Grobowiec w Tak'alik Ab'aj

Oryginalny artykuł: Descubren entierro real maya-olmeca
Galeria fotografii: Grobowiec w Tak'alik Ab'aj

Na południu Gwatemali, na stanowisku archeologicznym Tak’alik Ab’aj, leżącym 220 km na południe od stolicy kraju, odkryto wspaniały grobowiec królewski. Znajdował się na głębokości trzech metrów, pod jedną z rzeźb na terenie Parku Archeologicznego. 

Miguel Orrego i Christa Schieber, od lat uczestniczący w Projekcie Archeologicznym Tak’alik Ab’aj uważają, że – biorąc pod uwagę wyjątkowe bogactwo złożonych w grobie darów – jest to najstarszy pochówek królewski odkryty do tej pory na terenie Mezoameryki. Znaleziono tutaj wazy ceramiczne, sześć kobiecych figurek i setki drobnych przedmiotów z jadeitu o odcieniu niebieskim i zielonym. Z jadeitu  wykonano korale i bransolety, a paciorki były przypuszczalnie naszyte na kawałki tkaniny lub skóry. Poza tym zachowały się pozostałości spódniczki lub taparrabo (przepaski na biodra, popularnej wśród mieszkańców Mezoameryki), która mogła być wyhaftowana malutkimi jadeitowymi paciorkami. Może to być jedyny tego typu haft znaleziony in situ. 

Jedna z figurek znalezionych w grobowcu

(fot. Tak’alik Ab’aj Archaeological Project)

Archeolodzy nazwali pochowanego króla „Abuelo Buitre” („Dziadek Sęp”), gdyż jedna ze znalezionych w grobowcu figurek ozdobiona jest naszyjnikiem z głową ptaka, prawdopodobnie sępa. Nie mamy co prawda żadnych inskrypcji mogących potwierdzić takie imię, ale należy pamiętać, że w późniejszym okresie, kiedy to pismo Majów było już rozwinięte, wizerunek głowy sępa oznaczał władcę ajaw. Zatem miniaturowa głowa sępa może stanowić nawiązanie do ajaw. 

Południowe wybrzeże Gwatemali było zamieszkiwane przez Olmeków w okresie od 1500 r. p.n.e. do 100 r. n.e., ale jednocześnie, w latach 800 – 300 p.n.e. pojawili się tam również Majowie, których kultura rozwijała się nadal, po opuszczeniu tego rejonu przez Olmeków. Tak’alik Ab’aj jest miastem szczególnym, gdyż znalezione tam zabytki wykazują cechy zarówno olmeckie, jak i majańskie, występujące obok siebie. Ośrodek ten jest zatem wspaniałym przykładem połączenia tych dwóch kultur.

Stela 5 i Ołtarz 8 w Tak’alik Ab’aj (Gwatemala)

(fot. Wikimedia Commons)

Archeolodzy datują pochówek na lata 700 – 400 p.n.e., początki cywilizacji Majów i sądzą, że złożony w nim władca musiał odgrywać znaczącą rolę, stając się jakby pomostem łączącym kulturę Olmeków z kulturą Majów.