Prace konserwatorskie dziewięciu mezoamerykańskich gier patolli

Oryginalny artykuł: El INAH conserva nueve patollis, juegos mesoamericanos, descubiertos en obras del Tren Maya 

Podczas prac ratownictwa archeologicznego prowadzonych przez Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) na Odcinku 7. trasy pociągu przez ziemie Majów, odnaleziono dziewięć zachowanych przykładów mezoamerykańskiej gry patolli wyrytej na stiukowej posadzce w budowli oznaczonej numerem T7-44279, w pobliżu majańskiego miasta Xpujil (stan Campeche, Meksyk), która pochodzi sprzed ponad 1000 lat. 

Jedna z zachowanych na posadzce gier patolli (fot. Felix Camacho Zamora)

Jak poinformował koordynator projektu, Felix Camacho Zamora, dziewięć patolli zachowało się na powierzchni o wymiarach 11,30 m na 2,80 m. Ze względu na zły stan zachowania podjęto prace konserwatorskie. Patolli to mezoamerykańska gra losowa, przypominająca współczesne gry planszowe. Słowo „patolli” pochodzi z języka nahua i oznacza „fasolę” i prawdopodobnie do gry używano właśnie ziaren fasoli. Dawne źródła podają, że gra patolli wiązała się z bóstwami, ofiarami, obrzędami religijnymi i wydarzeniami kalendarzowymi.

Prace konserwatorskie (fot. Felix Camacho Zamora)

Jeśli chodzi o stan zachowania dziewięciu nowo odkrytych przedstawień gry patolli, Felix Camacho Zamora wyjaśnił, że większość ma uszkodzenia, takie jak pęknięcia, rozdzielenia, wytarcia, odczepienia materiału, ubytki warstw i szczeliny w posadzce. Dlatego zastosowano środki konserwatorskie, polegające na wstrzyknięciu wody wapiennej w celu przywrócenia posadzce spójności. Przed wydobyciem każdego patolli wykonano dokumentację graficzną, fotograficzną i fotogrametryczną, aby określić jej umiejscowienie w konstrukcji oraz stopień zniszczenia. Zapis graficzny pokazał różne style gry patolli, dwie są okrągłe, cztery kwadratowe, w przypadku pozostałych nie można było ich zidentyfikować. 

Gra patolli wyryta na stiukowej posadzce (fot. Felix Camacho Zamora)

Budowla, w której znaleziono patolli przechodziła dwa etapy konstrukcyjne, a patolli pochodzi prawdopodobnie z późnego okresu klasycznego (lata 600-900), ale zostanie to potwierdzone dopiero po przeprowadzeniu datowania znalezionej ceramiki.