środa, 1 sierpnia 2012

Fotogaleria: Kadzielnice



Kadzidło, nazywane w języku Majów pom, a w języku nahuatl copalli, odgrywało ogromną rolę w życiu dawnych mieszkańców Mezoameryki. Żywica drzewa Protium copal była stosowana w celach leczniczych i podczas puryfikacji poprzedzających najróżniejsze ceremonie. Przede wszystkim była jednak palona jako ofiara dla bogów. Paląc kadzidło, niekiedy z dodanymi do niego kawałkami papieru amate skropionego krwią z rytuałów samoofiary lub – jak podaje Diego de Landa w Relación de las cosas de Yucatan – zmielonymi ziarnami kukurydzy, dostarczano bogom pokarm i kontaktowano się z nimi. Kadzielnice symbolizowały więc drogę komunikacji pomiędzy światem zamieszkałym przez ludzi a światem nadprzyrodzonym. Uczeni zauważyli, że wiele kadzielnic zostało ozdobionych po bokach charakterystycznie uformowanymi ostrymi końcówkami, przypominającymi kolce, które można dostrzec na pniu młodej ceiby (drzewa kapokowego). Kadzielnice mogły zatem odzwierciedlać ceibę, święte drzewo Majów, stanowiące w ich kosmologii axis mundi. Unoszący się gęsty, aromatyczny dym docierał do świata bogów.

Podczas wykopalisk na terenie Mezoameryki, archeolodzy znaleźli najróżniejsze kadzielnice. Były wśród nich niewielkie naczynia, w których prawdopodobnie palono kopal na dziedzińcach domostw, a zatem przeznaczone bardziej do prywatnego użytku. W okresie postklasycznym, na Wyżynach Majów pojawiły się kadzielnice w formie chochli, których uchwyty mają dekoracje zoomorficzne. Najwspanialsze i największe kadzielnice, ozdobione wizerunkami bóstw lub otaczanych czcią przodków, stawiano przed ołtarzami, na schodach prowadzących na szczyty piramid i w świątyniach. Artystycznym kunsztem wyróżniają się szczególnie kadzielnice z Teotihuacan i z Palenque. Kadzielnice w stylu Teotihuacan (znajdujące się obecnie w kolekcji Narodowego Muzeum Archeologii i Etnologii w mieście Gwatemala) były też wyrabiane przez Majów zamieszkujących Wyżyny Gwatemali, zwłaszcza Kaminaljuyu i Amatitlán.

Niestety w wielu przypadkach nie zachowały się całe kadzielnice. Na przykład kadzielnice z Palenque są w rzeczywistości jedynie podstawami, gdyż osobne, niewielkie naczynia na kopal, umieszczane w ich górnej części, w większości uległy zniszczeniu. Niekiedy archeologom udało się znaleźć jedynie przykrywki kadzielnic, choć i one zasługują na uwagę.

Kliknij na zdjęcie aby powiększyć / click on a photo to enlarge

KADZIELINICE  Z  TEOTIHUACAN


Museo de la Cultura Teotihuacana (Teotihuacán, Meksyk)

   
  

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

   
   
  
  

Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

     
  

Museo de América (Madryt, Hiszpania)

 

Museo Amparo (Puebla, Meksyk)


Museo Regional de Puebla (Puebla, Meksyk)

KADZIELNICE  AZTEKÓW


Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

Kadzielnice zostały znalezione na terenie Tenochtitlan i Tlatelolco. Cztery ostatnie odkrył meksykański archeolog Jesus Galindo Ortega w miejscowości San Pedro Tlahuac w 1995 roku.

  
       
    

    
              
    

Museo del Sitio del Templo Mayor (miasto Meksyk)

Wszystkie kadzielnice znaleziono na terenie świątyni Templo Mayor, wzniesionej w samym sercu Tenochtitlan (a obecnie miasta Meksyk)

   

    
       
  
 

Museo Anahuacalli (miasto Meksyk)

  


Museo Regional de Puebla (Puebla, Meksyk)

 

KADZIELNICE  MAJÓW


Museo Nacional de Arqueología y Etnología (miasto Gwatemala)

Kadzielnice zostały odnalezione w różnych ośrodkach na Wyżynach Gwatemali i na Wybrzeżu Południowym. Pochodzą, między innymi, z Nebaj, Chimaltenango, Kaminaljuyu, La Joyanca i San Andres Sajcabaja

     
   
   

            

Museo Popol Vuh (miasto Gwatemala)

Większość kadzielnic znaleziono w wodach jeziora Amatitlan. Niektóre pochodzą też z Płaskowyżu Gwatemali i z Wybrzeża Południowego.
                  

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

Kadzielnice zostały znalezione w różnych miastach Majów na terenie Meksyku

   
                  


Museo de Sitio de Palenque "Alberto Ruz Lhuillier (Palenque, Meksyk)

Wszystkie kadzielnice odkryto na terenie Palenque

                            

Museo Regional de Arqueología w Copán Ruinas (Honduras)

Siedem pierwszych fotografii przedstawia słynne przykrywki kadzielnic z wizerunkami władców, odnalezione w Copán,  w piramidzie Chorcha, w grobowcu króla K’ahk’ Uti’ Witz’ K’awiil.

       

El Museo Maya de Cancún (Cancún, Meksyk)

Kadzielnice znaleziono na terenie stanowisk archeologicznych Majów w stanie Quintana Roo (Meksyk)

                    

El Gran Museo del Mundo Maya de Mérida (Mérida, Meksyk)

Kadzielnice pochodzą z różnych stanowisk archeologicznych Majów na Półwyspie Jukatan

        
       

Centro de Visitantes, Tazumal (Salwador)

     
        

Wystawa czasowa “El tiempo y la sociedad maya” w Museo Nacional de Antropología 
(miasto Meksyk) (luty 2013)



      


Museo Regional de Antropología “Carlos Pellicer Cámara” (Villahermosa, Meksyk)

  


Museo Arqueológico Santa Barbara (Flores, Gwatemala)

  


Museo Juan Pedro Laporte (Dolores, Gwatemala)

Kadzielnice zostały znalezione na terenie stanowisk archeologicznych: Sacul, Ucanal, Ixtonton, Limones, Balam Na, Los Reyes - Xan i El Tucan - Xan

             

Museo Regional de Chiapas (Tuxtla Gutierrez, Meksyk)

   
     
  

Museo Amparo (Puebla, Meksyk)

    

Museo de Cerámica (Tikal, Gwatemala)

  


Didrichsen Art Museum w Helsinkach (Finlandia)

 

Centro de Visitantes, Zaculeu (Gwatemala)

  

Centro de Visitantes, Caracol (Belize)

   

 Museo de la Escultura w Copan (Honduras)


Centro de Visitantes, Joya de Ceren (Salwador)

 

Centro de Visitantes, San Andres (Salwador)

 

Museo de América (Madryt, Hiszpania)



Archeologické Múzeum Bratislava (Bratysława, Slowacja)



Inne kadzielnice z Salwadoru

Pięć poniższych fotografii zostało zamieszczonych dzięki uprzejmości prof. Karen Olsen Bruhns z Narodowej Fundacji Archeologii w Salwadorze (FUNDAR). Autorem zdjęć jest Paul E. Amaroli

    

KADZIELNICE MISTEKÓW


Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

      

Museo de las Culturas de Oaxaca “Santo Domingo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

      

Museo Anahuacalli (miasto Meksyk)


     

Museo Regional de Puebla (Puebla, Meksyk)


  

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

  


KADZIELNICE  ZAPOTEKÓW


Museo de las Culturas de Oaxaca “Santo Domingo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

       

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

   

Museo del Sitio de Monte Albán (stan Oaxaca, Meksyk)

   

Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)


KADZIELNICE Z REJONU VERACRUZ


Museo de Antropología de Xalapa (Xalapa, stan Veracruz, Meksyk)

         

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

  

Museo Dolores Olmedo (Miasto Meksyk)

  

Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

 

KADZIELNICE Z XOCHICALCO 


Museo del sitio de Xochicalco (Meksyk)

    
        

Museo Nacional de Antropología, miasto Meksyk)

 


KADZIELNICE Z REJONU SIERRA GORDA

Kadzielnice pochodzące z ziem Sierra Gorda (Meksyk) znajdujące się w kolekcji Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk) 

     

KADZIELNICE TOLTEKÓW

Kadzielnice Tolteków (Tula, stan Hidalgo, Meksyk) znajdujące się w kolekcji Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

   

KADZIELNICE Z REJONU GUERRERO

Kadzielnice znalezione na terenie stanu Guerrero (Meksyk) znajdujące się kolekcji Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

  

KADZIELNICE Z ZIEM ZACHODNIEGO MEKSYKU

Kadzielnice Tarasków znajdujące się w kolekcji Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

  

Kadzielnice znalezione na terenie stanu Colima (Meksyk). Pierwsza znajduje się w Museo de América (Madryt, Hiszpania), a druga w Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

  

Dwie kadzielnice znalezione na ziemiach zachodniego Meksyku. Pierwsza znajduje się w kolekcji Museo Anahuacalli (miasto Meksyk), a druga w Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

  

KADZIELNICE ZOQUE

Museo Regional de Chiapas (Tuxtla Gutierrez, Meksyk)

             

Museo Regional de los Altos de Chiapas (San Cristóbal de Las Casas, Meksyk)

    

Museo Regional de Antropología “Carlos Pellicer Cámara” (Villahermosa, Meksyk)

  

KADZIELNICE Z CHOLULI

Museo del sitio de Cholula (Meksyk)

    

Museo Regional de Cholula (Cholula, Meksyk)

     

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

 

KADZIELNICE Z INNYCH REJONÓW MEZOAMERYKI

Poniższe fotografie przedstawiają kadzielnice pochodzące z Cuicuilco, Tlaxcala i Xico 
(Museo Nacional de Antropología, miasto Meksyk)

  

Kadzielnica z Cacaxtli (Museo del sitio de Cacaxtla, Meksyk)


Kadzielnice z Doliny Meksyku (Museo Amparo, Puebla, Meksyk)

  



6 komentarzy:

  1. Hi! My name is Danielle Parga and I wrote my undergraduate thesis on incensarios at Harvard University. I would love to talk to you about this project, if you could email me at parga.danielle@gmail.com

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dear Danielle, of course, I will write you in one moment :-)

      Usuń
  2. Have you seen the Lakeside Museum (Museo de Lacustre) in Panajachel, Guatemala, with artifacts from Lake Atitlan, site of Samabaj? There is a nice incensario there. Send me your email and I will send you a photo. mfcheney@hotmail.com

    OdpowiedzUsuń
  3. And, of course, thank you for all your work and sharing these great images!

    OdpowiedzUsuń
  4. Many thanks for this extensive photographic essay of censers. Very informative.

    OdpowiedzUsuń