poniedziałek, 30 kwietnia 2012

Fotogaleria: Figurki z Jaina - przegląd majańskiego społeczeństwa

Stary bóg wyłaniający się z kwiatu, kobieta z dzieckiem na kolanach, groźny wojownik, natchniony kapłan, król we wspaniałych szatach, półnagi mężczyzna, pełen dynamiki gracz w piłkę, postać o cechach zoomorficznych. Skromne lub pełne przepychu stroje, dziwaczne nakrycia głowy, tajemnicze przedmioty w dłoniach, zapomniane gesty. Kunsztownie rzeźbione figurki z wyspy Jaina przywołują dla nas świat, który został utracony setki lat temu. Dziś możemy odkrywać go na nowo odnajdując w figurkach ciekawe detale i miniaturowe dzieła sztuki. Każda figurka jest ręcznie modelowana i najczęściej malowana. Każda ma unikalne rysy twarzy jak portret osoby, która odeszła setki lat temu.

Tekst: Agnieszka Hamann

Fotografie: Boguchwała Tuszyńska


Kliknij, żeby powiększyć / Click to enlarge

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk):

                                                                                                                         
    
  

El Gran Museo del Mundo Maya de Mérida (Mérida, stan Jukatan)

     
     
     
      
        
     
     
     
 

Museo de Antropología “Carlos Pellicer” (Villahermosa, stan Tabasco)

     
      
     
    

Wystawa "La Sociedad y el Tiempo Maya" w Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk, luty 2013)

     
           
  

Museo de Las Piezas Prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca)

     
     
 

Museo Regional de Yucatán “Palacio Cantón” (Merida, stan Jukatan)

   
 

Didrichsen Art Museum (Helsinki, Finalndia)

   

El Museo Maya de Cancún (Cancún, stan Quintana Roo)

  

Museo Regional de Campeche “Fuerte de San Miguel” (miasto Campeche):

    

Museo de America (Madryt, Hiszpania):

     

Wyspa Jaina to prekolumbijskie, majańskie stanowisko archeologiczne w meksykańskim stanie Campeche. Jest to niewielka, wapienna wyspa u zachodniego wybrzeża półwyspu Jukatan, służaca niegdyś majańskim elitom jako miejsce pochówku, a obecnie sławna ze względu na ogromną ilość wykopanych tam figurek ceramicznych. Nazwa tej nekropolii pochodzi prawdopodobnie od jukateckiego zwrotu "hail na", czyli "wodny dom" lub "świątynia w wodzie", a jego zachodnia lokalizacja może się wiązać z zachodzącym słońcem, a więc i ze śmiercią. 

Jaina została założona około 300 r. n.e. i opuszczona około 1200 r. n.e. Jej okres świetności przypada na późny i końcowy klasyk. Wyspa jest znana dzięki znalezieniu tam 20 tysięcy grobów, z których niewiele ponad tysiąc zostało zbadanych przez archeologów. W każdym grobie szczątkom ludzkim towarzyszyło szkło, ceramika i jedna lub więcej ceramicznych figurek, zazwyczaj spoczywających na piersi lub w rękach pochowanej osoby.

Wczesne figurki w stylu Jaina są naturalistyczne, szczegółowe i są generalnie uważane za najpiękniejsze w starożytnych Amerykach. Ponieważ są tak realistyczne, są etnograficzną skrzynią skarbów, dając nam wgląd w cechy fizyczne, odzież i codzienne życie majańskich elit w późnym klasyku. Ich delikatne szczegóły ujawniają nuanse pozycji społecznej i często prezentują dawno zapomniane narzędzia i inne akcesoria.

Wiele podobnych figurek znaleziono również na innych stanowiskach, np. w dorzeczu rzeki Usumacinta. W odróżnieniu od "figurek z Jaina" są one nazywane "figurkami w stylu Jaina".

Zobacz też: Fotogaleria: Figurki z Gwatemali
--------------------
Czytaj także o błękicie majańskim, którego ślady znaleziono na wielu figurkach.
--------------------