Zobacz także: Fotogaleria INAH
Piramida Nisz stanowi jedną z najważniejszych budowli w El Tajín (stan Veracruz, Meksyk) i uznawana jest za wizytówkę tego miasta. Od dawna wiadomo, że piramida była związana z pomiarami czasu, gdyż zdobiących ją 365 nisz odpowiada liczbie dni w roku. Nie przeprowadzono jednak wcześniej dokładnych badań, które mogłyby wykazać, że budowla odgrywała szczególną rolę znacznika astronomicznego i potwierdzić jej znaczenie dla cyklu rolniczego. W 2010 roku, w ramach interdyscyplinarnego projektu poświęconego archeologii krajobrazu i ikonografii, meksykańska archeolog Patricia Castillo (z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii) we współpracy z polskim badaczem Stanisławem Iwaniszewskim, rozpoczęli serię pomiarów na wzgórzu położonym na wschód od stanowiska archeologicznego, za Piramidą Nisz. Celem badań było ustalenie, czy budowle El Tajín były zorientowane w sposób wykazujący związek ze zjawiskami astronomicznymi. Obserwowano zatem, jak promienie słoneczne oświetlają Piramidę Nisz w różnych okresach roku.
 |
| Piramida Nisz w El Tajín |
Patricia Castillo – odpowiedzialna za prace archeologiczne w El Tajín – wyjaśniła, że w tym roku przez dziesięć dni, od 15 do 25 marca, można było o wschodzie słońca zaobserwować szczególne oświetlenie Piramidy Nisz. Kiedy słońce zaczyna wyłaniać się dokładnie nad wzgórzem, promienie słoneczne zaczynają oświetlać stopniowo piramidę, począwszy od najwyższego, siódmego poziomu. Co minutę światło dociera do kolejnego poziomu i ostatecznie do podstawy budowli, padając na ziemię. Cała Piramida Nisz jest wówczas oświetlona słońcem, podczas gdy inne budowle tego kompleksu architektonicznego pozostają w półmroku. Zjawisko trwa zaledwie siedem minut. Zarejestrowanie owej gry światła i cienia dowodzi, że El Tajín odgrywało w rejonie Zatoki Meksykańskiej taką samą rolę jak Teotihuacan na Płaskowyżu Meksykańskim i Chichén Itzá na ziemiach Majów. Były to święte miasta, z budowlami odzwierciedlającymi kosmogonię ludów prekolumbijskich.
 |
| Efekt światła i cienia na Piramidzie Nisz w El Tajín |
Efekt światła i cienia na Piramidzie Nisz symbolizował przypuszczalnie zstąpienie boga Quetzalcóatla, oznaczając tym samym początek zasiewów. Jak podkreśla Patricia Castillo, dla dawnych mieszkańców Mezoameryki szczególne znaczenie miały dni przesileń (letniego i zimowego) i dni przypadające w połowie tych okresów. Wznosząc budowle zorientowane w sposób pozwalający zarejestrować takie efekty światła i cienia, wskazywano na zmiany w kalendarzu, związane z cyklem rolniczym i jednocześnie z odprawianiem ceremonii poświęconych bóstwom agrarnym. Dla mieszkańców El Tajín słońce i woda były uosabiane przez bogów znanych jako Quetzalcóatl i Tlalok, którzy zstępowali na ziemię aby zapewnić udane zbiory. Dlatego też było konieczne wzniesienie budowli służących jako miejsca rytuałów związanych z żyznością i odrodzeniem.
 |
| Znaleziona na terenie stanu Veracruz kadzielnica ozdobiona wizerunkiem boga deszczu Tlaloka (Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk) |
El Tajín zostało perfekcyjnie zaplanowane jako miejsce symboliczne, w którym wzgórze odgrywało ważną rolę w świętym krajobrazie. Patricia Castillo zapewnia, że badania będą kontynuowane, gdyż w ceremonialnej części El Tajín znajduje się sześć bardzo ważnych budowli, na których być może uda się również zaobserwować jakieś zjawiska o charakterze astronomicznym. Archeolodzy uważają, że miasto to stanowiło centrum obszaru kulturowego znacznie większego, niż dotychczas przypuszczano.
 |
| Budowla 5 w El Tajín |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz