Tajemnica grobowca w Świątyni XX w Palenque

Oryginalny artykuł: Estudian ofrenda de 1500 anos hallada en Palenque

Arnoldo González Cruz, kierujący Projektem Archeologicznym Palenque i badacze Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) rozpoczęli dokładniejsze prace w grobowcu w Świątyni XX w Palenque, do którego wejście zostało ostatecznie odsłonięte w ubiegłym roku. Bogate dary ofiarne, złożone w komnacie grobowej, obejmują około 200 kawałków jadeitu (i innych kamieni w zielonym kolorze), pirytu i obsydianu. Wśród tych fragmentów jest aż 70 kostek mozaikowych, tworzących niegdyś dwie maski, z których jedna zdobiła prawdopodobnie centralną część pasa. Dary wyraźnie dowodzą, że osoba pochowana 1500 lat temu w głównej komnacie grobowca pochodziła z najwyższej elity, jednak jej szczątki zostały usunięte z grobu już w czasach prekolumbijskich. Archeolodzy stanęli zatem w obliczu wielkiej niewiadomej. Arnoldo González Cruz wyjaśnia, że o ile zazwyczaj pojawiają się choćby fragmenty kości lub zęby, to jednak tym razem nie znaleziono zupełnie nic. Być może szczątki osoby pochowanej w Świątyni XX zostały ekshumowane i przeniesione w inne miejsce, gdyż była to znana praktyka, udokumentowana nie tylko w Palenque, ale i w innych miastach Majów.

Jadeitowe przedmioty znalezione w grobowcu w Świątyni XX (fot. INAH)

Dziewięć postaci – nazwanych „Dziewięcioma Panami Świata Podziemnego” – wymalowanych różnymi odcieniami czerwieni, strzegło ciała w grobowcu, podobnie jak dziewięć wymodelowanych w stiuku postaci w krypcie króla K’inich Janahb Pakal. Pięć postaci z bogatymi nakryciami głów przedstawiono na jednej ścianie, cztery na drugiej. W głębi natomiast zachowały się fragmenty jakiejś istoty fantastycznej z dostrzegalnym uchem jelenia.

Fragmenty malowideł zdobiących ściany grobowca (fot. INAH)

Wstępne datowanie znalezionej w grobie ceramiki, w tym czterech talerzy i sześciu misek, wskazuje na dwa okresy pomiędzy 350 a 550 r. n.e., z czego pierwszy zbiega się z momentem założenia dynastii rządzącej w Palenque. Komnata grobowa ma 2,85 metra długości, 1,50 metra szerokości i 2,50 metra wysokości. Badacze sprawdzają obecnie rozmieszczenie wszystkich złożonych wewnątrz przedmiotów, gdyż mogło to nastąpić w dwóch etapach, z których drugi przypadałby już po umieszczeniu zmarłego w grobie. Trwają też prace wykopaliskowe, gdyż poza główną komnatą znajdują się tam jeszcze dwie boczne: zachodnia i wschodnia. W komnacie wschodniej znaleziono już wcześniej ponad tysiąc małych paciorków z muszli i kości. W komnacie zachodniej, pochodzącej z bardzo wczesnego okresu, natrafiono co prawda na szczątki ludzkie, ale ze względu na warunki klimatyczne, zwłaszcza wilgotność, straciły one strukturę kostną i zostały wymieszane z kośćmi gryzoni, które dostały się tam jeszcze w czasach prekolumbijskich.

Jedno z naczyń ceramicznych znalezionych w grobowcu (fot. INAH)

Sama Świątynia XX była wykorzystywana przez mieszkańców Palenque aż do 850 r. n.e., a zatem jeszcze długo po śmierci pochowanej tam osoby, co może świadczyć o tym, że stanowiła ważne miejsce kultu.

Czytaj też: W Palenque odsłonięto grobowiec z malowidłami