Niezwykły depozyt ofiarny w łaźni parowej w Xultun

Oryginalny artykuł: Amphibian goddess. The ritual significance of a classic Maya sweat bath in Guatemala

Grupa uczonych z Smithsonian Tropical Research Institute (STRI, Panama), kilku instytucji naukowych w USA (California State University, University of Miami, Skidmore College w Nowym Jorku) i Universidad de San Carlos (Gwatemala) opublikowała wyniki badań niezwykłego depozytu ofiarnego odkrytego w łaźni parowej na terenie majańskiego miasta Xultun (Peten, Gwatemala). W Mezoameryce łaźnie służyły praktykom leczniczym, higienie i puryfikacji, były też miejscem, w którym akuszerki pomagały kobietom podczas porodu. Wiązano je również z przodkami i istotami nadprzyrodzonymi. Łaźnia w Xultun, nazwana przez archeologów Los Sapos, pochodzi z wczesnego okresu klasycznego (lata 250-550) i korzystano z niej przez około 250-300 lat. Zewnętrzne ściany tej budowli zostały udekorowane wizerunkiem bogini siedzącej w kucki niczym ropucha, a jej nogi ozdobiono przedstawieniami iguan i ropuch z gatunku Rhinella marina.

Łaźnia parowa Los Sapos w Xultun (fot. David Coventry)

W rejonie Huaca San Pedro de Chimbote (Peru) odkryto pochówek kultury Mochica

 Oryginalny artykuł: Ancash: descubren entierro preinca cerca de la Huaca San Pedro de Chimbote

W pobliżu Huaca San Pedro de Chimbote, w regionie Ancash (Peru), podczas prac prowadzonych przez spółkę Quavii przy instalacji sieci gazowej w miasteczku San Pedro, odkryto prekolumbijski pochówek kultury Mochica, gdzie poza szczątkami ludzkimi znaleziono kilka wspaniale zachowanych naczyń ceramicznych.

Pochówek odkryty w pobliżu Huaca San Pedro de Chimbote
(fot.: spółka Quavii)

Na terenie Pampa de Nasca odkryto nowy geoglif

 Oryginalny artykuł: Arqueologos descubren un nuevo geoglifo en la pampa de Nasca

Na zboczu wzgórza Pampa de Nasca (departament Ica, Peru) odkryto geoglif przedstawiający dzikiego kota. Natrafiono na niego podczas prac przy punkcie widokowym Mirador Natural, skalistym wzgórzu w okolicy 426. kilometra południowej części Autostrady Panamerykańskiej, z którego można obserwować geoglify w formie krzyżujących się linii różnej długości i szerokości.

Nowo odkryty geoglif przedstawiający dzikiego kota
(źródło fot. Ministerio de Cultura, Peru)

W okolicy Candelaria (stan Campeche, Meksyk) natrafiono na dwa miasta Majów

Oryginalny artykuł: Con el empleo de tecnologia LIDAR y prospeccion en campo se registran areas con monumentos arqueologicos en el municipio de Candelaria, Campeche

W Meksyku kontynuowane są prace w ramach budowy linii kolejowej dla specjalnego pociągu przez ziemie Majów (zobacz post: "Turystyczny pociąg przez ziemie Majów"), a archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) prowadzą rozpoznanie terenu. Na Odcinku 1, prowadzącym z Palenque do Escarcega (223 km) przebadano do tej pory 131,19 km i dzięki wykorzystaniu technologii LiDAR zarejestrowano 553 pozostałości archeologiczne, z których część odpowiada położeniu miejsc już wcześniej zidentyfikowanych przez INAH, a inne zostały udokumentowane po raz pierwszy. Na szczególną uwagę zasługują dwa duże kompleksy architektoniczne Majów, znajdujące się w pobliżu miasteczka Candelaria w stanie Campeche.

Duży kompleks architektoniczny Majów odkryty w okolicy miasteczka Candelaria
(fot. INAH)

Archeolodzy INAH rozpoczynają prace na terenie Santa Quiteria (stan Jalisco, Meksyk)

Oryginalny artykuł: INAH e industriales del tequila suman esfuerzos para la puesta en valor del sitio arqueologico de Santa Quiteria

Archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) rozpoczęli pierwsze prace na terenie stanowiska Santa Quiteria, położonego w żyznej dolinie otaczającej wulkan Tequila, pomiędzy gminami El Arenal i Amatitán w meksykańskim stanie Jalisco. Podjęcie badań wymagało zgody miejscowych producentów tequili, którzy na tych terenach uprawiali agawę. Nazwa Santa Quiteria pochodzi od pobliskiej hacjendy, a miejsce to zostało zarejestrowane w latach 70. XX wieku gdy dotarł tam archeolog Phil Weigand, zdaniem którego mieszkańcy tego prekolumbijskiego ośrodka należeli do tak zwanej kultury Teuchitlán, charakteryzującej się wznoszeniem kolistych kompleksów architektonicznych z umieszczonym w centrum ołtarzem.  

Stanowisko archeologiczne Santa Quiteria (fot. Centrum INAH Jalisco)

Odkrycia na terenie Plazuela de la Danza na wzgórzu San Miguel (stan Puebla, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Descubre INAH vestigios arquitectonicos en la Plazuela de la Danza de Atlixco, en Puebla

Każdego roku, w ostatnią niedzielę września, tubylcze wspólnoty zamieszkujące meksykański stan Puebla (wśród nich: ludność Nahua, Otomí, Popoloca, Mazahua i Mixteca) zbierały się na wzgórzu San Miguel (w rejonie Atlixco) podczas święta Huei Atlixcayotl, aby uroczyście obchodzić dzień Świętego Michała Archanioła i podziękować za udane zbiory. Jednak w tym roku, z powodu pandemii, nie było to możliwe i postanowiono wykorzystać ten czas na prace renowacyjne na tak zwanej Plazuela de la Danza („Placu Tańca”), głównym miejscu ceremonii, gdzie natrafiono na świadectwa archeologiczne z czasów prekolumbijskich. 

Prace wykopaliskowe na Plazuela de la Danza (fot. INAH)

Uczeni ustalili datę wybuchu wulkanu Ilopango w Salwadorze

Oryginalny artykuł: Scientists reveal more about volcanic eruption that rocked the Ancient Maya

Erupcja wulkanu Ilopango w Salwadorze miała miejsce w czasach Majów, ale jej dokładna data nie była znana. Międzynarodowa grupa uczonych przeprowadziła nowe badania, które wykazały, że wybuch Ilopango nastąpił w 431 r. n.e. (± 2 lata). W celu określenia dokładnej daty erupcji przeanalizowano odłamki wulkaniczne wydobyte z rdzeni lodowych na Grenlandii, poziomy siarki zarejestrowane w rdzeniach lodowych Antarktyki oraz datowanie radiowęglowe zwęglonego drewna wydobytego z warstw popiołu wulkanicznego. Świadectwa archeologiczne również pokazywały, że produkcja ceramiki w Salwadorze nagle ustała mniej więcej w tym samym czasie i przerwa ta trwała około 100-150 lat.

Widok na wulkan Ilopango (fot. Dario Pedrazzi)

Nowe spojrzenie na osobę Cuitlahuaca, władcy Tenochtitlan

Oryginalny artykuł: Patrick Johansson revela pormenores de su proximo libro dedicado a Cuitlahuac

Patrick Johansson Keraudren, badacz z Narodowego Autonomicznego Uniwersytetu w Meksyku (UNAM), na podstawie analiz źródeł historycznych ponownie prześledził biografię Cuitlahuaca, władcy Iztapalapa i późniejszego władcy Tenochtitlan, następcy Moctezumy II i poprzednika Cuahtemoca. Pięćset lat temu Cuitlahuac stał się jedną z ofiar epidemii ospy, która doprowadziła do śmierci wielu mieszkańców Tenochtitlan i okolic. Z tego powodu krótkotrwałe sprawowanie rządów Cuitlahuaca w stolicy Mexików przyczyniło się do niesprawiedliwego usunięcia jego osoby na drugi plan. Jak podaje Patrick Johansson, śmierć Cuitlahuaca na przełomie listopada i grudnia 1520 roku, zaledwie kilka miesięcy po objęciu przez niego władzy w Tenochtitlan sprawiła, że nie zwrócono uwagi na jego rolę w obronie miasta. Tymczasem, jak podkreśla badacz, słynna Noche Triste („Smutna noc”) mogłaby się równie dobrze nazywać „zwycięską nocą Cuitlahuaca”.

Cuitlahuac przedstawiony jako władca Iztapalapa

w Kodeksie Xolotl (źródło ilustracji: INAH)