Podziemna galeria w Chavín de Huántar (Peru)

Oryginalny artykuł: Hallazgo en Chavín: investigadores descubren galería de 3,000 años en sitio arqueológico

W Chavín de Huántar (prowincja Huari, region Áncash, Peru), w ramach projektu archeologicznego, którym kieruje John Rick (z University of Stanford, USA) odkryto znajdującą się w głębi jednej z głównych budowli (oznaczonej jako Edificio D) podziemną galerię. O jej istnieniu wiedziano już od 2018 roku, kiedy to przez niewielki kanał wentylacyjny wprowadzono kamerę i zdołano wykonać fotografie. Dostrzeżono wówczas zamknięte pomieszczenie z jakimś przedmiotem umieszczonym w jego centrum. Eksplorację podziemnej galerii zamierzano przeprowadzić w 2020 roku, ale z powodu pandemii dalsze prace zostały niestety wówczas wstrzymane i dopiero teraz John Rick mógł przedostać się do ukrytej galerii przez wąski pionowy otwór o średnicy około 40 centymetrów. 

Podziemna galeria pod Edificio D (źródło fot.: Andina)

Okazało się, że przedmiotem widzianym wcześniej na fotografii jest wyrzeźbione w kamieniu naczynie o przeznaczeniu ceremonialnym. Jego górną część zdobi trójwymiarowe przedstawienie głowy kondora, którego skrzydła zostały wyryte po bokach naczynia, a ogon ptaka po przeciwnej stronie. Ten kamienny artefakt waży aż 17 kg. Archeolodzy znaleźli też drugie, skromniejsze naczynie kamienne z ozdobnym brzegiem. Naczynia mają około 25 cm wysokości, 30 cm średnicy i przypuszczalnie zostały złożone podczas rytuału zamknięcia podziemnej galerii. Dzięki temu znalezisku kompleks został nazwany „Galerią Kondora”. W Chavín de Huántar na tego typu podziemne galerie natrafiono już wcześniej, ale ta nowo odkryta może być najstarszą ze wszystkich znanych do tej pory i liczy ponad 3000 lat. 

Naczynia znalezione w podziemnej galerii (źródło fot.: Andina)

W Chavín de Huántar pozostaje jeszcze wiele do odkrycia, gdyż do chwili obecnej dokladnie przebadano jedynie 5% tego stanowiska archeologicznego. Podczas kolejnego etapu prac uczeni będą starali się wyjaśnić, jak doszło do upadku kultury Chavín. Jedna z hipotez zakłada, że przyczyniło się do tego trzęsienie ziemi, na co wskazywałyby gruzy murów dużych świątyń, które uległy zawaleniu. W projekcie biorą też udział Rosa Rick, studenci archeologii z peruwiańskich uniwersytetów i miejscowi robotnicy doświadczeni w prowadzeniu wykopalisk.