wtorek, 31 sierpnia 2021

Przedstawienia trzęsień ziemi w Kodeksie Telleriano-Remensis

Oryginalny artykuł: Pictograms Are First Written Accounts of Earthquakes in Pre-Hispanic Mexico

Gerardo Suárez (z Universidad Nacional Autónoma de México) i Virginia García-Acosta (z Centro de Investigaciones y Estudios Superiores en Antropología Social) od wielu lat prowadzą systematyczne badania trzęsień ziemi, które w przeszłości nawiedziły ziemie Meksyku. Zainteresowali się tą tematyką po wyjątkowo silnym trzęsieniu ziemi (8.0 w skali Richtera), które pociągnęło za sobą wielkie zniszczenia w Meksyku w 1985 roku. Już w 1996 roku opublikowali książkę Los sismos en la historia de México. Obecnie postanowili przyjrzeć się dokładniej piktograficznym przedstawieniom trzęsień ziemi w dawnych manuskryptach oraz relacjom hiszpańskich kronikarzy. Swoje badania rozpoczęli od Kodeksu Telleriano-Remensis, spisanego w XVI wieku przez skrybów-malarzy nazywanych tlacuilos w języku nahuatl. Ilustracje w Kodeksie Telleriano-Remensis ukazują najróżniejsze wydarzenia (o charakterze społecznym, politycznym i religijnym, a także wzmianki o erupcjach wulkanicznych i trzęsieniach ziemi) od czasów prekolumbijskich do hiszpańskiej konkwisty. Przy poszczególnych scenach pojawiają się glosy w języku łacińskim, hiszpańskim, a nawet włoskim, dodane przez późniejszych komentatorów. Gerardo Suárez i Virginia García-Acosta przestudiowali zawarte w tym manuskrypcie piktogramy, opisujące 12 trzęsień ziemi, które miały miejsce w latach 1460-1542.

Kodeks Telleriano-Remensis. Piktograficzne przedstawienie trzęsienia ziemi w roku 2 Acatl (1507)

piątek, 27 sierpnia 2021

Maska z Malinaltepec

Oryginalny artykuł: Proponen nueva interpretación sobre la nariguera de la máscara de Malinaltepec 

Sto lat temu, w 1921 roku, archeolog Porfirio Aguirre został wysłany przez dyrekcję ówczesnego Museo Nacional de Arqueología, Historia y Etnografía w Meksyku na ziemie stanów Oaxaca i Guerrero w celu poszukiwania prekolumbijskich artefaktów, które mogłyby powiększyć kolekcję. Porfirio Aguirre, pochodzący z regionu La Montaña w stanie Guerrero, udał się do Tlapa, gdzie poinformowano go o położonym w pobliżu Malinaltepec miejscu, w którym mógłby rozpocząć prace wykopaliskowe. Wkrótce archeolog odkrył pochówek z fragmentami ceramiki i dwiema maskami. Jedna z masek była pokryta kostkami mozaikowymi z inkrustacjami z muszli. Artefakt ten znany jest dzisiaj jako „Maska z Malinaltepec” i nadal wzbudza zainteresowanie badaczy, którzy starają się ustalić, do kogo mogła należeć i próbują zinterpretować jej elementy dekoracyjne.

"Maska z Malinaltepec" (fot. INAH) 

poniedziałek, 23 sierpnia 2021

Rozpoczęto prace archeologiczne na wzgórzu Santa Apolonia (Cajamarca, Peru)

Oryginalny artykuł: Cajamarca inicia investigación arqueológica en colina Santa Apolonia

Grupa archeologów pod kierownictwem Solsiré Cusicanqui Marsano rozpoczęła prace wykopaliskowe na wzgórzu Santa Apolonia, położonym w pobliżu centrum Cajamarki (Peru). Projekt badawczy, promowany przez gminę prowincji Cajamarca, prowadzony jest we współpracy z AECID (Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo) i Uniwersytetem Harvarda (USA). Archeolog Solsiré Cusicanqui poinformowała, że badania potrwają siedem miesięcy, z czego półtora miesiąca zostanie przeznaczone na wykopaliska, a około sześciu miesięcy na przeanalizowanie zebranego materiału w laboratorium. 

Wzgórze Santa Apolonia, Cajamarca (fot. Andina)

czwartek, 19 sierpnia 2021

W Teotihuacan znaleziono niemal nietknięte wiązanki kwiatów

Oryginalny artykuł: Hallan en Teotihuacan ramos de flores casi intactos 

W Teotihuacan dobiega końca eksploracja tunelu pod Piramidą Quetzalcoatla, prowadzona w ramach Projektu Tlalocan, którym kieruje Sergio Gómez Chávez. W tym tygodniu, gdy zauważono, że tunel nie kończy się w ustalonym wcześniej miejscu, lecz biegnie dalej, badacze zeszli pięć metrów niżej, na głębokość 18 metrów i dokonali kolejnego odkrycia. Znaleziono tam cztery niemal nietknięte wiązanki kwiatów i wiele innych przedmiotów. 

Wiązanki kwiatów znalezione w tunelu pod Piramidą Quetzalcoatla (fot. INAH)

niedziela, 15 sierpnia 2021

Rezultaty badań miast Majów w regionie Puuc (Jukatan, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Details of stunning Maya acropolises and sophisticated civilization revealed by laser scans

W latach 2017-19, w ramach Regionalnego Projektu Archeologicznego Bolonchén, uczeni wykorzystali technologię LiDAR na terenie pokrytego pagórkami regionu Puuc w północnej części Półwyspu Jukatan (Meksyk). Rezultaty prac opublikowano pod koniec kwietnia bieżącego roku. Dzięki badaniom, którymi kierował William Ringle (z Davidson College, Karolina Północna, USA) nie tylko przygotowano modele 3D znanych wcześniej budowli wzniesionych w tamtejszych miastach Majów, ale i dokonano wielu ciekawych odkryć. William Ringle, Tomás Gallareta Negrόn (z Centrum INAH w Meridzie, stan Jukatan, Meksyk) i Georger Bey (z Millsaps College, Missisipi, USA) prowadzili wykopaliska w regionie Puuc już od około 20 lat.

Model 3D budowli w Kiuic (Proyecto Arqueologico Regional de Bolonchen)
Model 3D łuku w Labna (Proyecto Arqueologico Regional de Bolonchen)
Model 3D budowli w Kom  (Proyecto Arqueologico Regional de Bolonchen)
Model 3D jednej z budowli pałacowych w regionie Puuc
(Proyecto Arqueologico Regional de Bolonchen)

środa, 11 sierpnia 2021

Wygląd brygantyn wykorzystanych przy oblężeniu Tenochtitlan

Oryginalny artykuł: Proponen modelo de cómo fueron los bergantines usados en el asedio naval a Tenochtitlan y Tlatelolco

Meksykański archeolog Arturo Montero García (z Universidad de Tepeyac) przedstawił, jak mogły wyglądać brygantyny wykorzystane podczas oblężenia Tenochtitlan i Tlatelolco. Przy opracowywaniu modelu brali też udział graficy Jesús Gerardo Medina i Thomas Filsinger, a sam projekt został oparty na relacjach historycznych i badaniach archeologii eksperymentalnej. Trzynaście brygantyn było gotowych 28 kwietnia 1521 roku. Miały po dwa maszty, bukszpryt i żagle, średnio 12 metrów długości, pięć metrów szerokości i zanurzenie około 60 cm. Napędzane były żaglami i wiosłami, na dziobie było miejsce do strzelania, a po bokach stanowiska dla kuszników i arkebuzerów. 

Przypuszczalny wygląd brygantyn (autor ilustracji: Jesus Medina)

sobota, 7 sierpnia 2021

Machu Picchu wzniesiono co najmniej 20 lat wcześniej

Oryginalny artykuł: Machu Picchu se levanto decadas antes de lo pensado

Zgodnie z nowymi badaniami kierowanymi przez archeologa Richarda Burgera z Yale University (USA), Machu Picchu jest o co najmniej 20 lat starsze niż do tej pory sądzono. Uczeni przeanalizowali szczątki 26 osób pochowanych na terenie Machu Picchu i znalezionych podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w 1912 roku pod nadzorem Hirama Binghama III, który rok wcześniej dotarł do Machu Picchu. Ciała zmarłych były zakopane pod skałami, skarpami i w niezbyt głębokich jaskiniach. Natrafiono też na wyprawę grobową, obejmującą naczynia ceramiczne oraz szpile wykonane z brązu i srebra.

Machu Picchu (źródło ilustracji: Andina)

wtorek, 3 sierpnia 2021

Mumifikacja zwłok kultury Chinchorro

Oryginalny artykuł: La fascinante historia de la "cultura chinchorro" que logró momificar a sus muertos más de dos mil años antes que los egipcios

Ponad 7000 lat temu suche wybrzeże pustyni Atacama, głównie rejon pomiędzy dzisiejszymi portami Ilo (Peru) i Antofagasta (Chile) był zamieszkiwany przez grupy rybaków i zbieraczy zasobów morskich. Znani są jako kultura Chinchorro i zasłynęli z niewiarygodnej techniki mumifikacji zwłok, która obecnie została wpisana przez UNESCO na listę światowego dziedzictwa. Złożone praktyki grzebalne kultury Chinchorro odzwierciedlają ogromne znaczenie kultu przodków, a sama technika mumifikacji jest najstarszą na świecie.  

Mumia kultury Chinchorro (fot. Getty Images)