Nadproże 26 niegdyś zdobiło północno-zachodnie wejście do Budowli 23. Odkryte jeszcze w XIX wieku przez badacza-majanistę Teoberta Malera, w 1964 roku zostało przewiezione do Narodowego Muzeum Antropologii w mieście Meksyk. Zabytek został znaleziony przełamany na pół, przy czym górna część była w stanie bardzo dobrym ze śladami niebieskiego barwnika, natomiast dolna uległa częściowej erozji, w tym odpadło i zaginęło kilka bloków glificznych. Jest to kamień wapienny o wymiarach 1,07x0,77m i głębokości reliefu do 4,3 cm.
Nadproże 26 z Budowli 23 w Yaxchilan (fot. Boguchwała Tuszyńska)
Nadproże przedstawia króla Itzamnaaj Bahlam III i jego małżonkę Panią K’abal Xook.
 | Król ma na sobie bogato zdobiony strój. Ślady barwników zdradzają, że był on niezwykle kolorowy: krótkie pióra w nakryciu głowy były niebieskie, sznur na szyi – żółty, boczne elementy kurty - zielone, a środkowy pas z piór – intensywnie czerwony. |
 | W prawej ręce król trzyma długi nóż z krzemienia, drugą wyciąga do kobiety. |
 | Królowa podaje mu hełm w kształcie głowy jaguara oraz sznur, które król prawdopodobnie za chwilę założy na siebie. |
Tekst ponad postaciami mówi, że jest to scena związana z przygotowaniami do rytuału, którego znaczenie jest nadal niejasne.
 | “Oto jego wizerunek w trakcie przygotowań [do ceremonii].” |
jo-JOY ‘wiązać, ujawniać, debiutować, intronizować’
Inskrypcja wymienia standardowe tytuły króla Itzamnaaj Bahlam III: Pan Czterech K’atunów (w wieku 60-80 lat), Strażnik Aj ?k (podający imię ważnego jeńca) oraz Boski Władca Pa’chan – jeden z dwóch glifów-emblematów Yaxchilan - tu nieco zerodowane, ale dobrze znane z takich zabytków jak Nadproże 24 czy Nadproże 25. Natomiast imię i tytuły królowej być może znajdowały się w kolumnie glifów, która się nie zachowała, w dolnej części inskrypcji.
 | W lewym górnym rogu inskrypcji znajduje się rozbudowany podpis rzeźbiarza, który nie tylko podaje jego imię - K'awiil Chahk z miejscowości Sak Ook (“Biały Pies”"), ale również datę poświęcenia nadproża – 12 Eb 0 Pop (w długiej rachubie 9.14.12.6.12), czyli 7 lutego 724 r. n.e. |
Itzamnaaj Bahlam III rządził przez 60 lat. W tym czasie wzniesiono szereg imponujących budowli, w tym dom Pani K’abal Xook, ozdobionych wspaniałymi nadprożami i innymi dziełami sztuki, które po wielu stuleciach opowiadają nam o świetności miasta i potędze dynastii. Nadproże 26 kończy tryptyk z Budowli 23 ukazujący niektóre ceremonie, w których brali udział władcy majańskich miast: ofiara z królewskiej krwi, przywołanie bogów oraz rytuał z hełmem jaguara, którego znaczenie jeszcze nie zostało wyjaśnione.
Bibliografia:
- Gronemeyer, Sven, Barbara MacLeod. 2010. What Could Happen in 2012: a Re-analysis of the 13-Bak’tun Prophecy on Tortuguero Monument 6. Wayeb Notes No. 34, 2010.
- Martin, Simon, Nikolai Grube: 2008. Chronicle of the Maya Kings and Queens. Deciphering the Dynasties of the Ancient Maya. Thames & Hudson.
- www.peabody.harvard.edu: Corpus of Maya Hieroglyphic Inscriptions.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz