Na peryferiach Kohunlich natrafiono na pozostałości dawnych budowli Majów

Oryginalny artykuł: Modifican el camino a la estación Kohunlich del Tren Maya, para preservar cinco estructuras prehispánicas 

Na drodze dojazdowej do stacji Nicolás Bravo/Kohunlich, na odcinku 7. trasy pociągu przez ziemie Majów, sześć kilometrów od stanowiska archeologicznego Kohunlich, na południu stanu Quintana Roo, specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na pozostałości siedmiu budowli Majów, co sprawiło, że trzeba nieco zmodyfikować drogę prowadzącą do Kohunlich. Jak poinformował Manuel Pérez Rivas, odpowiedzialny za projekt ratownictwa archeologicznego na trasie pociągu, obecnie odnawiają pięć z nich, a dwie pozostałe zostały zapieczętowane i będą badane później. 

Jedna z nowo odkrytych budowli (fot. Salvamento arqueologico Tren Maya)

Budowle te znajdują się na peryferiach Kohunlich i mają charakter mieszkalny. Prawdopodobnie należały do przedstawicieli tamtejszej elity. Mury i sposób obróbki kamieni mają cechy stylu Petén i pochodzą z lat 300-600 i 900-1000. Odkryto też dużo innego materiału archeologicznego, w tym przedmioty z kamienia, ceramikę, muszle i szczątki ludzkich szkieletów. Spośród znalezionych artefaktów wyróżnia się pektorał z muszli w kształcie półksiężyca z czterema postaciami, dwiema w części centralnej i dwiema po bokach. Jak podkreśla Ramón Carrillo Sánchez, jest to szczególnie cenne znalezisko, gdyż do tej pory na ziemiach Majów natrafiono jedynie na sześć tego typu pektorałów. Mógł on stanowić własność mieszkańca domu i został złożony w depozycie ofiarnym podczas rozbudowy konstrukcji.

Pozostałości dawnej budowli (fot. Salvamento arqueologico Tren Maya)

Poszczególnym budowlom nadano numery. Najbliżej stacji znajduje się Budowla 35027 i to w niej znaleziono pektorał. Tworzy ją prostokątna podstawa, na której wznoszą się dwa pomieszczenia ze sklepieniami, jedno od północy i drugie od zachodu. Od południa posiada przybudówki, a od południowego wschodu została ograniczona murem. Budowla 50168 składa się z podstawy, na której znajduje się pomieszczenie z wejściem od strony południowej i ma kilka etapów rozbudowy. Budowla 50139 ma podstawę, na której znajdują się trzy pomieszczenia ze sklepieniami i kształt litery „L”, z wejściami od północy i zachodu, posiada też wewnętrzne patio. 

Teren prac wykopaliskowych (fot. Salvamento arqueologico Tren Maya)

Budowle 50150 i 50151 obejmują konstrukcję mieszkalną utworzoną przez prostokątną podstawę, na której wznosi się pomieszczenie ze sklepieniem, z wejściem od wschodu. Znajdują się tam również schody w południowo-wschodnim narożniku. Budowla określona jako 50151 odnosi się do pomieszczenia z chodnikiem i wyjściem od północy. Budowlę 39020 tworzy prostokątna podstawa, na której wznoszą się co najmniej dwa pomieszczenia. Ma schody wejściowe od strony południowej. Zgodnie z badaniami, które w przeszłości prowadził Enrique Nalda, Kohunlich było wielkim ośrodkiem utworzonym przez kompleksy architektoniczne o charakterze ceremonialnym i mieszkalnym, z których część mogła funkcjonować jako domy elity. Tamtejsze budowle przedstawiają różne etapy konstrukcyjne i style. Najwcześniejsze związane są ze stylem z regionu Petén.

Pozostałości jednej z dawnych budowli (fot. Salvamento arqueologico Tren Maya)

Wcześniej sądzono, że tereny na peryferiach miasta mogły być przeznaczone pod uprawy. Teraz okazało się, że zamieszkiwała je elita z Kohunlich, co dostarczyło nowych informacji na temat tego ośrodka. Więcej o Kohunlich można przeczytać w poście: „Miasta Majów: Kohunlich (stan Quintana Roo, Meksyk)”