wtorek, 27 września 2016

Odtworzenie wyglądu "Władcy z Sipán”

Oryginalny artykuł: Lord of Sipan's face reconstructed using 3D imaging

Kiedy w 1987 roku, w Huaca Rajada (północne Peru), Walter Alva natrafił na wspaniały grobowiec tak zwanego „Władcy z Sipán”, odkrycie to uznano za jedno z najbardziej znaczących w archeologii XX wieku. Uczeni przyjęli, że pochowany mężczyzna był wysokiej rangi wojownikiem-kapłanem i jednocześnie zarządzał rejonem doliny Lambayeque. Obecnie, dzięki zastosowaniu najnowszej technologii, przygotowano trójwymiarowy obraz, dzięki któremu możemy przekonać się, jak "Władca z Sipán” wyglądał za życia. Zadania tego podjęli się brazylijscy eksperci zajmujący się medycyną sądową, we współpracy z badaczami z Uniwersytetu Inca Garcilaso de la Vega i z Muzeum Tumbas Reales de Sipán.

Kolejne etapy pracy nad zrekonstruowaniem wyglądu "Władcy z Sipán"
(fot. Muzeum Tumbas Reales de 
Sipán)

sobota, 24 września 2016

Nowe odkrycia związane z kulturami Lambayeque i Mochica

Oryginalny artykuł: Descubren "Templo Quemado" de la cultura Lambayeque en Luya

Podczas ostatniego sezonu prac prowadzonych na terenie kompleksu archeologicznego Cerro Luya (pomiędzy dolinami Chancay i La Leche, 25 km od miasta Chiclayo, Peru) natrafiono na ważne świadectwa kultur Lambayeque i Mochica. Walter Alva, dyrektor Muzeum Tumbas Reales de Sipán podkreślił, że na szczególną uwagę zasługuje odkrycie świątyni, pochodzącej z lat 900-1200 n.e. i znajdującej się w centralnej części skalistego wzniesienia, po wschodniej stronie stanowiska. Wykopaliska pozwoliły odsłonić fragment rampy wejściowej i platformy schodkowe. Główny ołtarz, którego druga faza konstrukcyjna przypada na okres rozkwitu kultury Lambayeque i który jest zorientowany na linii wschód-zachód, został całkowicie spalony już w czasach prekolumbijskich, a przyczyny pożaru stanowią przedmiot badań. Walter Alva uważa, że spalenie świątyni mogło być związane z zachodzącymi zmianami społecznymi bądź z jej rytualnym zniszczeniem jako miejsca o charakterze sakralnym.

Prace wykopaliskowe w Cerro Luya (fot. Andina)

wtorek, 20 września 2016

Sztuka naskalna w Boca de Potrerillos

Oryginalny artykuł: Boca de Potrerillos - 15-anos como Zona de Monumentos Arqueologicos

Boca de Potrerillos to szczególne stanowisko archeologiczne w północno-wschodniej części Meksyku, gdyż właśnie tam znajduje się najwięcej rytów naskalnych i to nie tylko w odniesieniu do Meksyku, ale prawdopodobnie całego kontynentu amerykańskiego. Boca de Potrerillos leży w odległości około 14 kilometrów od stolicy gminy Mina (stan Nuevo León). Na tysiącach bloków skalnych odkryto tam kilkanaście tysięcy najróżniejszych petroglifów, które na przestrzeni 7700 lat (od 5920 r. p.n.e. do 1760 r., czyli do momentu kontaktu z Hiszpanami) pozostawiły po sobie tubylcze grupy łowców-zbieraczy..

Głazy z petroglifami w Boca de Potrerillos (fot. Mauricio Marat / INAH)

sobota, 17 września 2016

Błękit indygowy znany był w Peru już 6000 lat temu

Oryginalny artykuł: The world's earliest known use of indigo dye found in Peru

Kiedy Hiszpanie dotarli do Ameryki, andyjskie techniki tkackie i sposoby barwienia tkanin wywarły na nich wielkie wrażenie. Najstarsze pozostałości bawełnianych tkanin, znalezionych na tym terenie, pochodzą z Huaca Prieta, z centrum ceremonialnego w regionie La Libertad (Peru), gdzie prace archeologiczne prowadzono już w latach 40-tych XX wieku. Wcześniejsze badania sugerowały, że najdawniejsze tkaniny bawełniane z tego ośrodka, wykonane z przędzy w niebieskim kolorze, mogą być datowane na około 6000 lat. Jednak nie potrafiono wówczas stwierdzić, czego użyto do wyrobu tego barwnika.

Bawełniana tkanina z Huaca Prieta, utkana z przędzy w białym i niebieskim kolorze,
pochodząca sprzed 5848-5585 lat (fot. Lauren A. Badams)

środa, 14 września 2016

Huaca Toledo na terenie Chan Chan

Oryginalny artykuł: Huaca Toledo fue un edificio ceremonial del complejo Chan Chan

Na terenie kompleksu archeologicznego Chan Chan (dystrykt Huanchaco, prowincja Trujillo, region La Libertad), prowadzone są prace wykopaliskowe w ramach Projektu Huaca Toledo. W poprzednich latach badacze skupiali się głównie na zespołach budowli otoczonych murami. Teraz okazało się, że Huaca Toledo, która pochodzi z okresu znanego jako Późne Chimu (około 1350-1400 n.e.) jest wyjątkowo ciekawą budowlą, różniącą się znacznie od innych, wzniesionych na ziemiach północnego wybrzeża Peru. Huaca Toledo jest budowlą schodkową o wysokości ponad 20 metrów, której boki mają po około 90 metrów długości. Na szczyt świątyni prowadzą schody, znajdujące się na narożnikach północno-wschodnim i północno-zachodnim. Ich odmienność polega na tym, że we wnętrzu umieszczono komory wypełnione żwirem i kamieniami, a dopiero później pokryto je cegłami adobe, dzięki czemu schody zyskały szczególny wygląd. Jak podkreśla María Elena Cordova Burga, dyrektorka Proyecto Especial Complejo Arqueológico Chan Chan, taka technika konstrukcyjna nie była typowa i dlatego jest to ważne odkrycie.

Prace przy Huaca Toledo na terenie kompleksu archeologicznego Chan Chan (fot. Andina)

niedziela, 11 września 2016

Potwierdzenie autentyczności majańskiego Kodeksu Grolier

Oryginalny artykuł: 13th-century Maya codex long shrouded in controversy proves genuine

Kodeks Grolier, jeden z czterech majańskich manuskryptów, które przetrwały do naszych czasów, został znaleziony przez rabusiów w jaskini w stanie Chiapas (Meksyk) w 1965 roku. Rękopis nabył zamożny kolekcjoner meksykański Josué Sáenz, który wysłał go do Nowego Jorku na wystawę, choć potem manuskrypt powrócił do Meksyku i trafił do Narodowego Instytutu Antropologii i Historii. Jednak w przeciwieństwie do Kodeksów: Drezdeńskiego, Madryckiego i Paryskiego, które bez cienia wątpliwości uznano za autentyczne, na Kodeks Grolier spoglądano ze sceptycyzmem. Najnowsze szczegółowe badania Kodeksu Grolier wykazały, że nie tylko jest on oryginalny, ale przypuszczalnie jest najstarszym ze wszystkich zachowanych rękopisów prekolumbijskich. Światowej sławy majaniści: Stephen Houston (Brown University, Providence), Michael D. Coe (emerytowany profesor University of Harvard), Mary Miller (Yale University) i Karl Taube (University of California-Riverside) przejrzeli dokładnie wszystkie informacje na temat manuskryptu i poddali je obiektywnej analizie. Przygotowano również nowe faksymile wszystkich stron kodeksu.

Kodeks Grolier - strona 9

czwartek, 8 września 2016

Odkrycie pochówków w Chotuna-Chornancap

Oryginalny artykuł: Hallan entierros prehispanicos con posibles sacrificios de ninos

Na terenie kompleksu ceremonialnego Chornancap, w północnym regionie Lambayeque, peruwiańscy archeolodzy natrafili na kilkanaście pochówków prekolumbijskich. Odkrycia dokonano podczas wykopalisk prowadzonych w ramach Projektu Chotuna-Chornancap, podjętego przez Unidad Ejecutora 005 Naylamp z Ministerstwa Kultury. Pracami kieruje archeolog Carlos Wester La Torre, który przekazał, że pochówki datowane są na XV-XVI w. n.e. i pochodzą z czasów kultury Chimú-Inca.

Prace wykopaliskowe na terenie kompleksu ceremonialnego Chotuna-Chornancap
(fot. Unidad Ejecutora 005)

niedziela, 4 września 2016

Kamienna rzeźba krokodyla z Lambityeco

Oryginalny artykuł: Crocodile carving played ritual role in Ancient Mesoamerican city

Na terenie stanowiska archeologicznego Lambityeco (Valle de Tlacolula, stan Oaxaca, Meksyk) odkryto kamienną rzeźbę przedstawiającą krokodyla, która dostarcza informacji na temat dawnych praktyk rytualnych i związków tego ośrodka z potężnym Monte Albán. Historia Lambityeco sięga co prawda okresu preklasycznego, ale okres rozkwitu przydał na lata począwszy od 500 r. n.e. Już podczas pierwszych wykopalisk w latach 60-tych XX wieku natrafiono na pozostałości dwóch pałaców, a zachowane w jednym z nich malowidła wskazywały na bliskie relacje z Monte Albán. Przez ostatnie cztery lata prace na terenie Lambityeco prowadzą badacze z Field Museum z Chicago. W wywiadzie dla Live Science, archeolog Gary Feinman przekazał, że byli szczególnie zainteresowani boiskiem do gry w piłkę, która jak wiadomo miała duże znaczenie dla mieszkańców Mezoameryki

Kamienna rzeźba przedstawiająca krokodyla, znaleziona w Lambityeco
(fot. Linda M. Nicholas, The Field Museum)