Ślady Olmeków na ziemiach stanu Guerrero

Oryginalny artykuł: Identifican nuevos sitios de filiacion olmeca en Guerrero

Na terenie stanu Guerrero (Meksyk), specjaliści Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) zidentyfikowali osiem nowych stanowisk archeologicznych kultury Olmeków. Tym samym zwiększają one liczbę 30 ośrodków olmeckich, zarejestrowanych do tej pory. Ślady Olmeków na ziemiach Guerrero zostały potwierdzone odkryciem licznych figurek, siekierek wotywnych z zielonego kamienia, przedmiotów z jadeitu i ceramiki. Podczas VI Okrągłego Stołu w Taxco, konferencji poświęconej antropologii i historii stanu Guerrero, w której uczestniczą badacze ze stanów Guerrero i Morelos oraz z Dystryktu Federalnego, Miguel Pérez Negrete z INAH przekazał, że w ostatnich dziesięciu latach natrafiono na kilkadziesiąt różnych przedmiotów, które pozwalają ustalić możliwe szlaki handlowe Olmeków, łączące centrum Meksyku z wybrzeżem Oceanu Spokojnego. Nowe stanowiska Olmeków zostały zarejestrowane na terenie San Marcos, San Luis Acatlán, Acapulco, Atoyac, Ometepe i Petatlán.

Figurka olmecka znaleziona na terenie stanu Guerrero (fot. INAH)

W miarę pojawiania się nowych danych, zmienia się spojrzenie na organizację dawnych ośrodków Olmeków. Miguel Pérez Negrete przypomniał, że w dziejach Olmeków wyróżnia się trzy zasadnicze okresy: preolmecki (1300 p.n.e. – 1100 p.n.e.), związany z założeniem pierwszych ośrodków w rejonie wybrzeża Zatoki Meksykańskiej, czasy apogeum Olmeków (1100 p.n.e. – 900 p.n.e.), kiedy Olmekowie pojawiają się też w Dolinie Meksyku oraz okres epiolmecki (900 p.n.e. – 600 p.n.e.), kiedy to kultura Olmeków promieniowała na znaczną część Mezoameryki.

Przedmiot z zielonego kamienia znaleziony na ziemiach stanu Guerrero (fot. INAH)

Miguel Pérez Negrete wyjaśnił, że poszczególne ośrodki Olmeków, znajdujące się na ziemiach należących do obecnych stanów Oaxaca, Veracruz, Chiapas, Tabasco i Guerrero, były połączone szlakami handlowymi, które służyły wymianie zarówno towarów, jak i informacji. W przypadku stanu Guerrero jest to szczególnie ważne ze względu na znaczną odległość od centralnych miast Olmeków – La Venta i Tres Zapotes, co dowodzi wymiany makroregionalnej, sięgającej od Zatoki Meksykańskiej aż po wybrzeża Oceanu Spokojnego.

Fragmenty figurek olmeckich znalezionych w stanie Guerrero (fot. INAH)

Archeolog podkreślił, że stan Guerrero jest niczym kapsuła czasu, gdyż widoczne są tam jeszcze ślady dawnych wierzeń Olmeków i wiele rytuałów, nadal odprawianych na tych ziemiach wiąże się z kultem wody, gór, jaskiń i jaguara. Poza tym również na tych terenach zachowały się trzy malowidła naskalne z czasów Olmeków, co dostarcza wspaniałych informacji o funkcjonowaniu tej społeczności.

Naczynie ceramiczne znalezione na terenie stanu Guerrero (fot. INAH)

Kiedy w 2006 roku natrafiono na pierwsze figurki olmeckie w rejonie Costa Chica, uczeni ustalili, że wszystkie tamtejsze rzeki, wśród nich Nexpa i Santa Catarina stanowiły część szlaków handlowych. W miarę oddalania się od miast będących centrami władzy, poszczególne ośrodki Olmeków były znacznie mniejszych rozmiarów, stając się ostatecznie jedynie miejscami wydobywania surowców, przekazywanych później do ośrodków średniej wielkości, a potem dalej do największych, jak Teopantecuanitlán (w północno-wschodnim Guerrero), gdzie surowce obrabiano i rozprowadzano. Te niewielkie osady powstawały w pobliżu rzek i niskich wzniesień. A zatem już około 800 r. p.n.e. szlaki handlowe Olmeków prowadziły na ziemie Płaskowyżu Meksykańskiego i na wybrzeża Zatoki Meksykańskiej, łącząc centrum Meksyku z ziemiami obecnych stanów Oaxaca, Chiapas, Veracruz i Tabasco, co świadczy o dobrej organizacji i kontroli dostępu do surowców.

Przedmioty olmeckie ze stanu Guerrero (fot. INAH)

Miguel Pérez Negrete kieruje grupą specjalistów, pracujących nad opracowaniem Atlasu Archeologicznego stanu Guerrero, który będzie obejmował osiem tomów. W przeciągu dziesięciu minionych lat, dzięki pracy ponad 20 uczonych, zdołano zwiększyć rejestr stanowisk archeologicznych na tych ziemiach z 1300 do 2000. Są wśród nich, między innymi, ośrodki związane z Olmekami, Chontalami i z Teotihuacan.