Nowe spojrzenie na społeczeństwo Cahokii

Oryginalny artykuł: Studies provide new insight on Cahokia

Najnowsze badania podają w wątpliwość wcześniejszą interpretację ważnego grobowca w Kopcu 72 w Cahokii, prekolumbijskim mieście leżącym w pobliżu obecnego Saint Louis, w stanie Illinois (USA). Okazuje się bowiem, że „paciorkowy pochówek” (nazwany tak ze względu na około 20 000 paciorków z muszli, znalezionych w jego wnętrzu)) nie służył – jak  do tej pory sądzono – podkreśleniu męskiej władzy, lecz zawiera szczątki zarówno mężczyzn, jak i kobiet o wysokim statusie społecznym. Wyniki analiz, przeprowadzonych przez uczonych z University of Illinois i ich współpracowników z innych ośrodków, zostały opublikowane w czasopiśmie American Antiquity. W pracach brali udział, między innymi:  Thomas Emerson, Kristin Hedman i Eve Hargrave z Illinois State Archaeological Survey, Dawn Cobb z Illinois State Museum Society i Andrew Thompson z University of Cincinnati College of Medicine.

"Paciorkowy pochówek" w Kopcu 72 w Cahokii (autorka ilustracji: Julie McMahon)

W 1967 roku, podczas prac wykopaliskowych w Kopcu 72 w Cahokii, archeolog Melvin Fowler odkrył masowe pochówki. Znajdowało się tam pięć grobów, z których każdy zawierał szczątki od 20 do ponad 50 osób. Ponadto, szczątki innych osób złożono pojedynczo lub w grupach, niekiedy bezpośrednio nad grobami zbiorowymi. W sumie Fowler natrafił na 270 szkieletów. Później ustalono, że wszystkie pochówki pochodzą z lat 100-1200, czyli z okresu największego rozkwitu Cahokii. Niektóre ciała umieszczono na lektykach z drewna cedrowego, co wskazywało na wysoki status społeczny. Pochówki z Kopca 72 są jednymi z najważniejszych, odkrytych do tej pory na terenie Ameryki Północnej. Zarówno Melvin Fowler, jak i późniejsi archeolodzy byli przekonani, że w głównym grobie złożono dwóch mężczyzn, zajmujących wysoką pozycję w społeczeństwie Cahokii. Uważano, że tysiące paciorków z muszli mogło stanowić pozostałości narzuty przykrywającej ich ciała i tworzącej wzór przypominający ptaka. Ponieważ w tradycji kulturowej rdzennych Amerykanów motyw ptaka nawiązywał do wojowników i istot nadprzyrodzonych, zatem Fowler uznał, że mężczyźni w centralnym grobowcu symbolizowali mitycznych przywódców wojowników. Przez wielu badaczy było to postrzegane jako dowód na to, że w społeczeństwie Cahokii dominującą rolę odgrywali mężczyźni.

Kopiec 72 w Cahokii (autorka ilustracji: Julie McMahon)

Thomas Emerson i jego koledzy odkryli jednak, że część owych wczesnych interpretacji została oparta na informacjach, które nie były dokładne i kompletne. W „paciorkowym pochówku” dwa centralne ciała były ułożone jedno na drugim, na łożu wykonanym częściowo z paciorków, które biegły również pomiędzy i dokoła zwłok. Wokół tej pary znajdowały się szczątki kilku innych osób, pochowanych w tym samym czasie. Nowe spojrzenie na mapy wykonane przez wcześniejszych archeologów, ich notatki i raporty, a także dokładne zbadanie szkieletów, zmieniają dotychczasowy pogląd. Przede wszystkim okazało się, że z „paciorkowym pochówkiem” związanych było dwanaście ciał, a nie sześć, jak podawano. Analizy szkieletów, które przeprowadzili niezależnie Thompson, Hedman, Hargrave i Cobb wykazały, że szczątki z głównego grobowca nie należały do dwóch mężczyzn, lecz do mężczyzny i kobiety.

Cahokia (autor ilustracji: William R. Iseminger)

W oparciu o dalsze badania ustalono, że szczątki osób złożonych w pobliżu również należały do par mężczyzn i kobiet. Niektóre tworzyły kompletne szkielety, w innych przypadkach kości zostały zebrane i dodane do pochówku. Natrafiono także na szczątki dziecka. Thomas Emerson podkreślił, że szczątki kobiet o wysokim statusie społecznym, znalezione w „paciorkowym pochówku” całkowicie zmieniają pogląd na jego znaczenie. W Cahokii mężczyźni nie byli grupą dominującą, gdyż dużą rolę musiały odgrywać tam również kobiety. Jednocześnie badacz zwraca uwagę na fakt, że w przypadku większości znalezisk z Cahokii, symbolika nawiązuje głównie do odnowy życia, żyzności i rolnictwa, motywy na naczyniach ceramicznych - do wody i świata podziemnego, a większość kamiennych figurek przedstawia kobiety.