piątek, 29 września 2023

Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Oryginalny artykuł: Parque Arqueológico Nacional Tak'alik Ab'aj Nominado a Patrimonio Mundial de la Humanidad

18 września bieżącego roku Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj został wpisany na listę światowego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj położony jest w gminie El Asintal, w departamencie Retalhuleu, w Gwatemali, na wysokości 600 m n.p.m., na zboczach łańcucha wulkanicznego biegnącego wzdłuż wybrzeża Pacyfiku. Nazwa miasta – Tak'alik Ab'aj – oznacza w języku Majów K'iche' „Stojący Kamień” i została nadana temu miejscu ze względu na liczne kamienne rzeźby. 

Tak'alik Ab'aj (źródło fot. INGUAT)

poniedziałek, 25 września 2023

Nowe odkrycia w Limie, stolicy Peru

Oryginalne artykuły: Nuevo hallazgo arqueológico: entierro intacto en huaca Pucllana de MirafloresHallan en Lima un cementerio prehispánico de niños sacrificados

W Huaca Pucllana, kompleksie położonym na terenie Miraflores, jednej z dzielnic Limy archeolodzy odkryli grobowiec osoby z kultury Ychsma, która zamieszkiwała środkowe wybrzeże Peru w latach 1000–1450. Zmarłego złożono w prostym, okrągłym grobie, w pozycji siedzącej, zgiętej, z twarzą zwróconą na południe. Szkielet należy do osoby dorosłej, ale jej płeć i przyczyna śmierci zostaną ustalone dopiero po przeprowadzeniu analiz w laboratorium.

Huaca Pucllana (źródło fot. Andina)

czwartek, 21 września 2023

Makiety budowli znalezione w El Molino

Oryginalny artykuł: Caral: obtienen nuevos hallazgos arqueológicos

W latach 2017-2018 na terenie stanowiska El Molino (położonego w centrum miasta o tej samej nazwie, na prawym brzegu rzeki Supe, przy drodze prowadzącej do Caral, Peru), w sektorze C-1, w obrębie jednej z trzech tamtejszych konstrukcji archeolodzy natrafili na cztery makiety budowli. Jak podaje David Palomino Olivos, proces ich wydobywania, oczyszczania i konserwacji był bardzo czasochłonny i skrupulatny. Z tego powodu dopiero teraz informacja o tym odkryciu została przekazana oficjalnie. 

Stanowisko archeologiczne El Molino (źródło for. Andina)

Prace konserwatorskie odkrytych makiet budowli (źródło for. Andina)

niedziela, 17 września 2023

W Pátzcuaro (stan Michoacán, Meksyk) znaleziono rzeźbę chacmoola

Oryginalny artykuł: El INAH localiza una escultura prehispánica de Chac Mool en Pátzcuaro, Michoacán

W ostatnich dniach sierpnia podczas prac budowlanych prowadzonych w mieście Pátzcuaro (stan Michoacán, Meksyk) przypadkowo natrafiono na rzeźbę przedstawiającą chacmoola. Przerwano prace i archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) poszerzyli teren badań. Ponieważ do tej pory nie znaleziono tam podobnych rzeźb, specjaliści uważają, że mogła ona zostać przeniesiona z innego oryginalnego miejsca. Jak podaje José Luis Punzo Díaz (z Centrum INAH – Michoacán), rzeźba jest wykonana z bazaltu, ma 90 cm długości, 80 cm wysokości i waży około 200 kg. Jest też pierwszą tego typu zlokalizowaną w Pátzcuaro.

Rzeźba chacmoola odkryta w Patzcuaro (fot. Luis Punzo)

środa, 13 września 2023

Na wyspie Amantaní na jeziorze Titicaca odkryto grobowce

Oryginalny artykuł: Puno: hallan tumbas de posible origen preinca en isla Amantaní del lago Titicaca

Na cmentarzu w sektorach Ucusuyo i Choquecalla na wyspie Amantaní, położonej na jeziorze Titicaca (region Puno) grupa badaczy z Universidad Nacional del Altiplano w Puno i z Universidad Catolica w Chile odkryła dwadzieścia grobowców, które mogą pochodzić z czasów preinkaskich, ale by to potwierdzić konieczne są jeszcze znacznie dokładniejsze analizy. Rosario Vera Del Carpio wyjaśniła, że specjaliści przebywali na wyspie, aby zbadać sprawę zatonięcia łodzi „La Boleta Aurora”. Jednak podczas poszukiwań natknęli się na grobowce. 

Grobowce na wyspie Amantani (źródło fot. Andina)

sobota, 9 września 2023

Wyjątkowa ozdoba nosa znaleziona w Palenque

Oryginalny artykuł: Por primera vez, en Palenque hallan una nariguera; debió usarse para personificar al dios maya del maíz

Po raz pierwszy w historii badań w Palenque (stan Chiapas, Meksyk) archeolodzy natrafili na ozdobę nosa z wyrytą na niej sceną. Ten wyjątkowy artefakt stanowił część depozytu ofiarnego z późnego okresu klasycznego (lata 600-850) złożonego podczas poświęcania konstrukcji, na której zbudowano Dom C Pałacu. Arnoldo González Cruz (kierujący Projektem Archeologicznym Palenque) podaje, że depozyt znaleziono podczas prac, które miały potwierdzić lub wykluczyć istnienie schodów po południowej stronie budowli, tak jak było to w przypadku jej przeciwnego krańca. W miejscu tym zachowała się pokryta stiukiem posadzka, a po jej oczyszczeniu zauważono wgłębienie o średnicy 26 cm i głębokości 30 cm, wypełnione gliniastą ziemią. Po jej przesianiu wyłoniły się nasiona, ości ryb, szczątki żółwi i małych ssaków, noże z obsydianu, duże kawałki węgla i ozdoba nosa, która wyróżnia się pod względem estetycznym ze względu na swą kompozycję, trwałość i precyzję wykonania.

Ozdoba nosa odkryta w Palenque (fot. Carlos Varela Scherrer)

wtorek, 5 września 2023

Kilka wieści z ziem Majów

Oryginalne artykuły: Descubren plato milenario con la representación de un wahyis o ser protector, en Cansacbé, Campeche  , Localizan escultura de atlante en sendero que conducirá a nueva sección de Chichén ItzáConfirman la decapitación en individuos ofrendados a templo del sitio maya Moral-Reforma, en Tabasco

W Cansacbé (położonym 12 km od miasta Campeche) archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na polichromowany talerz złożony jako dar grobowy. W miejscu tym nigdy nie prowadzono systematycznych badań, chociaż Instytut Carnegie z Waszyngtonu dokonał jego rejestracji w latach 30. XX w. Niestety w pierwszej połowie XX wieku, podczas budowy drogi z Campeche do Meridy pozostałości dawnych budowli zostały wykorzystane jako materiał konstrukcyjny. W latach 90. XX w., kiedy poszerzano tę drogę, odkopano dwa budynki typu pałacowego i przeniesiono je na jedno z rond obecnej autostrady, gdzie znajdują się do dziś. Polichromowany talerz znaleziono w pochówku należącym przypuszczalnie do członka miejscowej elity. Po dokładnym oczyszczeniu w laboratorium można dostrzec scenę przedstawiającą jaguara lub mężczyznę odzianego w skórę jaguara, siedzącego na ławie. Wizerunek ten jest otoczony małymi ramkami z motywami, które nawiązują do skorupy żółwia. Jak podaje Diego Prieto Hernández, tego typu sceny często namalowane są na naczyniach ceramicznych Majów z późnego okresu klasycznego (lata 600-900), a niekiedy mogą ukazywać istoty nadprzyrodzone znane jako way i uważane za alter ego.

Talerz odkryty w Cansacbe (fot. INAH)

piątek, 1 września 2023

Nowy depozyt ofiarny znaleziony na terenie Templo Mayor

Oryginalny artykuł: El Proyecto Templo Mayor descubre ofrenda de consagración de la época de Moctezuma Ilhuicamina, en la Ciudad de México

Podobnie jak wszyscy władcy Mexików, Montezuma Ilhuicamina, który rządził w latach 1440–1469, starał się, aby depozyty ofiarne składane w sakralnej części Tenochtitlan odzwierciedlały bogactwo tych terytoriów, które w czasach jego panowania zostały podbite przez Trójprzymierze. Potwierdza to depozyt (oznaczony numerem 186) odkryty przez archeologów z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) na terenie Templo Mayor (Wielkiej Świątyni) w centrum historycznym miasta Meksyk i związany z etapem IVa rozbudowy świątyni. Skrupulatna eksploracja czworokątnej kamiennej skrzyni została przeprowadzona w okresie od stycznia do lipca 2023 r.

Depozyt ofiarny 186 w momencie odkrycia (fot. Mirsa Islas, Projekt Templo Mayot)