wtorek, 31 lipca 2012

Majański książę z Uxul

Oryginalny artykuł: Archaeologists from Bonn discover in Mexico the tomb of a Maya prince. Science Codex 30.07.2012
Zdjęcia z wykopalisk: Mayan Prince's Tomb Found In Uxul, Ancient City In Mexico. Huffington Post 31.07.2012

Archeolodzy z Wydziału Antropologii Amerykańskiej Uniwersytetu w Bonn wspólnie z Meksykańskim Narodowym Instytutem Antropologii od 4 lat prowadzą wykopaliska na stanowisku Uxul w meksykańskim stanie Campeche. Celem projektu pod kierownictwem prof. dr Nikolaja Grube i dr Kai Delvendahla jest badanie procesu centralizacji i upadku struktur mocarstwowych na Nizinach Majańskich na przykładzie klasycznego majańskiego miasta średniej wielkości (Uxul) i jego związków z ponadregionalnym ośrodkiem (Calakmul). Badania w Uxul są finansowane prze Deutsche Forschungsgemeinschaft.

Od roku 2011 wykopaliska koncentrują się na królewskim kompleksie pałacowym, który jest położony na południe od głównych placów w centrum Uxul. Pałac ma wymiary 120x130 metrów i składa się z przynajmniej 11 osobnych budynków otaczających 5 dziedzińców. Profesor Grube wyjaśnia, że kompleks pałacowy został wybudowany około 650 r. n.e., w czasach, gdy dynastia rządząca sąsiednim Calakmul rozciągała swoje wpływy na duży obszar Nizin Majańskich. W 2011 w czasie wykopalisk na południowych schodach największego budynku w tej grupie - Budynku K2 - okrytych zostało 6 rzeźbionych paneli. Cztery z nich przedstawiają królów Calakmul grających w piłkę. 

Podobieństwa w układzie architektonicznym Calakmul i Uxul, a szczególnie głównych kompleksów pałacowych w obu miastach, podsunęły badaczom myśl, że Uxul - początkowo mniejsze, niezależne królestwo - mogło być tymczasowo rządzone i zamieszkane przez członków dynastii Kaan z Calakmul. Dzięki ostatnim wykopaliskom w kilku z głównych budynkach Uxul zmiany w organizacji centrum miasta mogą być bezpośrednio powiązane z okresem militarnej i politycznej ekspansji dynastii Kaan w czasie rządów władcy imieniem Yukno´m Ch´een II w pierwszej połowie VII wieku. Wpływy te zmalały po roku 705 n.e. i istnieje duże prawdopodobieństwo, że jakaś lokalna dynastia powróciła do władzy na kilka pokoleń. Na początku IX wieku Uxul zostało prawie całkowicie opuszczone.

Bogato wyposażony grobowiec
Według słów dr Delvendahla w czasie tegorocznych wykopalisk poniżej jednego z południowych pomieszczeń Budynku K2 znaleziono bogato wyposażony grobowiec, datowany na okres tuż po zakończeniu wpływów Calakmul w Uxul. Ściany komory zostały wykonane z surowego kamienia i zwieńczone sklepieniem pozornym (łękiem pozornym), typowym dla majańskiej architektury. Wewnątrz komory grobowej, datowanej na około 1300 lat temu, odkryto szczątki młodego mężczyzny, leżącego na plecach z rękami założonymi na piersi. Dookoła niego złożone zostały 4 talerze ceramiczne i 5 waz -wszystkie wyjątkowe dobrze zachowane, niektóre ozdobione pięknymi malowidłami i rzeźbieniami. Wyjątkowyo piękny talerz w stylu kodeksowym przykrywał czaszkę zmarłego. Naczynie z dedykacją może wskazywać na tożsamość zmarłego. 

Profesor Grube wyjaśnia, że na jednej z waz znaleziono prostą dedykację napisaną eleganckimi hieroglifami, która głosi: "[To jest] naczynie do picia młodego mężczyzny/księcia". Ponadto drugie rzeźbione naczynie prawdopodobnie wspomina młodego księcia. Chociaż nie wskazują one jednoznacznie na tożsamość zmarłego, jednak położenie grobowca i brak pewnych oznak statusu, takich jak biżuteria z jadeitu, wskazuje na to, że zmarły był młodym członkiem rodziny rządzącej, ale nie bezpośrednim następcą tronu. Prawdopodobna data na jednym z naczyń odpowiada dacie 711 n.e., tak więc śmierć młodego księcia i budowa jego grobowca może być datowana na drugą lub trzecią dekadę VIII wieku. Wyjątkowo dobrze zachowana ceramika sprawia, że odkrycie tego grobowca jest jednym z najważniejszych odkryć na Nizinach Majańskich w ostatnich latach.

Strona projektu archeologicznego w Uxul: Archäologisches Projekt Uxul, Universität Bonn

Profesor Nikolai Grube w Warszawie na konferencji i warsztatach glificznych (5.11.2010)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz