wtorek, 28 września 2021

Najwcześniejsze ślady obecności człowieka w Ameryce

Oryginalny artykuł: Earliest Evidence of Human Activity Found in the Americas

Przez dziesięciolecia uczeni dyskutowali na temat daty pojawienia się pierwszych ludzi na kontynencie Ameryki. Niektórzy podawali wiarygodne świadectwa wskazujące, że miało to miejsce około 16 000 lat temu. Inni brali pod uwagę tak zwane ostrza Clovis, sugerując daty sprzed 13 000 lat. Jednak odkryte na terenie Parku Narodowego White Sands w stanie Nowy Meksyk (USA) ślady ludzkich stóp stanowią jednoznaczny dowód, który wskazuje na potwierdzoną obecność człowieka w Ameryce już 23 000 lat temu, a zatem 10 000 lat wcześniej niż do tej pory sądzono.

Ślady ludzkich stóp sprzed 23 000 lat (fot. David Bustos, Park Narodowy White Sands, USA)

piątek, 24 września 2021

W Xochitécatl (stan Tlaxcala, Meksyk) natrafiono na pozostałości schodów i depozyt ofiarny

Oryginalny artykuł: El INAH descubre escalinata original y ofrenda con dos figurillas masculinas en la Zona Arqueológica de Xochitécatl, en Tlaxcala 

Podczas prac konserwatorskich, które towarzyszą budowie muzeum na terenie Xochitécatl (stan Tlaxcala, Meksyk), archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili nie tylko na pozostałości oryginalnych schodów prowadzących na szczyt okrągłej piramidy o wysokości jedenastu metrów, ale i na związany z nimi depozyt ofiarny. 

Depozyt ofiarny odkryty w Xochitecatl (fot. INAH)

poniedziałek, 20 września 2021

Przypadkowe odkrycie zawiniątek grobowych sprzed 700 lat

Oryginalny artykuł: Descubrimiento en Chilca: hallan contexto funerario de cultura previa a los incas

Podczas układania sieci gazowej w miejscowości Chilca, na południe od Limy (Peru) dokonano przypadkowego odkrycia. Jak podaje archeolog Rodemi Temoche, znaleziono najpierw konstrukcję wykonaną z drzewa guarango i stanowiącą rodzaj małego zadaszenia. W tej sytuacji robotnicy natychmiast wstrzymali prace. Jak się okazało, ów daszek osłaniał zawiniątka grobowe pochodzące sprzed 700 lat.

Zawiniątka grobowe odkryte w Chilca (fot. Andres Valle, ANDINA)

czwartek, 16 września 2021

Na Jukatanie odkryto wazę Majów z tekstem glificznym

Oryginalny artykuł: Descubren milenaria vasija con escritura jeroglífica en obras del Tren Maya, en Yucatán

Meksykańscy archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przez cały czas sprawdzają tereny, którymi będzie poprowadzona trasa turystycznego pociągu przez ziemie Majów (post: „Turystyczny pociąg przez ziemie Majów”). Podczas prac na odcinku, który biegnie z Calkini (stan Campeche) do Izamal (stan Jukatan), w pobliżu miejscowości Maxcanú natrafiono na umieszczony pod stiukową posadzką pochówek, w którym przy ludzkich szczątkach złożono wazę wykonaną w tak zwanym stylu Chocholá, pochodzącą z lat 600-800 n.e. i ozdobioną tekstem glificznym. Tego typu naczynia były szeroko rozpowszechnione na północy Jukatanu, szczególnie w rejonie Oxkintok, ośrodka Majów znanego z ich wyrobu. Niestety większość takich waz została zrabowana i znajduje się obecnie w prywatnych kolekcjach.

Naczynie odkryte w pobliżu Maxcanu (fot. INAH)

niedziela, 12 września 2021

Konserwacja ceramicznych naczyń i figurek Majów z wyspy Jaina

Oryginalny artykuł: Prueban con éxito método para revertir deterioro por sales en cerámica de la Colección Maya del MNA 

Kolekcja wykonanych z ceramiki artefaktów Majów w Narodowym Muzeum Antropologii w mieście Meksyk liczy około trzech tysięcy sztuk, z których mniej więcej dwie trzecie wykazują niewielki stopień zniszczenia, a około tysiąca — umiarkowany. Jednak w przypadku 30 przedmiotów wyraźne są uszkodzenia dokonane przez sole osadzające się na tego typu materiale archeologicznym. Przez ostatnie półtora roku grupa meksykańskich konserwatorów pracowała nad znalezieniem najlepszej i najmniej inwazyjnej metody usunięcia soli, które niszczą strukturę artefaktów. Skupiono się na kilkunastu naczyniach i figurkach ceramicznych pochodzących z wyspy Jaina (stan Campeche, Meksyk), które stwarzają poważne problemy konserwatorskie. 

Artefakty z wyspy Jaina (fot. Meliton Tapia, INAH)

środa, 8 września 2021

Dawni mieszkańcy Poverty Point nie byli prostymi łowcami-zbieraczami

Oryginalny artykuł: New evidence supports idea that America's first civilization was made up of 'sophisticated' engineers

Nowe badania archeologiczne przeprowadzone przez uczonych z Washington University w St. Louis (USA) dowodzą, że rdzenni Amerykanie, którzy ponad trzy tysiące lat temu zamieszkiwali obszar w północnej Luizjanie znany dziś jako Poverty Point, nie byli prostymi łowcami-zbieraczami jak do tej pory uważano. Jak podkreśla kierujący pracami Tristram R. Kidder, okazali się wykwalifikowanymi inżynierami, którzy potrafili wznosić masywne konstrukcje ziemne w ciągu miesięcy lub nawet tygodni, a ich budowle przetrwały do dziś niemal nienaruszone.

Stanowisko archeologiczne Poverty Point w północnej Luizjanie
z zaznaczonymi sześcioma kopcami ziemnymi i nasypami ziemnymi (autor ilustracji: Tristram Kidder)

sobota, 4 września 2021

Ludzkie szczątki z pustyni Atacama ujawniają ślady walki o przetrwanie

Oryginalny artykuł: Human Remains From the Chilean Desert Reveal Its First Farmers Fought to the Death

Nowe badania przeprowadzone przez chilijskich i amerykańskich naukowców pod kierunkiem Vivien G. Standen (z Universidad de Tarapacá, Arica, Chile) wykazały, że trzy tysiące lat temu mieszkańcy pustyni Atacama (Chile) zadawali sobie śmiertelnie ciosy, walcząc o zmniejszające się zasoby wody i żywności. Około 1000 r. p.n.e. grupy ludności  postanowiły spróbować tam uprawy ziemi, a wraz z początkami rolnictwa nastąpił wzrost przemocy, która utrzymywała się przez setki lat. Uczeni przeanalizowali szczątki ludzkie znalezione w grobach na pustyni Atacama i pochodzące sprzed 1400-3000 lat. Wiele z nich zachowało się w bardzo dobrym stanie, gdyż ze względu na suchy klimat uległo naturalnej mumifikacji. Okazało się, że ofiary miały złamane żebra i obojczyki, okaleczone twarze oraz rany kłute w płucach, pachwinach i kręgosłupach. Co najmniej połowa takich obrażeń wyglądała na śmiertelne.

Uprawa ziemi na pustyni Atacama była możliwa jedynie w nielicznych dolinach (fot. Vivien Standen)