poniedziałek, 22 grudnia 2014

Susza w IX w. n.e. mogła spowodować opuszczenie Tikal

Oryginalny artykuł: Resuelto el misterio de Tikal, una de las mayores capitales mayas

Od wielu lat uczeni starają się zrozumieć przyczyny opuszczenia – w późnym okresie klasycznym – wielu majańskich miast. Ostatnio grupa badaczy ze Stanów Zjednoczonych, Meksyku i Gwatemali opublikowała w Proceedings of Nacional Academy of Scienes (PNAS) wyniki swych prac prowadzonych na terenie Tikal, leżącego wśród tropikalnych lasów dzisiejszej Gwatemali i uważanego za jeden z głównych ośrodków politycznych dawnych Majów.

Budowle Akropolu Centralnego w Tikal
Kierujący zespołem David L. Lentz z University of Cincinnati podaje, że skuteczne sposoby uprawy ziemi zapewniały mieszkańcom Tikal utrzymanie na przestrzeni kilku wieków. Pojawienie się złożonych społeczności i zagospodarowanie terenu, związane z ośrodkami miejskimi znajdowało się w centrum badań antropologów, geografów i ekologów już od dawna.

Budowla przy Placu Siedmiu Świątyń w Tikal
Uczeni podają, że mieszkańcy Tikal stosowali nawadnianie, terasy uprawne oraz wypalanie i karczowanie lasów, a magazynowanie wody było dokładnie kontrolowane. Wyniki przeprowadzonych prac badawczych wskazują, że Majowie starali się jak najlepiej wykorzystać krajobraz, aby zapewnić wyżywienie stosunkowo dużej populacji. Bazowali jednak na pełnym zaufaniu do rocznych opadów deszczu. Po przeanalizowaniu nacieków jaskiniowych w okolicznych grotach, uczeni stwierdzili, że w drugiej połowie IX wieku n.e. występowały okresy, charakteryzujące się znikomymi opadami deszczu. W zaskakujący sposób zbiega się to ze wzniesieniem przez władcę Tikal – Jasaw Chan K’awiil II – ostatniego zabytku w Tikal, Steli 11, w 869 r. n.e. W ten sposób, zdaniem badaczy, pomimo starannego wykorzystania terenu susza, spotęgowana wycinaniem lasów, wpłynęła znacząco na pogorszenie warunków życia mieszkańców Tikal. Urodzajne niegdyś ziemie wokół Tikal nie były w stanie przetrwać suszy w IX wieku n.e. Gospodarka podupadła i nie zapewniała już mieszkańcom odpowiedniej ilości wody pitnej i żywności. Spowodowało to zamęt, nieład społeczny i opuszczenie miasta.

1 komentarz: