Oryginalny artykuł: Mural de Cacaxtla fue obra de 10 artistas
Około 1300 lat temu grupa
dziesięciu artystów pracowała nad malowidłem długości 22 metrów , pokrywającym
ściany budowli na terenie prekolumbijskiego miasta Cacaxtla (stan Tlaxcala, Meksyk). Przedstawiona tam scena, znana
jako „Bitwa” (La Batalla ) jest
uważana za jedno z najbardziej imponujących osiągnięć estetycznych Mezoameryki.
Obecnie, trzynaście wieków później, dzięki szczegółowej analizie porównawczej
zdołano zidentyfikować detale w stylu wykonania, wskazujące na różnych
artystów.
Jedna z postaci przedstawionych na malowidle w Cacaxtla (fot. R. Alvarado i M.J. Chavez / UNAM) |
Claudia Brittenham, historyk
sztuki z Uniwersytetu w Chicago, prowadziła długotrwałe i wnikliwe obserwacje
malowideł in situ i porównywała
kluczowe elementy całej kompozycji, jak sposób przedstawienia twarzy, rąk, nóg,
piór czy glifów. Jak wyjaśnia ekspertka, celem jej badań było poszukiwanie
wzorców, podobieństw i różnic, które świadczyłyby o pracy różnych malarzy. W
rezultacie zdołała zidentyfikować style 10-11 artystów, choć liczba ta jest
przybliżona, gdyż fragmenty malowideł są nieco zniszczone i uniemożliwiają
dokładną analizę. Spośród grupy malarzy wyróżnia się jeden, który przedstawiał
osoby z grubymi nogami, inny malował bardzo długie palce u nóg, a jeszcze inny
podkreślał wizerunki postaci liniami.
Jedna z postaci przedstawionych na malowidle w Cacaxtla (fot. R. Alvarado i M.J. Chavez / UNAM) |
Jak podaje Claudia Brittenham, w
przeciwieństwie do szkoły europejskiej, gdzie istniał maestro odpowiedzialny za wstępną wersję malowidła, w Cacaxtla każdemu z artystów powierzono
fragment sceny i na tym wybranym odcinku był w pełni odpowiedzialny za swą pracę, od szkicu
po ostatnią kreskę. Pomimo to są widoczne pewne świadectwa zaplanowania całej
kompozycji, a nad główną częścią sceny pracowali przypuszczalnie najzdolniejsi
malarze. W przygotowaniu całego malowidła, datowanego na lata 650 – 700 n.e.,
brali udział także murarze, którzy przygotowali ściany w celu uzyskania
gładkiej i białej powierzchni pod malowanie. Z kolei inni eksperci wymieszali
odpowiednie barwniki. Pigmenty, które zidentyfikowała Diana Magaloni z UNAM
(Universidad Nacional Autónoma de México), wyrabiano z miejscowych minerałów:
biel z wapnia, czerń z węgla, czerwień z hematytu, żółć z goethytu, a błękit z palygorskitu
połączonego z indygo.
Fragment sceny bitwy na malowidle w Cacaxtla (fot. INAH) |
Claudia Brittenham zapewnia, ze
co prawda pigmenty wykorzystane do malowideł w Cacaxtla są podobne do barwników Majów, ale zastosowany lepik z
opuncji (służący do wiązania pigmentów) i malowanie techniką in seco bardziej przypominają malarską
tradycję Zapoteków, co świadczy o tym, że malarze z Cacaxtla dysponowali wiedzą artystyczną zaczerpniętą z różnych
rejonów Mezoameryki. Połączenie naturalizmu Majów z dualizmem typowym dla
kultur Płaskowyżu Meksykańskiego pozwoliło na osiągnięcie własnego stylu,
wywołującego szczególne wrażenie i idealnie zaadaptowanego do
społeczno-politycznych warunków ówczesnego okresu historycznego. Jak dodaje
badaczka, artyści pokazali swą technikę, wyrazistość i moc, która przetrwała do
naszych czasów.
Fragment sceny bitwy na malowidle w Cacaxtla (fot. El Universal) |
Najważniejsze jest jednak to, że
ogromne malowidło ścienne było wspólnym dziełem grupy uzdolnionych artystów.
Już wiele lat temu amerykański uczony George Kubler sugerował, że przy
powstawaniu malowidła mogły pracować cztery osoby. Teraz wiemy, że było ich
znacznie więcej. Styl i technika malarska w Cacaxtla
odzwierciedlają bardzo typową dla Mezoameryki współpracę artystów nad dziełami
sztuki. Grupa wielu malarzy i skrybów pracowała też przy malowidłach Majów w
Bonampak czy też nad kodeksami, a czasami kilku majańskich rzeźbiarzy pracowało
nad jedną stelą.
Budowla z malowidłem ściennym w Cacaxtla (fot. INAH) |
Claudia Brittenham przeprowadziła
swoje badania podczas pobytu w UNAM w Meksyku, korzystając z fotografii o
wysokiej rozdzielczości, zebranych w ramach multidyscyplinarnego projektu
„Prekolumbijskie malowidła ścienne w Meksyku” (La Pintura Mural Prehispánica en México), który
publikuje rezultaty prac w specjalnej serii wydawanej przez UNAM od 1990 roku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz