poniedziałek, 18 kwietnia 2016

Tajemnicze "puquios" kultury Nasca

Oryginalny artykuł: Puzzle of the Nazca holes is solved

Kultura Nasca, która rozwijała się na ziemiach Peru w latach 200 p.n.e. – 600 n.e., słynie głównie z ogromnych geoglifów oraz pięknej i wielobarwnej ceramiki, charakteryzującej się bogatą ikonografią. Jednak już od dawna archeolodzy byli zaintrygowani dziwnymi, spiralnymi dołami, zachowanymi w dolinach południowego Peru i nazywanymi w języku keczua puquios. Najnowsze badania, które prowadzi dr Rosa Lasaponara z Institute of Methodologies for Environmental Analysis we Włoszech wskazują, że puquios stanowiły część wyrafinowanego systemu irygacyjnego, wykorzystującego podziemne formacje wodonośne. Pozwoliło to mieszkańcom przeżyć w ekstremalnie trudnych warunkach pustynnych panujących w tym regionie.

Jeden ze spiralnych dołów (puquios) kultury Nasca
Woda ściągana na powierzchnię przez wydrążenia w kształcie leja sprawiła, że ziemię można było uprawiać. Dzięki eksploatacji niewyczerpanych zasobów wodnych, system puquios przyczynił się do rozwoju intensywnego rolnictwa w jednym z najbardziej suchych miejsc na świecie. Archeolodzy podejrzewali, że puquios stanowiły część akweduktów i różniły się od innych wielkich dołów, widocznych w pobliskiej Dolinie Pico, które uważano za magazyny kultury Nasca. Dr Lasaponara i jej zespół wykorzystali w swej pracy zdjęcia satelitarne, aby poznać usytuowanie puquios w stosunku do sieci dawnych rowów. Zbadali również obecną wilgotność gleby i zmiany w roślinności regionu. Na podstawie uzyskanych wyników wywnioskowali, że puquios wspomagały sieć kanałów nawadniających. Okazało się, że w kilku przypadkach puquios funkcjonują do dziś, choć w mniejszym stopniu.

Jeden z puquios kultury Nasca
Przypuszczalnie do lejowatych dołów, przypominających korkociąg, wpuszczano powietrze, które docierało do podziemnych kanałów prowadzących wodę z formacji wodonośnych. Napływ powietrza sprawiał, że woda płynęła kanałami i była kierowana na odpowiednie tereny. Dzięki zastosowaniu takiej techniki, przedstawiciele kultury Nasca rozwinęli rolnictwo, poradzili sobie z brakiem wody i pokonali trudności związane z niesprzyjającymi warunkami środowiskowymi. Tak wydajny system irygacyjny był możliwy dzięki temu, że wody podziemne znajdowały się stosunkowo blisko powierzchni ziemi i udawało się dotrzeć do nich, budując studnie i podziemne akwedukty. Dr Lasaponara podkreśla, że dowodzi to nie tylko pomysłowości, ale świadczy również o dobrej organizacji i współpracy mieszkańców przy budowie i utrzymaniu puquios.

8 komentarzy:

  1. Nie bardzo rozumiem wyjaśnienia - woda nie płynęła kanałami bo się zasysały i trzeba było je odpowietrzać? Nie były to po prostu studnie?

    OdpowiedzUsuń
  2. Gdyby były to zwykłe studnie, to wówczas trzeba by wyciągać z nich wodę. Może wystarczyłoby to do zaspokojenia potrzeb ludności na wodę pitną, ale nie do nawadniania pól uprawnych. Dlatego zastosowano odpowiedni system irygacyjny, dzięki któremu woda była wprawiana w ruch i docierała na obszary, które wymagały nawodnienia. W każdym razie ja tak to rozumiem.

    OdpowiedzUsuń
  3. W takim razie po co wprowadzać tam powietrze?

    OdpowiedzUsuń
  4. To właśnie impuls z zewnątrz, czyli silny strumień powietrza był w stanie poruszyć wodę i skierować ją na wybrany obszar, który wymagał nawodnienia.

    OdpowiedzUsuń
  5. To skąd ten silny strumień powietrza? Używali pomp?

    Jeśli wyjaśnienie zagadki jest tak "zrozumiałe" to ja dziękuję...

    OdpowiedzUsuń
  6. W krótkim wywiadzie dla BBC, dr Lasaponara jedynie zasygnalizowała o swoim odkryciu i niestety nie przedstawiła żadnej animacji komputerowej, która pokazałaby dokładnie, jak działał cały system irygacyjny. Szczegółowe wyjaśnienia i wyniki badań będą przedstawione dopiero w jej pracy zatytułowanej “Ancient Nasca World: New Insights”, która zostanie opublikowana w czasopiśmie „Science and Archaeology”.

    OdpowiedzUsuń
  7. Wygląda na to że praca się jednak ukazała:
    https://www.researchgate.net/profile/Nicola_Masini/publication/284961806_Following_the_Ancient_Nasca_Puquios_from_Space/links/573f20a508ae298602e8eb6c.pdf

    Tylko że mechanizm po co wtłaczać powietrze do kanałów nie został tam wyjaśniony.

    OdpowiedzUsuń
  8. Naprawdę bardzo fajnie napisano. Jestem pod wrażeniem.

    OdpowiedzUsuń