W Chichen Itza zakończono prace w ramach Projektu GAM

Oryginalny artykuł: Investigadores del GAM concluyen el Proyecto Chichen Itza Subterraneo

Badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), National Geographic Society i California State University w Los Angeles zakończyli drugi etap prac poświęconych podziemnym tunelom na terenie majańskiego ośrodka Chichén Itzá i prowadzonym w ramach Projektu GAM (Gran Acuífero Maya), którym kieruje archeolog podwodny Guillermo de Anda. Celem projektu było poszukiwanie w Chichén Itzá i jego okolicach źródeł wody, które mogły zadecydować o założeniu miasta w tym miejscu.

Ekipa Projektu GAM podczas prac w Chichén Itzá (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)

Turkus i jadeit - kamienie ognia i wody

Oryginalny artykuł: Museo del Templo Mayor presenta "Piedras de fuego y agua. Turquesas y jades entre los nahuas"

W Muzeum Templo Mayor w Mieście Meksyk zorganizowano wystawę poświęconą turkusowi i jadeitowi, które były uważane przez ludność Nahua z Centralnego Meksyku za kamienie ognia i wody. Na wystawie zaprezentowano 137 artefaktów (m.in. paciorki, ozdoby uszu i nosa, mozaiki, pektorały, noże i sceptry), z których niemal 100 pochodzi z depozytów ofiarnych w ceremonialnym centrum dawnego Tenochtitlan, a pozostałe – z ośrodków Huasteków, Misteków, Tarasków i kultury Chalchihuites. Jak podkreśla kurator wystawy, dr Emiliano Melgar Tisoc, chociaż do tej pory uważano, że ludy Nahua określały słowem chalchihuitl wszystkie kamienie o niebieskim i zielonym kolorze, to jednak nowe interpretacje dowodzą, że społeczności Mezoameryki wyraźnie je odróżniały. O ile turkus był związany z bóstwami ognia, o tyle jadeit – z bóstwami deszczu i żyzności.

Sceptr Xiuhcoatl, wykonany z krzemienia, pirytu i mozaiki turkusowej (fot. Héctor Montaño, INAH)

Zgodnie z kosmowizją ludów Nahua, turkus i jadeit wzajemnie się uzupełniają, symbolizują przeciwstawne bieguny i oba wykorzystywano do wyrobu ozdób i różnych artefaktów o przeznaczeniu religijnym i ceremonialnym. Te cenne kamienie docierały na drodze wymiany towarowej, w formie danin lub jako zdobycze wojenne. Złoża turkusów znajdują się w północno-zachodniej części Meksyku i w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych, a złoża jadeitu – w rejonie rzeki Motagua w Gwatemali. W przypadku wielu kontekstów archeologicznych prawdziwy turkus i prawdziwy jadeit bywają jednak często wymieszane z innymi kamieniami w kolorach niebieskim i zielonym.

Wykonany z jadeitu wizerunek boga deszczu Tlaloka (fot. Héctor Montaño, INAH)

Kakao było znane w Ekwadorze już 5000 lat temu

Oryginalny artykuł: Origin of chocolate shifts 1400 miles and 1500 years

Kakao (Theobroma cacao), a szczególnie sporządzone z jego ziaren napoje od dawna wiązano z dawnymi cywilizacjami Mezoameryki, którą uważano za miejsce udomowienia tej rośliny. Najnowsze badania wykazały jednak, że kakao znane było na ziemiach dzisiejszego Ekwadoru około 1500 lat wcześniej, czyli ponad 5000 lat temu. Oznacza to, że już wówczas zostało udomowione na obszarze Amazonii. Profesor Michael Blake z University of British Columbia w Kanadzie, jeden z autorów publikacji, która ukazała się w czasopiśmie Nature Ecology & Evolution podaje, że odkrycia dokonano w południowo-wschodnim Ekwadorze, na terenie stanowiska archeologicznego Santa Ana-La Florida, które było zamieszkiwane 5500-3300 lat temu przez prekolumbijską społeczność, nazywaną obecnie kulturą Mayo-Chinchipe.

Kakaowiec Theobroma cacao (źródło fot.: The Guardian)

W Boliwii odkryto podziemną nekropolię

Oryginalny artykuł: Descubren en Bolivia tumbas colectivas de mas de 500 anos

Na terenie gminy Viacha, leżącej w odległości około 30 km na południowy zachód od La Paz, boliwijscy archeolodzy przypadkowo dokonali wyjątkowego odkrycia podziemnej nekropolii Pacajes, znanych jako „Ludzie Orły” – Paka Jakis, jednej ze wspólnot Indian Aymara, zamieszkujących ten region. Natrafiono na pochodzące sprzed ponad 500 lat cztery zbiorowe groby, chociaż dwa z nich zostały już wcześniej wyrabowane.

Zawiniątka grobowe odkryte na terenie gminy Viacha (fot. Ministerio de Cultura de Bolivia)

Kompleksy ceremonialne na pustyni Atakama

Oryginalny artykuł: Ancient Ceremonial Complexes Revealed in World's Driest Desert

Archeolodzy Catherine Perlés z Université Paris Nanterre i Lautario Nuñez z Universidad Católica del Norte w Chile sugerują, że dawne stanowiska na pustyni Atakama, kwitnące tysiące lat temu służyły celom ceremonialnym. Jak podają badacze, aby przetrwać w trudnych warunkach na wyjątkowo suchej pustyni, tamtejsza ludność wykorzystywała tak zwane eko-schronienia, czyli miejsca zapewniające wystarczającą ilość wody, roślin i zwierzyny. Po dotarciu na takie tereny, przybysze postanowili wznieść owe centra, których budowę przypuszczalnie nadzorowali przywódcy religijni. Szczególne wrażenie wywołuje stanowisko pochodzące z lat 1200-500 p.n.e. Wykopaliska prowadzono tam w 2015 roku i natrafiono na zabytki kamienne oraz szczątki 28 dzieci, które pochowano z bogatymi darami ze złota i różnych materiałów pochodzących z rejonu Amazonii i znad wybrzeża Oceanu Spokojnego.

Miejsca pochówków dzieci, którym złożono bogate dary (źródło fot. Antiquity)

Stanowisko archeologiczne Cerro del Teul otwarte dla zwiedzających

Oryginalny artykuł: Abre al publico Cerro del Teul, sitio arqueologico con 16 siglos de ocupacion prehispanica al sur de Zacatecas

Cerro del Teul, po La Quemada i Alta Vista Chalchihuites jest trzecim stanowiskiem archeologicznym na terenie meksykańskiego stanu Zacatecas, które zostało otwarte dla zwiedzających. Prowadzone w ostatnich latach wykopaliska wykazały, że Cerro del Teul było zamieszkiwane przez około 1600 lat, a pierwsze ślady osadnictwa sięgają kilku wieków przed naszą erą.

Główny Plac w Cerro del Teul (fot. Héctor Montaño, INAH)

W Marcavalle odkryto pochówki sprzed 3000 lat

Oryginalny artykuł: Descubren entierros humanos de hace 3000 anos en Cusco

Na terenie stanowiska archeologicznego Marcavalle w rejonie Cusco odkryto dwa pochówki ze szczątkami ludzkimi sprzed około 3000 lat. Kierująca projektem badawczym Luz Marina Monrroy Quiñones przekazała, że w jednym z nich ciało osoby zmarłej w wieku poniżej 20 lat złożono w formie zgiętej i otoczono kamienną konstrukcją. W pobliżu czaszki z wyraźną deformacją znajdowała się okrągła płytka ze złota, stanowiąca przypuszczalnie ozdobę.

Pierwszy pochówek w Marcavalle (fot. Andina/Difusion)