Chakanbakan - miasto Majów na terenie stanu Quintana Roo (Meksyk)

Oryginalny artykuł: Con retrospectiva al sitio prehispanico de Chakanbakan inicio el diplomado "Mayas en el INAH. Visiones interdisciplinarias"

W ramach zorganizowanej przez Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) i prowadzonej „on line” konferencji na temat cywilizacji Majów, Fernando Cortés de Brasdefer z Centrum INAH – Quintana Roo opowiedział o Chakanbakan, mieście Majów położonym w odległości około 80 km od Chetumal. Chociaż to stanowisko archeologiczne nie zostało jeszcze oficjalnie udostępnione zwiedzającym, prace wykopaliskowe rozpoczęły się tam już w 1980 roku.

Nohochbalam – najbardziej imponująca budowla w Chakanbakan (fot. INAH)

Chakanbakan było zamieszkiwane od około 700 r. p.n.e. i zdaniem badaczy przypuszczalnie dotarła tam ludność z rejonu Peten w Gwatemali. Pozostałości miasta zajmują powierzchnię 30 kilometrów kwadratowych. Sercem Chakanbakan jest rozległy Akropol o wysokości 10 metrów i wymiarach 250 x 250 metrów. Wzniesiono na nim pałace, platformy i świątynie, spośród których wyróżnia się budowla o siedmiu poziomach, nazwana przez archeologów Nohochbalam. Była ona kilkakrotnie modyfikowana, a boczne strony schodów zdobiło niegdyś czternaście wymodelowanych w stiuku maszkaronów, z których do dzisiaj zachowało się jedynie sześć.

Jeden z maszkaronów zdobiących budowlę Nohochbalam (fot. INAH)

Kompleks architektoniczny Ukuchilbaxal obejmuje dwie budowle, świątynię i boisko do gry w piłkę.

Kompleks Ukuchilbaxal (fot. INAH)

Miejscem o przeznaczeniu ceremonialnym był zespół Kulpool, gdzie wznosiła się świątynia, która przeszła kilka faz konstrukcyjnych. To w tej części miasta znaleziono stele i ołtarze, jednak – jak podkreśla Fernando Cortés de Brasdefer – stele są bardzo zniszczone, a wyrzeźbione na nich inskrypcje zupełnie nieczytelne.

Zespół budowli zwany Kulpool (fot. INAH)

Na podstawie zachowanej ceramiki i architektury uczeni uważają, że Chakanbakan przeżywało czasy swego największego rozkwitu w późnym okresie preklasycznym, w latach 400 p.n.e. – 200 n.e. W okresie klasycznym znajdowało się prawdopodobnie w sferze wpływów potężnego Calakmul.

Pałac w Chakanbakan (fot. INAH)

Około 900 roku zaczęto stopniowo opuszczać Chakanbakan, co mogło być związane z panującą wówczas suszą, na którą wskazują wyniki badań osadów pobranych z pobliskiej laguny. Chakanbakan zamieszkiwano jeszcze w latach 1200-1545, choć nie było już wówczas tak znaczącym ośrodkiem.