Jaskinia Świątyni Stalagmitu w rejonie Playa del Carmen

Oryginalny artykuł: Cueva del Templo de la Estalagmita parte de una red de sitios arqueologicos subterraneos en Playa del Carmen

Jaskinia Świątyni Stalagmitu należy do sieci podziemnych stanowisk archeologicznych w rejonie Playa del Carmen (stan Quintana Roo, Meksyk). Jej nazwa pochodzi od nacieku jaskiniowego, który znajduje się przy małym sanktuarium wzniesionym przez Majów wewnątrz groty. Jak podają archeolodzy Enrique Terrones González i José Antonio Reyes Solís z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), na obszarze przy Playa del Carmen rozciąga się duży system suchych i częściowo zalanych jaskiń, a w około 150 z nich zachowały się różne świadectwa z czasów prekolumbijskich, od ołtarzy po dary ofiarne, jak przedmioty z ceramiki, kamienia i kości, a ściany tych grot są niekiedy pokrywane rytami lub malowidłami.

Wejście do jaskini (fot. Enrique Terrones i Antonio Reyes, INAH)

Prace w Jaskini Świątyni Stalagmitu trwają od sierpnia 2019 roku. W jej wnętrzu wyróżniono dwa sektory, suchy i z niezbyt głęboką wodą, ale do tej pory sprawdzono jedynie część suchą, gdzie natrafiono na materiał archeologiczny, który dowodzi, że sanktuarium służyło Majom w późnym okresie postklasycznym, w latach 1200-1550. Z tego samego okresu pochodzą zazwyczaj podobne małe świątynie i ołtarze spotykane w okolicznych grotach. Zdaniem archeologów, był to na Jukatanie czas niestabilny, charakteryzujący się problemami społecznymi, gdyż miasta się powiększały, wzrastało zaludnienie, co zbiegło się z okresem długotrwałej suszy. Majowie udawali się do jaskiń i składali bogom ofiary, prosząc ich o pomoc.

Sanktuarium wzniesione przez Majów wewnątrz jaskini

(fot. Enrique Terrones i Antonio Reyes, INAH)

Mała świątynia znajduje się w odległości 20 metrów od wejścia do jaskini, które zostało zmodyfikowane przez dawnych Majów. Budowlę wzniesiono z wapienia i pokryto warstwą stiuku, na którym można jeszcze dostrzec pozostałości niebieskiego barwnika. Jej styl architektoniczny jest typowy dla wschodniego wybrzeża Jukatanu w późnym okresie postklasycznym.

Pozostałości niebieskiego barwnika na stiuku pokrywającym światynię

(fot. Enrique Terrones i Antonio Reyes, INAH)

Enrique Terrones González i José Antonio Reyes Solís uważają, że choć w nazwie jaskini wspomina się o stalagmicie, to w rzeczywistości może chodzić o stalaktyt, który został przeniesiony z innej groty, odwrócony i przytwierdzony do podłoża, ale muszą to jeszcze potwierdzić dalsze badania.