czwartek, 29 czerwca 2023

Rezultaty wykopalisk w Rupac (Peru)

Oryginalny artykuł: Rupac: recientes hallazgos arqueológicos revelan que su ocupación se remonta a 2,000 años

Stanowisko archeologiczne Rupac (dystrykt Atavillos Bajo, prowincja Huaral, departament Lima, Peru) położone jest na szczycie wzgórza o wysokości 3580 m n.p.m. w jurysdykcji wspólnoty z San Salvador de Pampas. Do tej pory sądzono, że miejsce to było zamieszkane od około 1000 roku, jednak rezultaty prac wykopaliskowych prowadzonych w 2022 roku dowodzą, że ludzie osiedlili się tam już 2000 lat temu, co rzuca nowe światło na panoramę kulturową tego kompleksu z czasów preinkaskich.

Stanowisko archeologiczne Rupac (źródło fot. Andina)

niedziela, 25 czerwca 2023

W stanie Campeche (Meksyk) odkryto kolejne miasto Majów

Oryginalny artykuł: Descubren antigua ciudad maya en Campeche; la nombran Ocomtún, “columna de piedra”

Grupa badaczy, którą kieruje Ivan Ṡprajc, przemierzając 60 kilometrów przez obszar porośnięty gęstą roślinnością, zlokalizowała pozostałości dawnego miasta Majów, położonego w rezerwacie ekologicznym Balamkú, na południe od stanowiska archeologicznego o tej samej nazwie. Nowo odkryte miasto zostało nazwane Ocomtún („Kamienna kolumna” w języku majańskim jukateckim) ze względu na liczne kamienne kolumny rozrzucone na terenie tego ośrodka. 

Obraz uzyskany dzięki technologii LiDAR pokazuje pozostałości dawnego miasta Majów
(fot. Ivan Sprajc)

Zlokalizowanie miasta jest rezultatem pierwszego sezonu prac prowadzonych w ramach projektu „Poszerzenie panoramy archeologicznej Centralnych Nizin Majów”, zatwierdzonego przez Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) i koordynowanego przez Ivana Ṡprajca z Centrum Badawczego Słoweńskiej Akademii Nauki i Sztuki. Celem projektu jest lepsze poznanie rozległego obszaru praktycznie nieznanego archeologom. Zajmuje on centralną część stanu Campeche, granicząc od południa z autostradą Escárcega-Chetumal, od wschodu z północnym sektorem Rezerwatu Biosfery Calakmul, a od północy z regionem Chenes. To w sumie 3000 kilometrów kwadratowych niezamieszkanych i pokrytych dżunglą. 

            

Kamienne kolumny rozrzucone na terenie miasta (fot. Ivan Sprajc)

środa, 21 czerwca 2023

Nowe znaleziska na trasie pociągu przez ziemie Majów

Oryginalne artykuły: En Tramo 7 del Tren Maya, el INAH descubre escultura prehispánica de deidad de la muerte , En labores del Promeza descubren milenaria ofrenda cerámica bajo la Estela 18 de Uxmal, Yucatán

Podczas prac prowadzonych na terenie Odcinka 7. trasy pociągu przez ziemie Majów archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na kamienną rzeźbę z czasów prekolumbijskich. Znaleziono ją w pobliżu miasta Conhuas i stanowiska archeologicznego Balamkú (stan Campeche, Meksyk). 

Kamienna rzeźba odkryta w pobliżu stanowiska archeologicznego Balamku (fot. INAH)

sobota, 17 czerwca 2023

W Rímac (Peru) odkryto mumię sprzed 3000 lat

Oryginalny artykuł: Hallan en el Rímac momia de más de 3 mil años de antiguedad

W Huaca La Florida, w dystrykcie Rímac (Peru), podczas prac wykopaliskowych prowadzonych przez badaczy i studentów archeologii z Universidad Nacional Mayor de San Marcos, znaleziono mumię mężczyzny. Grobowiec znajdował się na szczycie dawnej świątyni i jak podaje Miguel Aguilar, jest możliwe, że pochowana osoba została złożona w ofierze podczas ostatniej fazy konstrukcyjnej tej świątyni. Mumia może liczyć nawet 3000 lat i najprawdopodobniej należy do osoby z kultury Manchay, która zamieszkiwała te ziemie w owym czasie. 

Grobowiec odkryto na szczycie dawnej świątyni (źródło fot. Andina)

wtorek, 13 czerwca 2023

Sztuczna inteligencja pomaga identyfikować nowe geoglify na Płaskowyżu Nazca

Oryginalny artykuł: Archaeologists in Peru Used A.I. to Discover Ancient Geoglyphs

W ostatnich latach coraz częściej archeolodzy wykorzystują w swych badaniach najnowocześniejsze technologie, w tym roboty, LiDAR, drony, a teraz również sztuczną inteligencję. Naukowcy z japońskiego Uniwersytetu Yamagata zastosowali ją do zidentyfikowania czterech geoglifów na Płaskowyżu Nazca w Peru. Najnowsze odkrycia, które zostały opublikowane w czasopiśmie Journal of Archaeological Science, są kontynuacją prac, które uczeni z Uniwersytetu Yamagata rozpoczęli w 2016 r., chociaż wstępne badania rozpoczęto już w 2004 r. Najpierw wykorzystali zdjęcia lotnicze o rozdzielczości 0,1 metra na piksel, aby uchwycić cały obszar Płaskowyżu Nazca. Następnie, w żmudnym procesie trwającym pięć lat, naukowcy ręcznie zidentyfikowali geoglify, często sprawdzając swoje znaleziska z inspekcją w terenie. Na koniec nawiązali współpracę z firmą IBM, aby z pomocą sztucznej inteligencji odkryć geoglify, które przeoczono podczas wcześniejszych poszukiwań. 

Dwa z nowo zidentyfikowanych geoglifów: A) postać humanoidalna, B) para nóg (lub rąk)
(źródło ilustracji: Journal of Archaeological Science)

piątek, 9 czerwca 2023

Pozostałości budowli mieszkalnej Tolteków

Oryginalny artykuł: Arqueólogos del INAH hallan unidad residencial de origen tolteca en Tula, Hidalgo

W ramach projektu ratownictwa archeologicznego prowadzonego za pośrednictwem Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) na terenie osiedla El Salitre w Tula de Allende (stan Hidalgo, Meksyk) natrafiono na pozostałości budowli mieszkalnej Tolteków, datowanej na lata 900-1150, która w czasach prekolumbijskich znajdowała się obok mokradła, na południowy wschód od ośrodka ceremonialnego Tula Grande (znanego jako Tollan-Xicocotitlan). Projektem kierują archeolodzy: Luz María Roldán Olmos, Luis Manuel Gamboa Cabezas, Husein Alfonso Amador Palacios, Martha García Sánchez i Carlos Alberto Simón Pérez.

Teren prac archeologicznych w El Salitre (fot. INAH)

poniedziałek, 5 czerwca 2023

W stanie Veracruz odkryto drugi wizerunek młodej władczyni

Oryginalny artykuł: Nueva imagen en piedra de la Joven gobernante de Amajac surge del subsuelo veracruzano

W styczniu 2021 roku w miejscowości Hidalgo Amajac (gmina Álamo Temapache, stan Veracruz, Meksyk) odkryto rzeźbę Huasteków przedstawiającą młodą kobietę, którą uważa się za dawną władczynię (post: „W stanie Veracruz odkryto rzeźbę przedstawiającą kobietę z elity”). Po ponad dwóch latach, 30 maja 2023 roku, podczas prac na terenie Hidalgo Amajac natrafiono na drugą rzeźbę, ukazującą prawdopodobnie tę samą osobę. Wykonany z wapienia zabytek ma 1,54 m wysokości, 55 cm szerokości, 19 cm grubości w najszerszym miejscu i waży około 200-250 kg.

Nowo odkryta rzeźba (fot. Gerardo Pena, INAH)

czwartek, 1 czerwca 2023

Ślady pierwszych osadników na ziemiach meksykańskiego stanu Nuevo León

Oryginalny artykuł: Hallan vestigios de los primeros pobladores del territorio que hoy ocupa Nuevo León

W ramach projektu „Prehistoria i archeologia historyczna północno-wschodniego Meksyku”, prowadzonego przez badaczy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), zakończono pierwszy etap prac w jaskini La Morita II i na terenie strefy archeologicznej Boca de Potrerillos, podczas którego znaleziono 2500 śladów związanych z pierwszymi osadnikami na terytorium obecnego meksykańskiego stanu Nuevo León. Oba miejsca znajdują się w odległości, odpowiednio 120 i 80 km od Monterrey, stolicy stanu.

Teren wykopalisk w stanie Nuevo Leon (fot. Moises Valadez Moreno)