Badanie ceramiki Wari dostarcza informacji na temat funkcjonowania imperium

Oryginalny artykuł: Lasers and chemistry reveal how ancient pottery was made, and how an empire functioned

Imperium Wari rozciągało się na ponad 1600 kilometrów na górzystych i przybrzeżnych obszarach prekolumbijskiego Peru w latach 600-1000. Pozostawiona przez dawnych mieszkańców ceramika daje archeologom wskazówki, jak funkcjonowało imperium. Nowe badania przeprowadzone przez uczonych z Field Museum w Chicago pokazują, że zamiast używać „oficjalnej” ceramiki Wari sprowadzanej ze stolicy, garncarze z całego imperium tworzyli własne naczynia dekorowane tak, aby naśladowały tradycyjny styl Wari. Aby to wykazać przeanalizowano skład chemiczny ceramiki za pomocą wiązek laserowych. Jak podaje M. Elizabeth Grávalos, w tym badaniu naukowcy przyjrzeli się idei kosmopolityzmu, włączenia różnych kultur i praktyk do społeczeństwa, starając się pokazać, że garncarze byli pod wpływem Wari, ale ten wpływ został zmieszany z ich lokalnymi praktykami kulturowymi, co doprowadziło do stworzenia własnych wersji ceramiki Wari.

Elizabeth Gravalos w jednym z domostw kultury Recuay na terenie stanowiska
archeologicznego Jecosh w Ancash (fot. Emily Sharp)

M. Elizabeth Grávalos i jej zespół prowadzili wykopaliska archeologiczne w całym Peru, współpracując z lokalnymi społecznościami i poszukując pozostałości dawnych domostw, grobowców i ośrodków administracyjnych, aby dowiedzieć się więcej na temat życia przedstawicieli kultury Wari. Otrzymali też pozwolenie od Ministerstwa Kultury Peru na przywiezienie pobranych próbek ceramiki do Chicago w celu przeprowadzenia analiz. W zależności od regionu glina ma inny skład chemiczny, dzięki czemu uczeni mogą ustalić, czy naczynia wyprodukowano w różnych miejscach czy też sprowadzano ze stolicy Wari. Badania wykazały, że naczynia mają odmienne sygnatury chemiczne, a zatem zostały wykonane z różnych glinek.

Jedno z naczyń Wari ze stanowiska Cerro Baul (Moquegua, Peru)
podobne do tych badanych (fot. P.R. Williams, Projekt Archeologiczny Cerro Baul)

Patrick Ryan Williams zaznacza, że badania pokazują działania miejscowej ludności i znaczenie gospodarki lokalnej w niektórych regionach imperium Wari. Naukowcy zauważają, że osadnicy Wari mieli własne centra produkcyjne, ale na innych obszarach lokalne społeczności wytwarzały ceramikę Wari na swój własny sposób. Zdaniem uczonych wzorce i cechy charakterystyczne tej ceramiki mogą pomóc wyjaśnić, dlaczego imperium Wari mogło prosperować tak długo. Nawet w kosmopolitycznym społeczeństwie z wieloma odległymi powiązaniami lokalna produkcja czyni je bardziej odpornym, gdyż nie jest się całkowicie zależnym od produktów wysyłanych przez kogoś z daleka. Elizabeth Grávalos podkreśla znaczenie przeprowadzonych badań, które kwestionują niektóre z założeń dotyczących funkcjonowania społeczeństw, zwłaszcza grup tubylczych, które są często błędnie przedstawiane lub pomijane w szerszych narracjach historii świata.