Zwierzęta składane w depozytach ofiarnych w Tenochtitlan

Oryginalny artykuł: Mas de 400 especies animales eran ofrendadas en Templo Mayor
Zobacz także: Fotografie INAH

Meksykańscy archeolodzy zidentyfikowali ponad 400 gatunków zwierząt złożonych w depozytach ofiarnych w Wielkiej Świątyni (Templo Mayor) na terenie dawnego Tenochtitlan. Wśród zwierząt, których szczątki znaleziono w 60 z około 160 depozytów znajdują się mięczaki, ptaki, gady i ssaki. Jak podaje Norma Valentín Maldonado, biolog z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii, wspomniane depozyty pochodzą z różnych etapów konstrukcyjnych Templo Mayor w latach 1440-1520 n.e. Zwierzęta złożono jako dary dla boga deszczu Tlaloka i boga wojny Huitzilopochtli. Wybierano w tym celu gatunki piękne, okazałe i egzotyczne bądź niebezpieczne i jadowite. Poszczególne zwierzęta trafiały na ziemie Mexików niekiedy z bardzo odległych rejonów na drodze wymiany handlowej lub jako daniny. Jak się okazuje Mexikowie znali też technikę wypychania zwierząt.


Wypchany wilk meksykański (fotografia INAH)

Norma Valentín Maldonado wyjaśniła, że zidentyfikowano 6 wilków meksykańskich, 2 jaguary i 13 pum. Wilki i pumy zamieszkiwały lasy sosnowe na ziemiach Płaskowyżu Meksykańskiego. Mexikowie uważali pumę za przedstawiciela słońca ze względu na żółty odcień sierści, a jaguara wiązali z nocą gdyż jego cętkowana skóra przypominała gwiaździste niebo.

Szkielety dwóch drapieżnych kotów znalezione
w Depozycie ofiarnym nr 107 w Templo Mayor
(Museum Templo Mayor, miasto Meksyk)

W depozytach znaleziono szczątki 26 gatunków ptaków, wśród których były gołębie, przepiórki, czaple, kolibry, sowy, krogulce, indyki, kaczki, czakalaki, tukany, kwezale i dzięcioły. Niektóre z nich zamieszkiwały Dolinę Meksyku lub migrowały nad jeziora Texcoco i Xochimilco. Ofiary złożone we frontowej części Templo Mayor wyróżniały się natomiast obecnością orłów królewskich, ibisów i kolibrów. Jest możliwe, że w czasach prekolumbijskich orły zamieszkiwały górzyste obszary centralnego Meksyku. Dla Mexików wysoko latające orły wiązały się bezpośrednio ze słońcem i tym samym z uosabiającym je bogiem Huitzilopochtli. Ibis jest ptakiem wędrownym, którzy przylatywał zimą nad jezioro Texcoco. Mexikom podobało się jego różowo-czerwonawe upierzenie i dlatego łączyli go z ogniem, kukurydzą, wschodem i odrodzeniem.

Szkielet orła królewskiego
z Depozytu ofiarnego nr 125 w Templo Mayor
(Muzeum Templo Mayor w mieście Meksyk)

Spośród składanych w ofierze gadów, zdołano wyróżnić sześć gatunków żółwi (trzy pochodzące z wybrzeży stanów Veracruz i Jukatan, dwa z centralnych ziem Meksyku i jeden, najczęściej spotykany, żyjący w rzekach stanów Tabasco, Campeche i Chiapas) z tym, że składano w darze jedynie ich skorupy. Zidentyfikowano również sześć gatunków węży, wśród nich przede wszystkim grzechotnika, często występującego na ziemiach Mexików, a także węże boa z tropikalnej dżungli. Znaleziono dwa gatunki krokodyli, których skóra składana była w ofierze. Jeden gatunek pochodził znad Zatoki Meksykańskiej, a drugi z rzek wpadających do Oceanu Spokojnego. Natrafiono również na cztery gatunki jaszczurek.

Skorupa żółwia znaleziona w depozycie ofiarnym
(Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk)

Niemal we wszystkich depozytach ofiarnych pojawiają się mięczaki i znaleziono aż 300 gatunków, pochodzących z Oceanów Spokojnego i Atlantyckiego. Jest też 30 gatunków ryb, głównie z raf koralowych Atlantyku. Zgodnie z badaniami archeologa Adriana Velazqueza, w kulturze Mexików muszle, jeże morskie, koralowce, mięczaki i ryby symbolizowały wodny świat podziemny. Archeozoologia pozwala zatem zrozumieć także kosmogonię cywilizacji prekolumbijskich.

Muszle z depozytów ofiarnych w Templo Mayor
(Muzeum Templo Mayor w mieście Meksyk)