Wyjątkowa akustyka w Cerro de Trincheras

Oryginalny artykuł: Estudian fenomeno acustico en sitio arqueologico de Sonora

Chociaż na terenie stanowiska Cerro de Trincheras (stan Sonora, Meksyk) od 25 lat prowadzone są intensywne prace archeologiczne pod kierunkiem Elisy Villalpando z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), to ośrodek ten nadal skrywa tajemnice. Centrum ceremonialne kultury Trincheras wzniesiono na zboczach wzgórza, gdzie dawni mieszkańcy zbudowali połączone ścieżkami i rampami tarasy z pomieszczeniami mieszkalnymi i warsztatami rzemieślniczymi, zajmującymi się wyrobem ozdób z muszli. Tarasy mogły też być wykorzystywane do uprawy agawy. Obecnie Cerro de Trincheras wzbudziło zainteresowanie fizyków. Na szczególną uwagę zasługuje bowiem dolna część głównego zbocza, którego naturalna forma przypomina wyglądem amfiteatr. Miejsce to, zwane La Cancha, wyróżnia się szczególną akustyką.

Cerro de Trincheras - ścieżka prowadząca na szczyt wzgórza (fot. Héctor Montaño, INAH)

Jak podaje Betsabé Manzanares-Martínez z Wydziału Fizyki Unison (Universidad de Sonora), specjalistka z zakresu akustyki, każda osoba zwiedzająca Cerro de Tincheras może przekonać się, że na terenie La Cancha bardzo dobrze słyszy się dźwięki docierające z jakiejkolwiek strony wzgórza, choć są miejsca lepszej i słabszej słyszalności. Uczeni zamierzają wykonać systematyczne pomiary w celu przygotowania mapy akustycznej, podobnie jak robi się to w przypadku sal koncertowych. Zdaniem badaczki, przedstawiciele kultury Trincheras mogli wybrać to miejsce na swoje centrum ceremonialne również ze względu na efekty akustyczne. Mogły o tym zadecydować kwestie czysto praktyczne, jak wzajemna komunikacja czy sprawowanie nadzoru. Jednak jest również prawdopodobne, że wzmacniające słyszalność efekty akustyczne miały duże znaczenie podczas rytuałów i różnych wydarzeń o charakterze publicznym, obejmujących śpiew, taniec bądź wygłaszane przemowy.

Cerro de Trincheras - widok ze szczytu wzgórza (fot. Elisa Villalpando, INAH)

Naukowców zainteresowały również znajdujące się na szczycie wzgórza kamienne kręgi, ustawione w formie spirali i przypominające wyglądem przeciętą muszlę morską. Chociaż sam szczyt wzgórza mógł po prostu stanowić bardzo dobry punkt obserwacyjny, to jednak mógł też służyć obserwacjom astronomicznym związanym z kalendarzem. Specjaliści z dziedziny archeoastronomii, Raúl Pérez-Enríquez (z Unison) i Jesús Galindo Trejo (z UNAM - Universidad Nacional Autónoma de México) zamierzają zatem zbadać, czy budowla miała związek z jakimiś szczególnymi efektami, na przykład grą światła i cienia podczas przesilenia, zwłaszcza zimowego.