Badanie ujawnia historię papryczek chili

Oryginalny artykuł: Study traces the spicy history of chili peppers 

Jak podaje Katherine Chiou (z Katedry Antropologii Uniwersytetu Alabamy) historia papryczki chili jest w pewnym sensie historią ludzi w Ameryce. Jako paleoetnobotanik bada ona długoterminową relację między ludźmi a roślinami poprzez pozostałości archeologiczne. W artykule opublikowanym w Proceedings of the National Academy of Sciences przedstawia dowody na to, że udomowienie Capsicum annum var. annum, gatunku odpowiedzialnego za większość dostępnych w sprzedaży papryczek chili, nastąpiło w innym regionie Meksyku, niż wcześniej sądzono. W Meksyku zachowały się miejsca, takie jak na przykład jaskinie, w których panują warunki pozwalające na zachowanie szczątków botanicznych. W badaniach nad udomowieniem roślin przyjęto założenie, że obszar, w którym nastąpiło udomowienie danego gatunku charakteryzuje się największą różnorodnością.

Nasiona udomowionych i dzikich odmian papryki chili. Nasiona są częścią rośliny, która może być zachowana na stanowiskach archeologicznych i dlatego są kluczem do badania historii udomowienia roślin (źródło ilustracji: Proceedings of the National Academy of Sciences)

Zachowane w jaskiniach różnorodne odmiany papryczek chili w regionie Tamaulipas w Meksyku doprowadziły do przypuszczenia, że było to źródło Capsicum annum, gatunku, który dał początek jalapeño, poblano, papryce słodkiej, tajskim papryczkom chili i innym komercyjnie uprawianym odmianom. Stosując podejście multidyscyplinarne, Katherine Chiou i badacze z Meksyku opracowali nowe podejście, mające na celu zrozumienie prawdopodobnego miejsca narodzin uprawianych papryczek chili. Jednym z podstawowych zestawów danych jest obszerny zbiór nasion współczesnych gatunków i odmian papryczek chili wraz ze szczegółowymi opisami ich środowiska i wymagań wzrostu. Te nowoczesne informacje kulturowe i botaniczne zostały połączone z obrazowaniem mikroskopem elektronowym nasion archeologicznych, modelami ekologicznymi sięgającymi 20 000 lat wstecz i, dzięki uprzejmości rządu Meksyku, informacjami ze wszystkich zarejestrowanych stanowisk archeologicznych w kraju. Mając wiele dowodów, naukowcy ustalili inną historię pochodzenia papryczki chili, która jest obecnie uprawiana i spożywana na całym świecie.

Różne odmiany chili znane w Mezoameryce (od lewej do prawej): morita, cascabel, guajillo, pasilla, serrano, jalapeño, chipotle i de árbol (fot. Michael Calderwood /Raíces)

Badania wykazały dwie rzeczy: po pierwsze, Tamaulipas, region uważany za miejsce pochodzenia tego gatunku Capsicum, nie miał warunków, które wspierałyby wzrost dzikiej papryczki chili w epoce holocenu, czyli w czasie, gdy prawdopodobnie doszło do udomowienia. Dane wskazują, że obszar nizinny w pobliżu Półwyspu Jukatan i południowe wybrzeże stanu Guerrero są bardziej prawdopodobnymi kandydatami na pierwsze spotkania dzikiej Capsicum z wczesnymi ludźmi. Po drugie, i potencjalnie bardziej interesujące, udomowienie papryczki chili nie ma ściśle określonych granic. Badacze uważają, że udomowienie nastąpiło około 10 000 lat temu lub nawet wcześniej. Ale w okresie postklasycznym można zauważyć, że Majowie nadal krzyżowali dzikie odmiany z udomowionymi.

Różne wielkości, kolory i kształty chili (fot. Boris de Swan /Raíces)

Zwykle rośliny udomowione są trzymane w większości oddzielnie od ich dzikich przodków, ale wydaje się, że papryczki chili były stale krzyżowane z dzikimi odmianami aż do niedawna. Niektóre dzikie odmiany są nadal spożywane, jak chiltepin w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych, a wiele innych jest uprawianych przez rdzenną ludność w Meksyku. Współczesna udomowiona papryczka chili może zakorzenić się w wielu klimatach i być hodowana w wielu kształtach, kolorach i smakach.