piątek, 30 sierpnia 2024

Przenoszenie kompleksu pałacowego Majów

Oryginalny artykuł: Reubican milenario conjunto palaciego en inmediaciones de la estación Calakmul del Tren Maya

Już niedługo osoby podróżujące pociągiem przez ziemie Majów, dojeżdżające do stacji Calakmul będą mogły podziwiać dawny kompleks pałacowy, na który natrafiono w odległości 3,5 km podczas badań archeologicznych towarzyszących budowie 7. odcinka linii kolejowej. Zespół specjalistów podejmuje się żmudnego zadania renowacji czterech zabytków, kamień po kamieniu. Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) oraz Centrum INAH Campeche uznały za konieczne zabezpieczenie tego kompleksu architektonicznego, zarejestrowanego przy drodze biegnącej z Escárcega do Chetumal, w Nuevo Conhuás, w gminie Calakmul.

Kompleks pałacowy odkryty podczas prac przy budowie pociągu
(fot. Proyecto de Salvamento Arqueologico del Tren Maya)

poniedziałek, 26 sierpnia 2024

Badania archeobotaniczne w Vichama

Oryginalny artykuł: Investigación arqueobotánica en Vichama revela los alimentos consumidos hace 3,800 años

Badania archeobotaniczne w Vichama ujawniły co jadano tam 3800 lat temu. Ich rezultaty, opublikowane w czasopiśmie Q1 Vegetation History and Archeobotany przedstawiła Ruth  Shady Solís (dyrektorka stanowiska archeologicznego Caral) z okazji 17 lat prac wykopaliskowych na terenie Vichama (dystrykt Végueta, prowincja Huara, Peru). Celem badań było zarówno ustalenie jakie rośliny jadano, jak i sprawdzenie, które z nich były wykorzystywane w ceremoniach bądź ofiarowywane podczas rytuałów. Z kontekstów archeologicznych pobrano 123 próbki, pochodzące z bogatych w materię organiczną osadów.

Rośliny zidentyfikowane w Vichama (źródło fot. Andina)

czwartek, 22 sierpnia 2024

Na wyspie Macapule zarejestrowano nowe stanowisko archeologiczne

Oryginalny artykuł: Descubren sitio de concheros en la Isla Macapule, clave para entender “la Tijuana prehispánica” que fue Guasave

Nowe stanowisko archeologiczne, które może być największym w meksykańskim stanie Sinaloa, zostało zarejestrowane na wyspie Macapule, jednej z 17 wysp Zatoki Kalifornijskiej. Dzięki stanowi zachowania będzie można znaleźć klucz, pozwalający zrozumieć obszar przemian kulturowych następujących pod wpływem prekolumbijskich społeczeństw z północno-zachodnich ziem dzisiejszego Meksyku i południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych oraz środkowo-zachodniej części Meksyku. To coś więcej niż granica między dwoma obszarami kulturowymi, zwanymi Aridoameryką i Mezoameryką. Dawni mieszkańcy rejonu Guasave nie tylko zapożyczyli elementy z obu tych obszarów kulturowych, ale również wygenerowali własną tożsamość.

Wyspa Macapule (fot. Jose Rodrigo Vivero Miranda)

niedziela, 18 sierpnia 2024

W Dolinie Virú odkryto pochówki sprzed 3800 lat

Oryginalny artykuł: Hallazgo arqueológico: descubren entierros humanos de 3,800 años de antigüedad en Virú

Pochówki ludzkie, pochodzące sprzed około 3800 lat zostały odkryte podczas prac prowadzonych w ramach Projektu Badań Archeologicznych Doliny Virú na stanowisku Queneto (region La Libertad, Peru). Jak poinformował kierujący wykopaliskami Feren Castillo Luján, szczątki należą do młodzieńca, osoby dorosłej i dwójki dzieci. Ich ciała złożono w pozycji leżącej bocznej, zwrócone w kierunku wzgórza Queneto. Przy jednym z dzieci znaleziono naszyjnik wykonany z kamieni i muszli, umieszczony jako dar grobowy. 

Jeden z odkrytych pochówków (źródło fot. Andina)

środa, 14 sierpnia 2024

W Cobá odkryto panel z długą inskrypcją glificzną

Oryginalny artykuł: Descubren extenso texto glífico maya en la Zona Arqueológica de Cobá, en Quintana Roo 

W Cobá, mieście Majów w stanie Quintana Roo (Meksyk) archeolodzy odkryli inskrypcję glificzną wyrzeźbioną na skale otaczającej aguadę (sztuczny zbiornik do gromadzenia wody deszczowej), położoną w odległości 160 metrów od Nohoch Mul, największej budowli w tym ośrodku, którego historia obejmuje 1300 lat, od 100 r. p.n.e. do 1200 roku. Prace były prowadzone w ramach programu Promeza. Wyrzeźbiony tekst liczy 123 kartusze glificzne, rozmieszczone w formie litery „L” na powierzchni 11 metrów kwadratowych. Wstępne badania epigraficzne wskazują, że inskrypcja wspomina datę założenia miasta Keh Witz Nal („Wzgórze Jelenia”) w dniu 12 maja 569 roku.  

Inskrypcja z zachowaną datą założenia miasta Keh Witz Nal (fot. INAH)

sobota, 10 sierpnia 2024

Prace nad odrestaurowaniem ław znalezionych na ziemiach Majów

Oryginalny artykuł: El INAH concluye conservación de milenarias banquetas policromadas, halladas en obras del Tren Maya

W ramach działań Projektu Ratownictwa Archeologicznego, związanych z budową trasy pociągu przez ziemie Majów, specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) zakończyli prace stabilizacyjne, dotyczące dwóch ław z modelowanego i polichromowanego stiuku, odkrytych 18 grudnia 2023 roku podczas wykopalisk prowadzonych na poboczu drogi dojazdowej do miasta Tres Garantías, w pobliżu stanowiska archeologicznego Chakanbakán, na 7. odcinku trasy pociągu, biegnącym z Chetumal (stan Quintana Roo) do Escarcega (stan Campeche), 73 kilometry od miasta Chetumal. Ławy zlokalizowano wewnątrz budowli oznaczonej numerem T7_35070 i pochodzącej z późnego okresu klasycznego (lata 600-900).

Budowla T7_35070 (fot. Bryan Samaniego, INAH)

wtorek, 6 sierpnia 2024

Ludzie mogli dotrzeć do Argentyny już 20 000 lat temu

Oryginalny artykuł: Humans reached Argentina by 20,000 years ago — and they may have survived by eating giant armadillos, study suggests 

Odkrycie nacięć na kościach należących do gliptodonta, olbrzymiego wymarłego krewnego pancernika, wskazuje na to, że ludzie mogli żyć w Argentynie już 20 000 lat temu. Potwierdzałoby to rosnącą liczbę dowodów na to, że ludzie rozprzestrzenili się w Ameryce dużo wcześniej niż dotychczas zakładano. W epoce późnego plejstocenu (129 000 – 11 700 lat temu) pokrywy lodowe i lodowce pokrywały znaczną część planety, szczególnie podczas maksimum ostatniego zlodowacenia, czyli około 26 000 do 20 000 lat temu. Chociaż przez wiele lat sądzono, że pierwsi Amerykanie przybyli, podróżując przez most lądowy łączący Syberię z Alaską 13 000 lat temu, odkrycia archeologiczne w Ameryce Północnej i Południowej dokonane w ostatniej dekadzie wskazują, że ludzie pojawili się tam znacznie wcześniej.

Rekonstrukcja przedstawiająca ludzi i gliptodonta
(autor: Damián Voglino, Museo de Ciencias Naturales A. Scasso (Colegio Don Bosco),
San Nicolás de los Arroyos, Provincia de Buenos Aires)

piątek, 2 sierpnia 2024

Sztuka naskalna w Amazonii ujawnia złożoną relację człowieka ze zwierzętami

Oryginalny artykuł: Rock art and archaeological record reveal man's complex relationship with Amazonian animals 

Sztuka naskalna badana przez archeologów w kolumbijskiej Amazonii pozwoliła im lepiej zrozumieć złożoną relację między pierwszymi osadnikami na kontynencie a zwierzętami, które spotkali. Spektakularne malowidła w kolorze ochry ukazują różnorodne gatunki zwierząt, a także przedstawienia zwierząt i ludzi przekształcających się wzajemnie, świadcząc o bogatej mitologii, która kierowała pokoleniami rdzennych mieszkańców Amazonii. Choć nie udało się jeszcze dokładnie określić daty obrazów zdobiących skaliste zbocza Cerro Azul w Serranía de la Lindosa, to uczeni szacują, że malowidła mogą pochodzić z około 10 500 roku p.n.e. Badania, prowadzone przez międzynarodowy zespół z University of Exeter (Wielka Brytania), Universidad de Antioquia w Medellín (Kolumbia), Universidad Nacional de Colombia (Bogota, Kolumbia) i Max Planck Institute (Jena, Niemcy) obejmowały zintegrowaną analizę zooarcheologiczną szczątków zwierząt zebranych podczas pobliskich wykopalisk i analizę malowideł. 

Mapka przedstawiajaca położenie Cerro Azul (źródło ilustracji: Journal of Anthropological Archaeology)