Oryginalny artykuł: Climate change shaped ancient burial rituals. Archeo News 15.08.2012
Galeria zdjęć: Death-Cult Mummies Inspired by Desert Conditions? National Geographic 13.08.2012
Okres stosunkowo wilgotnego klimatu mógł być przyczyną zmian kulturowych w społeczeństwach myśliwych-zbieraczy na pustyni Atakama przed 7 tysiącami lat, w tym najwcześniejszych znanych przykładów rytualnej mumifikacji.
Grupy myśliwych-zbieraczy żyły wzdłuż wybrzeża dzisiejszego północnego Chile od 1100 p.n.e. do 500 p.n.e., ale Chinchorro zaczęli mumifikować swoich zmarłych dopiero około 5000 p.n.e. Wczesno-archaiczny pochówek, datowany na 9000-8000 p.n.e., wykorzystujący symbole pogrzebowe podobne do późniejszych mumii, świadczy o tym, że mumifikacja była lokalnym wynalazkiem i nie została zapożyczona z zewnątrz. Badacze sądzą także, że innowacje kulturowe, w tym zwyczaj mumifikowania zwłok, zostały zapoczątkowane przez zmiany klimatyczne.
Mumia z kultury Paracas, preinkaskiej kultury w Peru, 800 p.n.e.-100 n.e. (Muzeum Ameryki w Madrycie)
Dane klimatyczne dla tego regionu, opracowane na podstawie obecności pewnych roślin w warstwach gleby, wskazują, że między 5800 p.n.e. a 4700 p.n.e. w Andach ponad pustynią Atakama nastąpił okres znaczących opadów, który spowodował kumulację wód gruntowych w rejonie zazwyczaj suchej pustyni w północnym Chile i południowym Peru. Każda wiosna powodowała uwolnienie wody i napełnienie strumieni.
Badacze uważają, że w tych sprzyjających warunkach kultura Chinchorro, lud rybaków żyjących wzdłuż wybrzeża Pacyfiku, przeżywał prawdziwy rozkwit. Porównując dane ze 131 stanowisk archeologicznych w rejonie Atakama z danymi na temat zmian populacji myśliwych-zbieraczy z innych rejonów, badacze opracowali model, który pokazuje, że Chinchorro przeżyli nagły wzrost populacji w okresie 5000–3000 p.n.e. Według Pablo Marqueta, ekologa z Chilijskiego Papieskiego Katolickiego Uniwersytetu w Santiago oraz współautora tych badań, zmiany środowiskowe podziałały jak katalizator i siła sprawcza postępu społecznego, a nie - jak się często podkreśla - przyczyna upadku.
Zdaniem badaczy, rytualna mumifikacja w kulturze Chinchorro rozwinęła się w wyniku wzrostu populacji. Swoją teorię opierają na tezie, że wzrost populacji powoduje innowacje technologiczne, a więc skomplikowane techniki mumifikacyjne kultury Chinchorro są formą rytualnej technologii. Obejmują one m. in. malowanie ciała czerwoną ochrą lub czarnym manganem oraz rozczłonkowanie ciała. Tak złożone rytuały wskazują na złożoność społeczeństwa, a dodatkowo okres ten zbiega się z innowacjami w narzędziach rybackich.
Około 4400 lat temu zwyczaj mumifikacji zwłok zniknął z tego regionu. Ciepły prąd morski El Niño zmniejszył morskie zasoby pożywienia, co prawdopodobnie spowodowało upadek kultury Chinchorro. Marquet przypuszcza, że w wyniku spadku liczebności populacji umiejętność mumifikacji została utracona.
Czytaj także: Pachacamac - inkaskie Lourdes? - 1200-letni grobowiec kultury Sican w Peru - Grób ostatniego inkaskiego władcy? - Magiczne dźwięki w starożytnym Peru
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz