piątek, 31 maja 2019

Dziecięce sandałki sprzed 500 lat

Oryginalny artykuł: Especialistas del INAH restauran uno de los pocos acervos de sandalias prehispanicas que aun se conservan

Specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przeprowadzili prace konserwatorskie pięciu sandałków z czasów prekolumbijskich. Pochodzą one z kolekcji, którą w latach 50. XX wieku zebrał Ervin R. Frissell z przeznaczeniem dla Muzeum Sztuki Zapoteków w miejscowości San Pablo Villa w rejonie Mitli, w meksykańskim stanie Oaxaca. Obecnie sandałki przechowywane są w Muzeum Santo Domingo w mieście Oaxaca.

Cztery z pięciu sandałków poddanych pracom konserwatorskim (fot. Mauricio Marat, INAH)

poniedziałek, 27 maja 2019

Wyjątkowe narzędzie z jadeitu odkryte w Belize

Oryginalny artykuł: High-quality jadeite tool discovered in underwater ancient salt works in Belize

Heather McKillop (z Louisiana State University) i jej współpracownicy opublikowali w czasopiśmie Antiquity artykuł na temat wykonanego z jadeitu narzędzia z zachowanym drewnianym uchwytem. Odkrycia dokonano w Ek Way Nal, położonym w południowym Belize, w miejscu, gdzie Majowie pozyskiwali sól, która jako uzupełnienie diety i  środek do konserwacji ryb i mięsa, stanowiła ważny produkt wymiany handlowej.

Wykonane z jadeitu narzędzie odkryte w Ek Way Nal (fot. Heather McKillop)

czwartek, 23 maja 2019

Ceramika z Ayacucho (Peru) dostarcza informacji o początkach cywilizacji Wari

Oryginalny artykuł: Aayacucho: ceramica hallada en capital Wari revela origen del primer imperio del Peru

Naczynia ceramiczne odkryte w Ayacucho, kompleksie archeologicznym związanym z kulturą Wari, dostarczają kolejnych informacji na temat początków tej cywilizacji, rozwijającej się w latach 600-1200. José Ochatoma Paravecino, archeolog z Universidad Nacional San Cristóbal de Huamanga, odpowiedzialny za badania prowadzone na tym terenie podaje, że motywy ikonograficzne na 45 zrekonstruowanych do tej pory naczyniach potwierdzają związki początków kultury Wari z kulturami Nasca i Huarpa.

Archeolog José Ochatoma Paravecino z naczyniami odkrytymi w Ayacucho (źródło fot. Andina)

niedziela, 19 maja 2019

Perypetie monolitu z wizerunkiem Xochiquetzal

Oryginalny artykuł: Exposicion narra el devenir historico del monolito de la diosa Xochiquetzal

W muzeum przy stanowisku archeologicznym Xochicalco (stan Morelos, Meksyk) zorganizowano wystawę poświęconą rzeźbie, która przedstawia Xochiquetzal, boginię wiązaną z żyznością i kwiatami. Z tej okazji, kuratorki wystawy, Elvira Pruneda Gallegos i Enoé Mancisidor Pérez postanowiły przypomnieć dzieje tego monolitu. Historia rozpoczyna się w 1866 roku, kiedy to dowództwo wojsk francuskich powołało specjalną komisję, która miała zebrać zabytki archeologiczne i tym samym przyczynić się do rozsławienia zarówno cesarza Maksymiliana I, jak i samego Napoleona III. Do Xochicalco przybyła wówczas ekspedycja, którą kierowali kapitan Louis Doutrelaine i archeolog Léon-Eugène Méhédin. Prace prowadzono niezbyt ostrożnie, przekopując dawne budowle w poszukiwaniu „skarbów”. I tak odkryto rzeźbę z wizerunkiem bogini, chociaż nie jest znane jej oryginalne umiejscowienie na terenie Xochicalco.

Monolit na wystawie w Xochicalco (fot. Joanna Morayta, INAH)

środa, 15 maja 2019

W Zultépec-Tecoaque specjalnie dobierano osoby składane w ofierze podczas rytuałów

Oryginalny artykuł: Cautivos de Tecoaque, aliados de Cortes fueron seleccionados para recrear mitos en sacrificios

Cztery lata temu odkryto szczątki kostne osób, należących do dużej grupy sprzymierzeńców Cortesa, która została pojmana w Zultépec-Tecoaque (stan Tlaxcala, Meksyk) (post: "Zultepec-Tecoaque dostarcza nowych informacji na temat pierwszych lat hiszpańskiego podboju"). Eksperci skrupulatnie badali wszystkie znaleziska i starali się ustalić, co wydarzyło się podczas sześciu miesięcy od momentu zatrzymania tej karawany w dniu 24 czerwca 1520 roku, kiedy to ludność Acolhua z Zultépec-Tecoaque stopniowo składała w ofierze jeńców, wśród których byli pochodzący z różnych regionów Mezoameryki mężczyźni, kobiety i dzieci. Archeolodzy Enrique Martínez Vargas i Ana María Jarquín Pacheco z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przedstawili obecnie rezultaty swych prac, w tym rekonstrukcję wyglądu niektórych ofiar.

Rekonstrukcja wyglądu dwóch osób złozonych w ofierze; szczątki ludzkie
i artefakty znalezione w Zultépec-Tecoaque (fot. Mauricio Marat, INAH)

piątek, 10 maja 2019

Rytualne zawiniątko z pozostałościami pięciu substancji psychoaktywnych

Oryginalny artykuł: Traces of five drugs found on 1000-year-old South American ritual kit

Na płaskowyżu Lipez, w południowo-zachodniej Boliwii, w schronisku skalnym na wysokości około 3900 m n.p.m. natrafiono na pochodzące sprzed 1000 lat artefakty, które służyły do zażywania substancji psychoaktywnych. Wśród znalezionych przedmiotów znajdowały się: wykonana ze skóry torba o długości 28 cm, para drewnianych tabliczek, rurki, dwie szpatułki z kości lamy, utkana opaska na głowę, kawałki zaschniętych łodyg roślin i woreczek sporządzony z trzech zeszytych lisich pysków. Tabliczki i rurki ozdobione są wizerunkami postaci ludzkich.

Postacie zdobiące rurkę i tabliczkę znalezione na płaskowyżu Lipez (fot. M. Miller et al.)

poniedziałek, 6 maja 2019

La Quemada (stan Zacatecas, Meksyk) została podpalona co najmniej dwa razy

Oryginalny artykuł: Evidencia de dos incendios indica el abandono paulatino de La Quemada hace mas de mil anos

La Quemada jest stanowiskiem archeologicznym położonym w odległości 52 km na południe od stolicy stanu Zacatecas (Meksyk). Prace prowadzone są tam od około stu lat i zdołano ustalić, że miasto było zamieszkiwane od 400 r., a jego największy rozkwit przypadł na lata 600-900. Chociaż wiadomo było, że w czasach prekolumbijskich ośrodek ten został spalony i stąd pochodzi jego współczesna nazwa („quemada” znaczy „spalona”), to brakowało danych, które pozwoliłyby stwierdzić, kiedy ostatecznie miasto zostało opuszczone. Obecnie specjaliści z INAH i z Instytutu Geofizyki UNAM przeprowadzili nowe badania, wykorzystując w tym celu archeomagnetyzm.

Stanowisko archeologiczne La Quemada (fot. Mauricio Marat, INAH)

czwartek, 2 maja 2019

Łowcy-zbieracze pojawili się w południowo-zachodniej Amazonii ponad 10 000 lat temu

Oryginalny artykuł: Excavations show hunter-gatherers lived in the Amazon more than 10,000 years ago

Antropolog i archeolog José Capriles z Pennsylvania State University i jego współpracownicy wykazali, że łowcy-zbieracze pojawili się na ziemiach południowo-zachodniej Amazonii około 10 600 lat temu, a zatem co najmniej kilka tysięcy lat wcześniej niż sądzono do tej pory. Badacze skupili się na trzech niewielkich, porośniętych roślinnością kopcach ziemnych w Llanos de Moxos w Boliwii. Natrafiono na pochodzące przypuszczalnie z jakiegoś ogniska kawałki spalonej gliny i drewna, muszle ślimaków oraz kości małych ssaków i ryb.

Jeden z ziemnych kopców w Llanos de Moxos (fot. J. Capriles, PSU)