niedziela, 15 września 2024

Trasy migracyjne związane ze wschodnim wybrzeżem półwyspu Jukatan

Oryginalny artykuł: Los mayas de la Costa Oriental, integrados a corrientes migratorias; Oxtankah, la joya de la movilidad demográfica

Osady Majów na wschodnim wybrzeżu półwyspu Jukatan w okresie klasycznym i postklasycznym (lata 600-1540) były włączone do sieci tras migracyjnych, co umożliwiło nie tylko przemieszczanie się ludności, ale również wymianę kulturową i polityczno-gospodarczą z innymi miastami położonymi na północy półwyspu Jukatan, nad Zatoką Meksykańską, a także w Gwatemali, Hondurasie i Belize. Jak podaje Allan Ortega Muñoz, w tej panoramie mobilności demograficznej port Oxtankah można uznać za klejnot w koronie migracji w tym nadmorskim regionie. Oxtankah, leżące na południu stanu Quintana Roo, około 15 kilometrów od Chetumal, stolicy stanu, było jednym z najstarszych i najważniejszych portów morskich w regionie. Jego szczyt rozwoju przypadał na lata 600-900. W okresie postklasycznym ludzie nadal przybywali tam, by składać ofiary. Później Hiszpanie zbudowali tam kaplicę, w której odprawiano msze. 

Oxtankah

środa, 11 września 2024

Sztuka tatuażu w prekolumbijskim Peru

Oryginalny artykuł: El arte del tatuaje en el Perú precolombino: técnicas ancestrales, influencia en la identidad y significado en el estatus social 

Na przestrzeni dziejów dawni mieszkańcy Peru starali się dzielić swoim dziedzictwem kulturowym na różne sposoby, czy to poprzez huacas, malowidła jaskiniowe, a nawet poprzez skórę. W prekolumbijskim Peru znane były tatuaże, a ich liczne przykłady zachowały się na zmumifikowanych ciałach znalezionych w grobowcach na ziemiach wzdłuż środkowego wybrzeża Peru. Praktyka tatuaży wykraczała poza estetykę i nabierała znaczeń kulturowych, duchowych i społecznych, dostarczając wskazówek na temat życia, tożsamości i wierzeń dawnych kultur. 

Mapka przedstawiajaca miejsca opisywane w artykule (rys. Benoit Robitaille, źródło: czasopismo Andean Past)

sobota, 7 września 2024

Prace konserwatorskie dziewięciu mezoamerykańskich gier patolli

Oryginalny artykuł: El INAH conserva nueve patollis, juegos mesoamericanos, descubiertos en obras del Tren Maya 

Podczas prac ratownictwa archeologicznego prowadzonych przez Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) na Odcinku 7. trasy pociągu przez ziemie Majów, odnaleziono dziewięć zachowanych przykładów mezoamerykańskiej gry patolli wyrytej na stiukowej posadzce w budowli oznaczonej numerem T7-44279, w pobliżu majańskiego miasta Xpujil (stan Campeche, Meksyk), która pochodzi sprzed ponad 1000 lat. 

Jedna z zachowanych na posadzce gier patolli (fot. Felix Camacho Zamora)

wtorek, 3 września 2024

Pozostałości prekolumbijskiego domu w Papantla (stan Veracruz)

Oryginalny artykuł: Hallan restos de una casa prehispánica, en Papantla, Veracruz

Podczas prac archeologicznych związanych z budową siedziby stanowej Universidad para el Bienestar „Benito Juárez García” (UBBJ) w Morgadal (Papantla, stan Veracruz, Meksyk) natrafiono na pozostałości domu wzniesionego z monolitycznego kamienia. Kierująca wykopaliskami badaczka z Centrum INAH Veracruz, Patricia Castillo Peña podała, że odkrycie odnotowano 10 lipca, kiedy rozpoczęły się wykopaliska prowadzone w ramach badania regionalnego, którego celem jest wdrożenie bazy danych dotyczących wzorca osadnictwa w regionie kulturowym El Tajín, głównie w środkowo-północnej części stanu Veracruz.

Teren prac wykopaliskowych (fot. Patricia Castillo)