Dzieła zakonnika Bernardino de Sahagún na liście Programu UNESCO "Pamięć Świata"

Oryginalny artykuł: Obra de Sahagun enriquece la memoria del mundo

W Narodowym Muzeum Antropologii w mieście Meksyk miała miejsce uroczystość, związana z wpisaniem dzieł zakonnika Bernardino de Sahagún na światową listę w Programie UNESCO “Pamięć Świata”. Bernardino de Sahagún poświęcił sześćdziesiąt lat swego życia na poznanie i badanie ludów indiańskich Meksyku, szczególnie kultury náhuatl.

Zakonnik Bernardino de Sahagún (fot. MNH-INAH)

Honorowym gościem uroczystości był historyk i antropolog, emerytowany badacz UNAM, Miguel León-Portilla. Poza tym obecni byli: Teresa Franco, dyrektor Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH); Nuria Sanz, przedstawicielka Biura UNESCO w Meksyku; Benito Mirón López, sekretarz główny Meksykańskiego Komitetu do spraw UNESCO i Baltazar Brito Guadarrama, dyrektor Narodowej Biblioteki Antropologii i Historii (BNAH).

Uroczystość w Narodowym Muzeum Antropologii w mieście Meksyk.

Od lewej do prawej: Benito Mirón López, Teresa Franco, Miguel León-Portilla,

Francisco Javier López Morales i Nuria Sanz (fot. INAH)

Miguel León-Portilla przedstawił sylwetkę słynnego kronikarza. Bernardino de Sahagún urodził się w 1499 roku w Villa de Sahagún, w królestwie León. Jako franciszkanin przybył do Meksyku w 1529 roku, gdzie nauczył się języka náhuatl i zainteresował się kulturą tego indiańskiego ludu. Przekonywał swych przełożonych, że aby szerzyć ewangelię, należy najpierw poznać tę zupełnie nową kulturę. Sahagún często zwracał się do przedstawicieli miejscowej starszyzny prosząc, by opowiadali mu o sprawach ludzkich, o różnych aspektach życia codziennego i religijnego. Dzięki temu zdołał zyskać ich sympatię. Stosowaną przez niego metodę kontynuują współcześni antropolodzy i etnolodzy, a sam Sahagún może być uznawany za inicjatora antropologii w Nowym Świecie. Był nadzwyczajnym mędrcem, który zebrał tak ważne świadectwa dawnego ludu, jak: modły do boga Tezcatlipoca w czasach choroby i zarazy, głodu i wojny; modły do boga Tlaloka z prośbą o deszcz; rady udzielane dzieciom przez ich rodziców; dwadzieścia świętych hymnów, czy też teksty opowiadające o życiu Quetzalcoatla i narodzinach Huitzilopochtli. To wyjątkowo bogata literatura i zdaniem uczonego, można by nazwać Sahaguna „Ojcem Literatury Náhuatl”; gdyż ze swymi uczniami zebrał mnóstwo relacji w tym języku, stanowiących wyjątkowo bogate źródło. Poza tym przygotował gramatykę języka náhuatl, słownik i liczne inne teksty. Żył dziewięćdziesiąt lat.

Códice Florentino (fot. BNAH-INAH)

Teresa Franco, dyrektor główny INAH, podkreśliła, że dzięki wpisaniu La Obra de Fray Bernardino de Sahagún na listę programu UNESCO “Pamięć Świata”. Meksyk zajmuje obecnie szóste miejsce na świecie z 12 rejestrami, pierwsze miejsce z największą liczbą dzieł zaoferowanych i wyróżnionych w rejonie Ameryki Łacińskiej i Karaibów, a nawet utrzymuje swoją pozycję przed państwami Ameryki Północnej (USA i Kanadą).

Códice Florentino (fot. BNAH-INAH)

W całym procesie postępowania uzyskano również wsparcie ze strony instytucji, w których przechowywane są oryginały dzieł zakonnika Bernardino de Sahagún, a mianowicie Real Biblioteca de Madrid, Real Academia de la Historia de España, gdzie przechowywany jest Códice Matritense i Biblioteca Medicea Laurenziana we Florencji, gdzie znajduje się Códice Florentino.

Códice Florentino (fot. BNAH-INAH)

Dyrektor INAH przypomniała, że celem Programu “Pamięć Świata” jest zachowanie i ratowanie dziedzictwa dokumentacyjnego, które obejmuje księgi, manuskrypty, dokumenty archiwalne oraz materiały audiowizualne na nośnikach analogowych i cyfrowych. Jednocześnie chodzi o udostępnianie i rozpowszechnianie tego rodzaju dokumentów, które mają wartość ogólnoświatową i mogłyby zostać na zawsze utracone. Należy zatem uczulać opinię publiczną na ich znaczenie i potrzebę zachowania przy wykorzystaniu zaawansowanych technik.

Códice Florentino (fot. BNAH-INAH)

Dyrektor Narodowej Biblioteki Antropologii i Historii, Baltazar Brito przekazał, że INAH po raz pierwszy opublikuje kolorową kopię Códice Matritense (podzielonego na dwie części), która pozwoli docenić dzieło w całej jego wspaniałości.

Códice Matritense (fot. BNAH-INAH)

Informacja o wpisaniu La Obra de Fray Bernardino de Sahagún na Światową Listę Programu UNESCO “Pamięć Świata” została ogłoszona podczas spotkania Międzynarodowego Komitetu Doradczego UNESCO, które miało miejsce w Abu Dhabi (stolicy Zjednoczonych Emiratów Arabskich), w dniach 4-6 października 2015 roku.