Szczątki mężczyzny pochowanego 3800 lat temu w bogato wyposażonym grobowcu w Kalifornii noszą ślady choroby, która mogła być przyczyną śmierci: wystające łuki brwiowe, kwadratową szczękę, masywne kości nóg i rąk oraz zaburzenia wzrostu uzębienia. Według najnowszych badań prehistorycznego szkieletu są to objawy akromegalii - rzadkiego schorzenia układu hormonalnego, podobnego do gigantyzmu.
 |
| Czaszka mężczyzny znaleziona na stanowisku znanym jako pochówek 37 nosi wyraźne ślady akromegalii. Czarna strzałka pod prawym oczodołem wskazuje ząb, który wyrósł prawie pod nosem. (fot. Eric Bartelink/Phoebe Hearst Museum) |
Jest to jeden z nielicznych przypadków akromegalii zidentyfikowanych w wykopaliskach archeologicznych i zdaniem dra Erica Bartelinka, antropologa z California State University, Chico, jest to najstarszy znany przypadek i najbardziej kompletny szkielet. Według Bartelinka akromegalia została definitywnie stwierdzona tylko na dwóch innych stanowiskach archeologicznych w Ameryce Północnej: w szczątkach mężczyzny pochowanego w Nowym Meksyku około 600 lat temu oraz w czaszce nieokreślonej płci sprzed 1100 lat znalezionej w Illinois. Najnowszy przypadek z Kalifornii wzbogaci skąpą literaturę na temat tego schorzenia, ułatwiając diagnozowanie go w kolejnych pochówkach oraz rzuci światło na historię choroby.
Mężczyzna zmarły przypuszczalnie w wieku około 35 lat został znaleziony wraz ze szczątkami 176 innych osób w kopcu pogrzebowym w miasteczku Elk Grove w Central Valley. W trakcie pierwotnych wykopalisk w latach 1930-ych wiek pochówku 37 został określony na 3750-3950 lat.
Zdaniem Bartelinka mężczyzna był członkiem społeczności łowców-zbieraczy znanej jako Windmiller, jednego z najwcześniejszych osiadłych społeczeństw w Central Valley, zazwyczaj identyfikowanego dzięki charakterystycznym praktykom pogrzebowym: zmarły był układany w pozycji leżącej twarzą do dołu, a nie w pozycji zgiętej z głową skierowaną na zachód. Wyposażany był także w bogaty zestaw przedmiotów: groty, koraliki z muszli, kryształy, kamienne amulety, co sugeruje społeczeństwo stosunkowo bardziej egalitarne w porównaniu do późniejszych.
W przypadku pochówku 37 głowa, klatka piersiowa, miednica, lewy łokieć oraz obie dłonie i stopy były pokryte czerwoną ochrą. Grób był ozdobiony 48 koralikami z muszli ślimaków morskich i 7 innymi ozdobami wykonanymi z muszli słuchotek (również ślimaków morskich).
Przyczyna śmierci mężczyzny nie jest jasna. Mogła się do niej przyczynić choroba, ponieważ osoby z akromegalią generalnie żyją krócej z powodu problemów z układem oddechowym i krążeniem.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz