Przed Kolumbem: Fotogaleria: Rzeźby Olmeków

wtorek, 1 kwietnia 2014

Fotogaleria: Rzeźby Olmeków

Olmekowie zamieszkiwali tereny należące obecnie do południowej części stanu Veracruz i zachodnich ziem stanu Tabasco, ale utrzymywali kontakty z różnymi rejonami na zachodzie i południu, co sprawiło, że wpływy ich sztuki były widoczne również na obszarze dzisiejszych stanów Chiapas, Oaxaca, Morelos i Guerrero. Do najważniejszych ośrodków Olmeków należały: San Lorenzo, Laguna de los Cerros, La Venta i Tres Zapotes, a największy rozkwit kultury przypadł na lata 1200 p.n.e. – 400 p.n.e. Olmekowie byli znani między innymi z obróbki bardzo twardych kamieni, gdyż upodobali sobie skały wulkaniczne, zwłaszcza bazalt i andezyt, choć wykorzystywali do rzeźbienia także wapień, piaskowiec i łupki. Wielkie kamienne bloki transportowano przypuszczalnie na tratwach z kamieniołomów odległych nawet o sto kilometrów.

Sztuka Olmeków szczególnie zasłynęła z wielkich kamiennych głów, których do tej pory znaleziono siedemnaście. Gigantyczne, wyrzeźbione z bazaltu głowy mają wysokość od około 1,5 m do 3,5 m i ważą od kilku do kilkunastu ton. Przedstawiają prawdopodobnie władców. Mają oni nakrycia głowy z tkaniny lub skóry zwierzęcej, z ozdobami z jadeitu i piórami. Każda z głów jest nieco inna, gdyż wizerunki dorosłych mężczyzn różnią się wyrazem twarzy czy też wzorem na nakryciach głów. Równie monumentalne są tak zwane ołtarze-trony. Te duże, u góry płaskie bazaltowe bloki, ważą od kilku do 30-40 ton i mogły służyć jako trony. Miały wyrzeźbione na froncie charakterystyczne nisze symbolizujące jaskinie, z których wyłaniały się postacie władców. Reliefy z postaciami pojawiają się też niekiedy na bocznych stronach ołtarzy. Przypuszczalnie najpóźniej pojawiły się w sztuce Olmeków rzeźbione stele, ozdobione wizerunkami bogato odzianych dostojników. Zachowały się też wizerunki zwierząt oraz rzeźby mniejszych rozmiarów, przedstawiające osoby zazwyczaj klęczące lub siedzące ze skrzyżowanymi nogami, czasami z twarzami o cechach jaguara. Są również figurki z charakterystycznymi dziecięcymi rysami twarzy. Część rzeźb została prawdopodobnie rytualnie zniszczona przez samych Olmeków.

Kliknij na zdjęcie aby powiększyć / click on photo to enlarge

Parque-Museo de La Venta, Villahermosa (stan Tabasco, Meksyk)

Wszystkie zabytki zgromadzone w Parku-Muzeum w Villahermosa pochodzą ze stanowiska archeologicznego La Venta. Znajdują się wśród nich trzy kamienne głowy, ołtarze (w tym Ołtarz 5 rzeźbiony z trzech stron), stele oraz rzeźby zwierząt (jaguara, małpy i manata).

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

Rzeźby Olmeków pochodzą z różnych stanowisk archeologicznych. W kolekcji muzeum znajdują się, między innymi, dwie kamienne głowy z San Lorenzo, Monument 19 z La Venta, postać atlety z Antonio Plaza (stan Veracruz), Relief oznaczony jako Monument C z Tres Zapotes czy też wizerunek człowieka-jaguara z San Lorenzo.

Wśród eksponatów wyróżniają się także zabytki znalezione na terenie innych stanów Meksyku, jak postać siedzącego szamana z Atlihuayán (stan Morelos), rzeźba (replika) z Teopantecuanitlán (stan Guerrero) czy też figurki w stylu olmeckim (w tym postać „akrobaty”) z Tlatilco (Dolina Meksyku).