Mieszkańcy Teotihuacan przetrzymywali zwierzęta drapieżne w niewoli

Oryginalny artykuł: Early captive carnivore remains found in ancient Mexican ruins

Od dawna uczeni interesują się sposobem, w jaki przedstawiciele dawnych cywilizacji postępowali z dzikimi zwierzętami. W starożytnym Rzymie wykorzystywano je podczas walk gladiatorów, a w starożytnym Egipcie – mumifikowano. A jak wyglądała sytuacja w Mezoameryce? Do tej pory, dzięki zapiskom hiszpańskich kronikarzy było wiadomo, że w XIV wieku, władca Mexików – Moctezuma – miał własny ogród zoologiczny w Tenochtitlan. Najnowsze badania, które przeprowadzili antropolodzy: Nawa Sugiyama (ze Smithsonian Institution w Waszyngtonie) oraz Andrew D. Somerville i Margaret J. Schoeninger (z  University of California w San Diego), dostarczają nowych dowodów pochodzących z  Teotihuacan, które w okresie od I do VI w. n.e. było największym miastem Mezoameryki. Wyniki badań, opublikowane w PLOS ONE świadczą, że zwierzęta drapieżne były łapane i przetrzymywane w niewoli już około 1000 lat wcześniej.

Malowidło z Teotihuacan, przedstawiającę pumę

Podczas prac wykopaliskowych, prowadzonych w Piramidzie Słońca i Piramidzie Księżyca w latach 1998-2004, natrafiono na liczne depozyty ofiarne, zawierające różne przedmioty oraz szczątki ludzi i zwierząt. Wspomniani uczeni postanowili przeprowadzić badania szkieletów 194 zwierząt, gdyż stanowią one świadectwo jednych z najwcześniejszych w Mezoameryce ofiar składanych ze zwierząt. Szczególną uwagę zwrócili na szczątki wilków, orłów, jaguarów i pum.

Rekonstrukcja szczątków zwierząt i ludzi, znalezionych w Piramidzie Księżyca w Teotihuacan
(autorzy ilustracji: G. Pereira i N. Sugiyama)

Na podstawie przeprowadzonej inspekcji kości oraz analizy izotopowej, uczeni wysnuli pewne wnioski na temat związku znalezionych w depozytach szczątków zwierząt z dawnymi mieszkańcami Teotihuacan. Oględziny szkieletów zwierzęcych wskazywały, że część tych zwierząt była przetrzymywana w niewoli. Badacze natrafili na pęknięcia kości i dowody świadczące o patologiach typowych dla pojmanych zwierząt. W przypadku szkieletów trzech orłów zauważono zmiany w dolnych częściach kończyn, które mogły być spowodowane przywiązaniem do żerdzi. Inne deformacje w kościach zwierząt dowodzą infekcji, które zazwyczaj pojawiają się wówczas, gdy różne zwierzęta są przetrzymywane w zamknięciu i  blisko siebie.

Szczątki orła znalezione w depozycie ofiarnym w Piramidzie Księżyca w Teotihuacan
(autorzy ilustracji: G. Pereira i N. Sugiyama)

Analiza izotopowa kości dostarczyła dalszych dowodów świadczących o przetrzymywaniu drapieżnych zwierząt w niewoli. Technika ta obejmuje badania pierwiastków obecnych w szczątkach organicznych. W zależności od spożywanego pokarmu, niektóre izotopy mogą przenikać do kości zwierząt. W przypadku szkieletów zwierząt mięsożernych, złożonych w depozytach ofiarnych w Piramidzie Słońca i Piramidzie Księżyca w Teotihuacan, analiza kości wykazała wysoki poziom izotopu węgla C14, który jest obecny w kukurydzy, będącej co prawda podstawą wyżywienia mieszkańców Teotihuacan, ale nie stanowiącej typowego pokarmu dzikich zwierząt mięsożernych. Uczeni sprawdzili również poziom izotopów azotu, który może świadczyć o miejscu danego zwierzęcia w łańcuchu pokarmowym. Zwierzęta roślinożerne mają niski poziom izotopów azotu, podczas gdy jest on wyższy w przypadku zwierząt mięsożernych takich, jak orły, duże koty czy wilki. Kości dwóch pum, znalezionych w depozytach, wykazały bardzo wysokie poziomy izotopów zarówno węgla, jak i azotu. Zdaniem badaczy, obecność izotopów węgla mogłaby sugerować, że pumy były karmione kukurydzą przez swych opiekunów. Jest też możliwe, że dzikie koty karmiono królikami lub innymi zwierzętami trawożernymi, żywionymi kukurydzą i również przetrzymywanymi w niewoli przez ludność Teotihuacan.

Puma pożerająca ludzkie serca. Malowidło z Tetitla, dzielnicy Teotihuacan

Nawa Sugiyama i pozostali autorzy publikacji uważają, że pumy były przetrzymywane w niewoli, a podczas rytuałów mogły być karmione ludzkim mięsem, gdyż w Mezoameryce zwierzęta mięsożerne były często związane z ceremoniami składania ludzi w ofierze, o czym świadczy tamtejsza sztuka. W sztuce Teotihuacan znajdujemy tego typu przedstawienia, w tym wizerunki dzikich kotów pożerających ludzkie serca. Chociaż nie można z całkowitą pewnością stwierdzić, że drapieżniki znalezione w Teotihuacan były kiedykolwiek karmione mięsem ludzi złożonych w ofierze, to kości tych zwierząt dostarczają najwcześniejszego w Ameryce dowodu na to, że zwierzęta te przetrzymywano w niewoli i wykorzystywano podczas szczególnych rytuałów.