Badania prowadzone przez Sarah Jackson z University of Cincinnati pokazują pewne interesujące podobieństwa między poglądami na materialność starożytnych Majów a współczesnych ludzi. Jej zdaniem majańskie spojrzenie na świat materialny w pewnym stopniu przypomina współczesną kulturę internetową. Majowie wierzyli, że część ludzkiej tożsamości może zostać przeniesiona na przedmiot materialny, nadawali przedmiotom imiona, rozmawiali z nimi i zabierali je na specjalne uroczystości. W kontekście współczesności zwyczaj dzielenia się swoją tożsamością z przedmiotami materialnymi może się wydawać dziwny, ale czy naprawdę tak bardzo się różni od dzisiejszej kultury selfies (autoportretów zrobionych telefonem) i candy-crushing (popularna gra online), w której profile na portalach społecznościowych mogą być równie ważne dla tożsamości osoby jak kontakty w realu?
 |
| Okładka książki Sarah Jackson "Politics of the Maya Court" przestawiająca majańskiego władcę, który wydaje się rozmawiać z lustrem (fot. Science Daily, fragment naczynia K625) |
W swoich badaniach Jackson analizuje majańskie teksty hieroglificzne, aby zrozumieć, jak Majowie mogli postrzegać świat materialny. Tworzy bazę danych majańskich terminów materialnych i bada pewne oznaczenia ich właściwości - glify wskazujące, z jakiego materiału przedmiot jest wykonany (np. z drewna lub kamienia). Jackson stwierdziła, że Majowie stosowali oznaczenia w bardzo szerokim zakresie, w tym w nieoczekiwanych kontekstach niepoddających się dosłownej interpretacji. Na przykład nie tylko świątynia nosiła cechy "kamienia", ale także kalendarz i inne rzeczy związane z czasem. Kluczem do zrozumienia tych oznaczeń jest spojrzenie na nie z perspektywy Majów.
Glify oznaczające: tuun 'kamień', te' 'drewno', took' 'krzemień' (rys. John Montgomery)
Wiadomo także, że Majowie wierzyli w siłę sprawczą przedmiotów oraz podzielność osobowości, co oznacza, że tożsamość mogła istnieć poza ciałem, a obdarzone nią przedmioty mogły same działać. Tak więc analizując obraz, który zdaje się ukazywać majańskiego władcę konwersującego z lustrem, czy pokazuje rzeźbiarza rzeźbiącego "żywą" figurę, zdaniem Jackson jest istotne, aby odrzucić swoje własne podejście do świata materialnego i spróbować chociaż częściowo zrozumieć, jak Majowie postrzegali te przedmioty.
 |
| Majańskie naczynie ceramiczne (fot. Boguchwała Tuszyńska). Patrz także: Fotogaleria |
Dlatego też Jackson chciałaby zobaczyć zasadnicze zmiany w pracy archeologów, ponieważ jej zdaniem nawet standardowa dokumentacja niesie ze sobą pewne założenia i w pewien sposób ukierunkowuje pracę archeologa. Niektóre z innowacji mają zmienić sposób, w jaki archeolodzy katalogują i opisują przedmioty oraz jak opisują ich kontekst i relacje między różnymi artefaktami.
Jackson chce przetestować eksperymentalne techniki archeologiczne w Belize. Razem z Christopherem Motzem, doktorantem z UC, pracuje nad bazą danych i interfejsem na urządzenia mobilne, które mogą zostać wykorzystane do pracy w terenie. Nowe technologie mają umożliwić naukowcom dokumentowanie danych z terenu w sposób, który wygodnie zintegruje tradycyjne i nowe metody dokumentacji, podobnie do innowacyjnych technik wykorzystywanych w badaniach archeologicznych UC w Pompejach.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz