sobota, 21 lipca 2012

Western Stemmed kontra Clovis - 2 punkty widzenia

Oryginalny artykuł: Oregon cave finds shed new light on early Americans. Archeo News 19.07.2012

Na północnym zachodzie USA znaleziono dowody na to, że technologia wytwarzania grotów zwana Western Stemmed z wczesnej epoki kamienia łupanego była tam stosowana przynajmniej 11.070-11.340 lat temu, czyli równocześnie lub nawet wcześniej niż kultura Clovis. Wcześni mieszkańcy jaskini Paisley w Oregonie pochodzili od mieszkańców Syberii/Wschodniej Azji i korzystali z tych jaskiń przynajmniej 12.450 lat temu. Natomiast w jaskiniach nie znaleziono grotów Clovis tradycyjnie wiązanych z pierwszymi Amerykanami 12-13 tysięcy lat temu. 

Datowanie grotów Western Stemmed na czasy przed kulturą Clovis komplikuje dyskusję na temat tego, czy różne technologie były stosowane w tym samym czasie i czy rozwinęły się niezależnie od siebie. Wyniki sugerują, że kultura Clovis mogła powstać na południowym wschodzie Stanów Zjednoczonych i rozprzestrzeniła się na zachód, podczas gdy tradycja Western Stemmed powstała na zachodzie i rozprzestrzeniła się na wschód. 

Przykłady technologii Clovis znajdowane są tylko w Nowym Świecie, natomiast Western Stemmed jest podobna do technik obróbki kamienia stosowanych w północno-wschodniej Azji. Co najmniej na trzech innych stanowiskach w zachodnich USA również znaleziono groty Western Stemmed w depozytach z wczesnego okresu.

Ostrze typu Clovis: smukłe, retuszowane po obu stronach ostrze liściowate.
A Clovis projectile point created using bifacial percussion flaking (phot. Wikimedia Commons)

--------------------
Czytaj także: Kto odkrył Amerykę? - Pierwsi imigranci w Ameryce -  Iberia, nie Syberia?
--------------------

Oryginalny artykuł: Marshal, Michael. Was America first colonised by two cultures at once? New Scientist 12.07.2012

Jeden dzień robi różnicę. 25 godzin po opublikowaniu szeroko zakrojonych badań genetycznych potwierdzających, że ludzie skolonizowali Amerykę w wyniku trzech kolejnych fal migracyjnych, pojawiają się wyniki kolejnych badań, sugerujących, że mogła być jeszcze czwarta.

Badania genetyczne opublikowane przez Davida Reicha z Harvard Medical School w Bostonie udowadniają, że były co najmniej trzy migracje z Azji na kontynenty amerykańskie. Najpierw około 13 tys. lat temu przybyła ta najważniejsza, której potomkowie żyją na obu kontynentach. Dwie pozostałe przyszły później i pozostały na dalekiej północy (Nature, DOI: 10.1038/nature11258). Jednak Reich badał próbki pobrane od współczesnych rdzennych Amerykanów żyjących w Kanadzie oraz w Środkowej i Południowej Ameryce, natomiast nie miał praktycznie żadnych danych od mieszkańców USA z powodu problemów politycznych związanych z ich użyciem.

Dzisiaj Eske Willerslev z Uniwersytetu Kopenhaskiego ze współpracownikami ogłaszają wyniki analiz narzędzi kamiennych i ludziego DNA z Jaskiń Paisley w Oregonie. Wyniki sugerują, że ponad 13 tys. lat temu była nie jedna, ale dwie migracje. Ponieważ Reich zidentyfikował dwie późniejsze migracje, nowe wyniki sugerują, że razem były prawdopodobnie cztery fale migracyjne na kontynenty amerykańskie.

DNA z koprolitów
Willerslev i jego zespół zaczęli badać jaskinie w roku 2008. Znaleźli starożytne odchody ludzkie - koprolity - pochodzące sprzed 14.300 lat. Z koprolitów uzyskano ludzkie DNA podobne do DNA rdzennych Amerykanów i mieszkańców Azji wschodniej (Science, DOI: 10.1126/science.1154116). 

Jednak znaleziska wywołały burzę krytyki, głównie skoncentrowanej na wieku próbek i przypuszczeniach, że zostały one zanieczyszczone przez ludzi przebywających w jaskini później. Ktoś mógł - na przykład - oddać mocz w jaskini i jego DNA mogło przesiąknąć do skamieniałych odchodów.
Willerslev powtórnie przeanalizował próbki, żeby potwierdzić ich wiek. Zbadał także koprolity zwierząt znalezione w jaskiniach i stwierdził, że nie zawierają ludzkiego DNA, czyli nie nastąpiło istotne zanieczyszczenie materiału. David Meltzer z Southern Methodist University w Dallas uważa, że to ucina wszelką krytykę.

Dwie migracje
Jeszcze kilka lat temu panowało powszechne przekonanie, że pierwszymi kolonistami byli ludzie Clovis, którzy pojawili się w Ameryce około 13 tys. lat temu. Wytwarzali oni charakterystyczne, szpiczaste narzędzia kamienne.

Narzędzia kamienne znalezione przez Willersleva w jaskini są w podobnym wieku - około - 12.800 lat, ale są diametralnie różne od narzędzi kultury Clovis. Najbardziej są podobne do narzędzi znalezionych na zachodnim wybrzeżu USA, zwanych grotami Western Stemmed. Do tej pory najstarsze znane groty Western Stemmed miały 10.700 lat, co sugerowało, że jest to późniejsza innowacja. 

Z danych Willersleva wynika, że obie kultury były sobie współczesne. Uważa on, że groty Western Stemmed były wytwarzane przez pierwszych imigrantów, którzy przybyli do Ameryki drogą morską wzdłuż zachodniego wybrzeża w czasie, gdy wnętrze kontynentu było pokryte lodem. Narzędzia Clovis były wytworem drugiej grupy, która przybyła przez Alaskę i Kanadę później, gdy lodowiec się wycofał.

Natomiast Meltzer nie wierzy w dodatkową migrację. Jego zdaniem była jedna wczesna fala migracyjna, która przybyła drogą morską. Następnie grupa się podzieliła i w izolacji opracowała różne technologie wytwarzania narzędzi.

To z kolei jest mało prawdopodobne zdaniem Willersleva. Zwraca on uwagę, że jeśli była tylko jedna wczesna migracja, to musiała nastąpić bardzo wcześnie, aby populacja miała czas się podzielić, a te dwie grupy wytworzyć radykalnie różne narzędzia.

I rzeczywiście istnieją dowody na to, że najwcześniejsze migracje mogły nastąpić naprawdę wcześnie. Na przykład w zeszłym roku archeolodzy znaleźli w Teksasie toporne narzędzia datowane na 15.500 lat temu, czyli 2500 lat przed pojawieniem się kultury Clovis (Science, DOI: 10.1126/science.1218443).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz