sobota, 1 listopada 2025

Fragment ceramiki dostarcza dowodu na obecność grup Misteków w Tlaxcala

Oryginalny artykuł: Fragmento cerámico arroja indicios de la presencia de grupos mixtecos en la Tlaxcala prehispánica 

Do dziś powszechne jest postrzeganie społeczeństwa Tlaxcallan jako zamkniętego na resztę kultur Mezoameryki, z powodu blokady nałożonej przez Azteków w ciągu ostatnich 60 lat w czasach prekolumbijskich. Jednak niedawne badania przeprowadzone przez Dział Badań Muzeum Ocotelulco w Tlaxcala, obejmujące ceramikę polichromowaną przypominającą kodeksy z późnego okresu postklasycznego (lata 1350–1521), dowodzą, że kultura ta pozostawała pod silnym wpływem Misteków. Hipotezę tę wysunął José Eduardo Contreras Martínez, badacz z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), w ramach analizy różnych eksponatów z kolekcji muzeum. Jako przykład podaje on postać nagiej kobiety pływającej w naczyniu, narysowaną na fragmencie ceramiki z kolekcji, a także malowidło ścienne z Tizatlán (stan Tlaxcala).

Fragment naczynia znalezionego na ziemiach Taxcallan (fot. Enrique Chávez, Centro INAH Tlaxcala) 

wtorek, 28 października 2025

Epigraficy identyfikują Ix Ch'ak Ch'een, która rządziła Cobá

Oryginalny artykuł: Epigrafistas identifican a Ix Ch’ak Ch’een, mujer que gobernó Cobá

Skała Fundacyjna, pierwszy zabytek związany ze zbiornikiem wodnym w Cobá i jeden z największych odkrytych na tym stanowisku archeologicznym w Quintana Roo, wciąż odkrywa sekrety swojej inskrypcji. Najnowszy odczyt hieroglifów wskazuje, że Ix Ch'ak Ch'een, sprawowała rządy w Cobá w VI wieku n.e. Inskrypcja ta została odkryta nieco ponad rok temu (post: „W Cobá odkryto panel z długą inskrypcją glificzną”).

Fotogrametryczny model Skały Fundacyjnej autorstwa Salvadora Mediny i Francisco Luny (członków Promeza).

piątek, 24 października 2025

Zdjęcia satelitarne ukazują pułapki myśliwskie używane przez grupy społeczne Ameryki Południowej

Oryginalny artykuł: Satellite images reveal ancient hunting traps used by South American social groups 

Zdjęcia satelitarne ujawniły dawny system skomplikowanych, lejkowatych ogromnych pułapek, prawdopodobnie budowanych przez myśliwych i pasterzy w celu łapania zwierząt na dużych wysokościach w północnym Chile. Nowe badania krajobrazu Andów i zamieszkujących je ludzi pozwoliły na odkrycie 76 kamiennych chacus, często rozciągających się na setki metrów, które służyły do łapania wikunii, dzikiego krewnego alpaki. Podobne struktury odkryto w innych suchych rejonach świata, między innymi na Bliskim Wschodzie, ale jest to pierwsze tego typu skupisko odkryte w tym rejonie, co podnosi prawdopodobieństwo, że są one starsze niż te, o których wiadomo, że były używane przez Inków.

Zdjęcie lotniczne przedstawiające dwa chacu (fot. Adrián Oyaneder)

poniedziałek, 20 października 2025

Nowe stanowisko archeologiczne w Costa Chica (stan Guerrero, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Sitio arqueológico en la Costa Chica de Guerrero podría definir a una nueva cultura local del Epiclásico

Wzdłuż wzgórz położonych w miejscowości El Carmen, w gminie Xochistlahuaca, w Costa Chica (stan Guerrero, Meksyk) archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) odnaleźli stanowisko Paso Temprano lub Corral de Piedra, miasto z okresu epiklasycznego (lata 650–950), czyli mające 1200 lat, wyróżniające się dobrym stanem zachowania. Ze względu na układ architektoniczny i system konstrukcyjny, kontekst nawiązuje do szeregu stanowisk zlokalizowanych u podnóża gór i w pasmach górskich Costa Chica, o podobnych cechach. Ten system konstrukcyjny został nazwany „paramento mixteco” („upiększenie Misteków”) i składa się z bloków skalnych przeplatanych małymi płytami, takimi jak te znalezione na terenie stanowiska archeologicznego Tehuacalco.

Stanowisko archeologiczne Paso Temprano (fot. Centrum INAH Guerrero)

czwartek, 16 października 2025

Kopiec w kształcie skorpiona odkryty w dolinie Tehuacán (stan Puebla)

Oryginalny artykuł: Descubren montículo efigie en forma de escorpión en el Valle de Tehuacán, Puebla 

Biosfera Tehuacán-Cuicatlán w dalszym ciągu odsłania bogactwa naturalne i kulturowe, tym razem na południu stanu Puebla, gdzie znajduje się kopiec w kształcie skorpiona wykonany z trawertynu. Tereny te były zamieszkiwane w późnym okresie epiklasycznym i wczesnym okresie postklasycznym (lata 600–1100). Odkrycie, niedawno opublikowane w czasopiśmie Ancient Mesoamerica, odnotowano w 2014 roku podczas badań archeologicznych prowadzonych w ramach projektu „Konteksty i mapowanie skamieniałych systemów kanałów doliny Tehuacán w Puebli”, kierowanego przez Jamesa Neely’ego, badacza z University of Texas w Austin, którego celem jest udokumentowanie prehistorycznych systemów kanałów. W inicjatywie, która trwała od 2004 do 2024 roku, uczestniczył, między innymi, Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH), w tym Blas Román Castellón Huerta, archeolog z Dyrekcji Studiów Archeologicznych. Na podstawie zebranych dowodów wysunięto hipotezę, że ten element architektoniczny był częścią kompleksu cywilno-ceremonialnego, prawdopodobnie służącego do obserwacji astronomicznych, który integrował rytuał kalendarzowy z intensywnym systemem rolniczym mającym na celu rozwój zaawansowanego układu pól i kanałów irygacyjnych na terenach otaczających to miejsce.

Kopiec w formie skorpiona (rysunek:Blas Castellón)