Oryginalny artykuł: Mapean Noh Kah, una"Gran Ciudad" maya en Quintana Roo
Dla mieszkańców gminy
Botes-Rovirosa w stanie Quintana Roo (Meksyk), tak zwany El Paredón – mur wzniesiony z kamiennych bloków, oplecionych
długimi lianami, stanowił wyraźne świadectwo dawnego, pochłoniętego przez
dżunglę miasta Majów. Jak ustalili archeolodzy z Narodowego Instytutu
Antropologii i Historii (INAH), dżungla rzeczywiście kryje ruiny majańskiego ośrodka,
zajmującego obszar ponad 34
hektarów . Okoliczna ludność nazwała je Noh Kah – „Wielkie Miasto”.
 |
| Budowla 1 w grupie El Paredón (fot. projekt Noh Kah, INAH) |
Od dwóch lat specjaliści ENAH
(Escuela Nacional de Antropología e Historia), we współpracy z Centrum INAH w
Quintana Roo, zbierają pozostałości ceramiki, a przede wszystkim przygotowują
mapę dawnego miasta, co jest nie lada wyzwaniem. Grupa archeologów, wśród nich
Araceli Vázquez Villegas, Luis Antonio Torres i kilku studentów, muszą stawić
czoła bujnej dżungli, która utrudnia zlokalizowanie dawnych
budowli. Rozpoznanie terenu jest zatem obecnie zadaniem priorytetowym i pozwoli
określić dokładne współrzędne. W tym celu wykorzystuje się również zdjęcia
lotnicze.
 |
| Mapa kompleksu architektonicznego El Pich w Noh Kah (fot. Projekt Noh Kah, INAH) |
Kierujący pracami archeolog Javier
López Camacho podkreśla, że El Paredón jest
budowlą z późniejszego okresu, gdyż miasto kwitło już 1500 lat temu, we
wczesnym okresie klasycznym (lata 250 – 600 n.e.). Noh Kah leży w bardzo ważnej strefie, nad brzegiem rzeki Hondo,
przy granicy z Belize. Nowe odkrycia dostarczą z pewnością wielu wspaniałych
informacji, które pomogą odtworzyć historię takich miejsc, jak Dzibanché, Kohunliich czy innych, w których prace prowadzono już w latach
90-tych XX wieku.
 |
| Pozostałości dawnych schodów jednej z budowli w grupie El Pich (fot. Projekt Noh Kah, INAH) |
Jak podaje Javier López Camacho, Noh Kah rozwijało się w dwóch etapach.
Pierwszy przypadł na wczesny okres klasyczny i był związany z ekspansją
instytucji władzy i kultury materialnej z ziem centralnego Petén w Gwatemali. W
późnym okresie klasycznym (w latach 600 – 800 n.e.) stały się natomiast
widoczne wpływy sztuki z rejonów Río Bec
na Półwyspie Jukatan. Chociaż nie są jeszcze znane dokładne rozmiary Noh Kah, to plan miasta zdaje się
odpowiadać modelom typowym dla innych ośrodków Majów, leżących w południowej
części stanu Quintana Roo, gdzie grupy budowli były oddzielone od centralnej
części miasta. Do chwili obecnej zdołano zlokalizować sześć kompleksów
architektonicznych, które zostały nazwane: El
Corozal, El Pich, El Paredón, El Pocito, Hop Na i El Veinte. Odległości pomiędzy nimi
wynoszą od 0,5 do 3
kilometrów .
 |
| Rozmieszczenie poszczególnych kompleksów architektonicznych na terenie Noh Kah (fot. Projekt Noh Kah, INAH) |
Kompleks El Corozal, znajdujący się w pobliżu aguada (zbiornika wody), która zapewne zaopatrywała w wodę
wszystkich mieszkańców, obejmuje dwie grupy budowli rozmieszczonych wokół
placów. Kompleks El Pich mógł zdaniem
archeologów stanowić ośrodek władzy politycznej. Wznosi się tam podłużna
budowla o podstawie 100
metrów , a także trzy dziedzińce na różnych poziomach,
otoczone budowlami o charakterze mieszkalnym, z których jedna jest wyższa od
pozostałych. W El Veinte, skierowanym
w stronę centrum utworzonego przez grupy El
Pich, El Pocito i El Paredón i oddalonym o 1,5 kilometra , zachowała się podstawa piramidalna
 |
| Budowla 1 w północnej części grupy El Corozal (fot. Projekt Noh Kah, INAH) |
Noh Kah może poszerzyć naszą wiedzę na temat wpływów dynastii Kaan na południowych ziemiach obecnego
stanu Quintana Roo. Jak wiadomo, wzmianki o władcach z królestwa „głowy węża”
pojawiają się bowiem w okolicznych miastach Majów: El Resbalón, Dzibanché i Pol Box, a także w Los Alacranes (na ziemiach stanu Campeche). We wczesnym okresie
klasycznym, kiedy to dynastia Kaan
rządziła jeszcze w Dzibanché (zanim
przeniosła się do Calakmul),
sprawowała kontrolę nad znacznym obszarem i jest możliwe, że Noh Kah również pozostawało w strefie
jej wpływów.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz