła nowe badania na Wyspie Wielkanocnej (Rapa Nui). Skoncentrowano się na wykopaliskach w regionie kamieniołomu Rano Raraku, skąd pozyskiwano skały pochodzenia wulkanicznego służące do rzeźbienia posągów moai. Jak podaje Sarah Sherwood (z University of the South w Sewanee, stan Tennessee, USA), dokładna analiza chemiczna i morfologiczna tamtejszej gleby wykazała, że została ona wzbogacona przez liczne pierwiastki, przede wszystkim fosfor, dzięki czemu wewnętrzne zbocza kamieniołomu, po stronie południowej i wschodniej, były wykorzystywane pod uprawę. Przebadanie mikroskopijnych szczątków roślin wskazuje, że mieszkańcy Rapa Nui uprawiali tam: słodkie ziemniaki, tykwę butelkową, banany, kolokazję jadalną (taro) i morwę papierową.

Częściowo zakopane posągi w regionie kamieniołomu Rano Raraku
(fot. Easter Island Statue Project)

sobota, 26 października 2019

W rejonie El Rosario (Baja California) zarejestrowano dziesiątki petroglifów

Oryginalny artykuł: INAH registra 16 sitios con petrograbados en El Rosario, BC

W okolicach El Rosario (stan Baja California, Meksyk) badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) zdołali zarejestrować 16 miejsc z dziesiątkami przykładów sztuki naskalnej, głównie petroglifów, które pochodzą sprzed co najmniej 1500 lat. Pierwsze informacje o petroglifach INAH uzyskał w latach 2017-2018 od okolicznych mieszkańców, a w 2019 roku skupiono się na poszukiwaniu kolejnych.

Petroglify z okolic El Rosario (fot. Centrum INAH-Baja California)

wtorek, 22 października 2019

Prekolumbijskie petroglify i reliefy zdobiące tunel w Albarradón de Ecatepec

Oryginalny artykuł: INAH descubre tunel virreinal con glifos prehispanicos en el Albarradon de Ecatepec

Zakonnik Juan de Torquemada podawał, że na początku XVII wieku około 3000 rdzennych mieszkańców Meksyku rozpoczęło budowę ogromnej grobli o długości czterech kilometrów, która miała regulować przepływ wody z jezior Xaltocan i Zumpango do jeziora Texcoco i tym samym zapobiegać powodziom nawiedzającym stolicę wicekrólestwa Nowej Hiszpanii. Konstrukcja ta, znana wcześniej jako Calzada de San Cristóbal, a obecnie Albarradón de Ecatepec, stała się miejscem ważnych odkryć archeologicznych dokonanych przez Narodowy Instytutu Antropologii i Historii (INAH), w tym bramy tunelu o długości 8,40 metra, ozdobionej 11 motywami prekolumbijskimi: petroglifami i reliefami.

Pozostałości dawnej grobli znanej jako Albarradon de Ecatepec
(fot. Edith Camacho, INAH)

piątek, 18 października 2019

Pola uprawne i kanały Majów ukryte w dżungli Belize

Oryginalny artykuł: Hallada una enorme red de canales y cultivos mayas oculta bajo la selva

Latem 2016 roku wykorzystano technologię LIDAR do zbadania, co znajdowało się na porośniętych dzisiaj dżunglą terenach Belize. Opublikowane ostatnio w Proceedings of the National Academy of Sciences wyniki badań wykazały pozostałości ogromnej liczby majańskich pól uprawnych i kanałów, a rezultaty uzyskane dzięki LIDAR zostały potwierdzone świadectwami archeologicznymi. Jak podaje Timothy Beach z University of Texas w Austin (USA), sieć kanałów zajmowała obszar około 14 kilometrów kwadratowych. Na podstawie wykopalisk prowadzonych w kilku miejscach okazało się, że teren był wykorzystywany głównie w późnym i końcowym okresie klasycznym (1400-1000 lat temu). Są jednak dowody na to, że pola uprawne służyły Majom już wcześniej, około 1800 lat temu oraz później, około 900 lat temu.

Sieć kanałów i pól uprawnych widoczna na mapie sporządzonej
dzięki technologii LIDAR (źródło: PNAS)

poniedziałek, 14 października 2019

"Ubijak Majów" wykorzystywany przy budowie dróg

Oryginalny artykuł: El INAH restaura milenaria pieza en manos del Incay

Grupa specjalistów z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przeprowadza prace restauratorskie, obejmujące głównie dokładne oczyszczenie wyrzeźbionego z wapienia dużego cylindra, nazywanego „ubijakiem Majów” i pochodzącego sprzed 1200 lat. Jest on przechowywany w Instytucie Infrastruktury Drogowej Jukatanu (INCAY), a pracami kierują Nancy Coronado Guajardo i Afifa Cetina.

Oczyszczanie kamiennego cylindra
(źródło fot.: Diario de Yucatan)

czwartek, 10 października 2019

Wznowiono prace archeologiczne na terenie Kotosh

Oryginalny artykuł: Investigan sobre el modo de vida de los antiguos habitantes de Kotosh

Na terenie stanowiska archeologicznego Kotosh (region Huanuco, Peru) wznowiono prace wykopaliskowe, dzięki którym będzie można lepiej poznać życie dawnych mieszkańców tego ośrodka. Wcześniej koncentrowano się na centralnej części kompleksu Kotosh, gdzie znajdują się najważniejsze budowle. Tym razem skupiono się na Sektorze VI, położonym po jego południowo-zachodniej stronie i zajmującym obszar około 26 000 metrów kwadratowych, z czego badaniom poddano do tej pory około 3000 metrów kwadratowych.

Sektor VI na terenie stanowiska archeologicznego Kotosh
(źródło fot.: Andina)

sobota, 5 października 2019

W Sechin natrafiono na szczątki psa sprzed 1000 lat

Oryginalny artykuł: Hallan restos de perro de mas de mil anos de antiguedad en templo Sechin

W głównej budowli na terenie stanowiska archeologicznego Sechín (region Ancash, Peru) natrafiono na zachowane w dobrym stanie szczątki psa, pochodzące sprzed ponad 1000 lat. Jak poinformowała kierująca pracami Mónica Suárez Ubillus, nadal można dostrzec pozostałości sierści w kolorze żółtym i brązowym oraz poduszeczki na łapach.

Szczątki psa odkryte w Sechin (fot. Projekt Archeologiczny Sechin)

wtorek, 1 października 2019

Tlacuache w mitach Mezoameryki

W pierwszych latach XX wieku, niemiecki badacz Edward Seler przyjrzał się bliżej wizerunkom zwierząt w kodeksach z różnych regionów Mezoameryki. Jego zainteresowanie wynikało, między innymi, z faktu, że zanim poświęcił się lingwistyce i archeologii dawnego Meksyku, zajmował się światem przyrody. Przeglądając strony manuskryptów, zwrócił uwagę na zwierzę o jasnej sierści, z wydłużonym pyszczkiem, małymi ostrymi ząbkami i ciemną linią otaczającą oczy i biegnącą wzdłuż głowy. Zwierzątko to pojawiało się w Kodeksach: Nuttal, Vaticano B, Fejervary-Mayer i Drezdeńskim. Musiało zatem odgrywać znaczącą rolę w mitologii Mezoameryki.

Strona z Kodeksu Fejervary-Mayer przedstawiająca zwierzę,
które tak zaintrygowało Edwarda Selera