czwartek, 29 grudnia 2016

Chilijscy uczeni badają mumie kultury Chinchorro

Oryginalny artykuł: Scans unveil secrets of world's oldest mummies

Chilijscy uczeni postanowili przeprowadzić szczegółowe badania najstarszych mumii na świecie, pozostawionych przez przedstawicieli kultury Chinchorro, którzy w latach 10000-3400 p.n.e. zamieszkiwali ziemie należące obecnie do Peru i Chile, położone na wybrzeżu Oceanu Spokojnego, na skraju Pustyni Atakama. Ludzie ci, zajmujący się łowiectwem i rybołówstwem, mumifikowali ciała swych zmarłych już około 7400 lat temu, a zatem około 2000 lat wcześniej niż starożytni Egipcjanie. W minionym tygodniu piętnaście mumii Chinchorro zostało przewiezionych do kliniki Los Condes w Santiago, gdzie zostanie przeprowadzona analiza DNA i skanowanie z wykorzystaniem tomografii komputerowej. Jak podaje radiolog Marcelo Galvez, wykonano już tysiące obrazów, a badania skupiły się głównie na zmumifikowanych dzieciach i płodach. Uczeni zamierzają przeprowadzić wirtualną sekcję zwłok, nie dotykając ich, dzięki czemu będzie można zachować je na kolejne tysiące lat. Stosując najnowsze technologie komputerowe, postanowiono zrekonstruować mięśnie i rysy twarzy, aby odtworzyć wygląd dawnych mieszkańców.

Jedna z mumii pozostawionych przez kulturę Chinchorro (fot. Martin Bernetti)

piątek, 23 grudnia 2016

Prace archeologiczne w paśmie górskim Sierra Libre (stan Sonora, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Se desvela complejo arqueologico en canones de la Sierra Libre, Sonora

Badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) odkryli w paśmie górskim Sierra Libre (stan Sonora, Meksyk) kompleks archeologiczny ze śladami zamieszkiwania w okresie od początków naszej ery aż do XIX wieku. Chociaż na tym terenie nie rozwijało się rolnictwo, to jednak przez setki lat czasowo osiedlali się tam koczownicy i pozostawili po sobie jedne z najważniejszych malowideł naskalnych w Meksyku. Do tej pory specjaliści zarejestrowali już ponad 20 miejsc z barwnymi malowidłami, pochodzącymi z różnych epok. Poza kanionem La Pintada, o którym była mowa we wcześniejszym poście: "Malowidła naskalne w La Pintada", sztuka naskalna zachowała się również w pobliskich wąwozach, Tetabejo i Aboli. Co prawda malowidła wykazują pewne cechy wspólne, ale widoczne są też odmienne wzorce, a mianowicie niekiedy są to grupy paneli, innym razem jeden panel z różnymi motywami, bądź jedynie pojedynczy motyw.

Wąwóz Tetabejo (fot. INAH)
Wąwóz Aboli (fot. Mauricio Marat, INAH)

poniedziałek, 19 grudnia 2016

Nowe badania domów na klifach w Arizonie

Oryginalny artykuł: New evidence reveals violent final days at Arizona's Montezuma Castle

Wzniesione na klifach domy, zwane Zamek Montezumy i Zamek A, to jedno z najsłynniejszych miejsc w Verde Valley, w centralnej części stanu Arizona. Nagłe opuszczenie domów liczących 900 lat nadal stanowi jedną z tajemnic otaczających ziemie Południowego Zachodu. Pierwsze prace wykopaliskowe na tym terenie prowadzono w latach trzydziestych XX wieku, kiedy to natrafiono na świadectwa spalenia, w tym osmalone ściany wewnętrzne i spalone belki dachowe. Później, w latach osiemdziesiątych miejscu temu poświęcono jeszcze jeden niewielki projekt badawczy. Przez ponad 80 lat uczeni uważali, że domy zostały spalone juz po opuszczeniu ich przez mieszkańców, choć przyczyny nie były znane. Z czasem uznano, że być może ogień został podłożony w sposób zamierzony przez ludność Sinagua podczas rytuału związanego z opuszczeniem domów. Najnowsze badania, którymi kieruje archeolog Matt Guebard rzucają nowe światło na dotychczasowe poglądy.

Wzniesione na klifie domy znane jako Zamek Montezumy (fot. Lucas Hoedl)

czwartek, 15 grudnia 2016

Meksyk odzyskał kolejne zrabowane artefakty

Oryginalny artykuł: Restituyen al gobierno mexicano 12 piezas arqueologicas incautadas en Italia

Do Meksyku powróciło dwanaście prekolumbijskich artefaktów, przechwyconych podczas rutynowej kontroli na lotnisku we włoskim mieście Ankona. Odzyskanie zrabowanych przedmiotów było możliwe dzięki współpracy rządów Meksyku i Italii w sprawie przekazywania dóbr kulturowych. Jak podaje archeolog Omar Silis, wśród artefaktów znajduje się olmecka figurka z lat 800-200 p.n.e.

Figurka olmecka (fot. Héctor Montaño, INAH)

piątek, 9 grudnia 2016

Nowe odkrycia w jaskiniach Majów na Jukatanie

Oryginalny artykuł: Reporta importantes hallazgos el Proyecto Gran Acuifero Maya del INAH

W ramach projektu, którego celem jest lokalizacja dawnych źródeł wody, specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) kontynuują badania majańskich jaskiń na Półwyspie Jukatan. Tym razem kolejnych odkryć dokonano w różnych grotach położonych w rejonie stanowisk archeologicznych Muyil, Tulum i Chumpón w stanie Quintana Roo (Meksyk). Kierujący pracami dr Guillermo de Anda Alanís podkreśla, że nowe odkrycia są znaczące, gdyż dostarczają wielu cennych informacji nie tylko na temat zmian klimatycznych, hydrologii tego obszaru i pierwszych mieszkańców kontynentu amerykańskiego, a szczególnie Półwyspu Jukatan, ale pozwalają również poznać rytuały Majów. Specjalista archeologii podwodnej, Robbert Schmittner zlokalizował ołtarz Majów pochodzący z wczesnego okresu postklasycznego (900-1200 n.e.). Jest to jeden z najlepiej zachowanych ołtarzy zarejestrowanych w tym rejonie. Jest niemal całkowicie pokryty warstwą stiuku, a zdobiące go reliefy przedstawiają postacie antropomorficzne i zoomorficzne oraz motywy abstrakcyjne. Wśród znalezionych tam darów ofiarnych wyróżnia się duży kawałek stalagmitu, który wiązany był z płodnością i żyznością. Poza tym badacze natrafili na pozostałości ceramiki i kamiennych murów.

Ołtarz Majów odkryty w jednej z jaskiń (fot. Leyla Ortega, Projekt GAM)

wtorek, 6 grudnia 2016

W Tlatelolco odkryto świątynię boga Ehecatla-Quetzalcoatla

Oryginalny artykuł: Descubren templo dedicado a Ehecatl-Quetzalcoatl en Tlatelolco

Badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) odkryli na terenie Tlatelolco pozostałości prekolumbijskiej świątyni boga wiatru Ehecatla-Quetzalcoatla. Eduardo Matos Moctezuma i Pedro Francisco Sánchez Nava z INAH przekazali, że okrągła budowla znajduje się w południowo-zachodniej części ceremonialnego centrum dawnego Tlatelolco. Mówiąc o początkach Tlatelolco, Matos Moctezuma przypomniał, że sięgają one 1329 roku, kiedy to grupa Mexików, niezadowolona z władzy zwierzchników, osiedliła się na „piaszczystym wzgórzu”, które z czasem stało się nie tylko bliźniaczym miastem Tenochtitlanu, ale i ośrodkiem handlowym, ważnym zarówno dla Trójprzymierza, jak i całej Mezoameryki.

Tlatelolco - świątynia boga wiatru Ehecatla-Quetzalcoatla (fot. Héctor Montaño, INAH)
Dyrektorka stanowiska archeologicznego Tlatelolco, Edwina Villegas Gómez wyjaśniła, że prace wykopaliskowe prowadzone są w ramach Projektu Tlatelolco, którym kieruje Salvador Guilliem Arroyo. Ustalono, że świątynia boga Ehecatla-Quetzalcoatla została wzniesiona ponad 650 lat temu. Ma 11 metrów średnicy, 1,20 metra wysokości i znajduje się na głębokości trzech metrów pod poziomem obecnej ulicy.

Materiał ceramiczny znaleziony podczas prac wykopaliskowych (fot. Héctor Montaño, INAH)

sobota, 3 grudnia 2016

Kolejne malowidła naskalne z rejonu Machu Picchu

Oryginalny artykuł: Encuentran nuevas pinturas rupestres en zona de proteccion de Machu Picchu

Przy Drodze Inków, prowadzącej do Machu Picchu natrafiono na kolejne pozostałości prekolumbijskie, w tym pochówki, miejsca kultu huacas i schroniska skalne z malowidłami.

Malowidło naskalne z rejonu Machu Picchu (źródło fot. Andina)
Archeolog Francisco Huarcaya przekazał, że odkryć dokonano w miejscu znajdującym się na wysokości 88-ego kilometra trasy kolejowej Cusco-Machu Picchu, na lewym brzegu rzeki Vilcanota, na wzgórzu Taparayoq Tunasmoqo. Sakralne znaczenie tej przestrzeni wyznaczają święte góry Apu Wakaywillka (La Verónica), Casamintuyoc, Misti oraz rzeki Salkantay i Wilkamayu (Vilcanota).

Jedno z malowideł naskalnych odkrytych przez Francisco Huarcaya (źródło fot. Andina)