W Chichen Itza zakończono prace w ramach Projektu GAM

Oryginalny artykuł: Investigadores del GAM concluyen el Proyecto Chichen Itza Subterraneo

Badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), National Geographic Society i California State University w Los Angeles zakończyli drugi etap prac poświęconych podziemnym tunelom na terenie majańskiego ośrodka Chichén Itzá i prowadzonym w ramach Projektu GAM (Gran Acuífero Maya), którym kieruje archeolog podwodny Guillermo de Anda. Celem projektu było poszukiwanie w Chichén Itzá i jego okolicach źródeł wody, które mogły zadecydować o założeniu miasta w tym miejscu.

Ekipa Projektu GAM podczas prac w Chichén Itzá (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)

Uczeni zamierzali przede wszystkim poznać związki pomiędzy kompleksami architektonicznymi w Chichén Itzá a obecnością źródeł wody, jaskiń i studni cenote w promieniu 16 km od centrum miasta. Poza tym, badania mają dostarczyć danych na temat wielu nadal dyskutowanych zagadnień, dotyczących Chichén Itzá, jak plan miasta, pochodzenie jego założycieli, chronologia, przyczyny upadku, przypuszczalne wpływy z rejonów Centralnego Meksyku i w ogólności społeczno-polityczny rozwój tego ośrodka.

Cenote Holtún (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)

Zdaniem uczestników projektu, niektóre budowle zostały specjalnie wzniesione w pobliżu lub nad źródłami wody, jak w przypadku cenote pod Piramidą Kukulkana (zwaną też „Zamkiem” – El Castillo). Istnieje także związek pomiędzy planem przestrzennym miasta a naturalnymi jaskiniami i cenotes położonymi na peryferiach. Jak podaje Guillermo de Anda, obecnie należałoby skupić się na formacjach podziemnych, gdyż z wyjątkiem cenotes Sagrado i Holtún, żadne inne nie zostały poddane badaniom podwodnym.

Grota Balamkanche i złożone w niej dary ofiarne (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)

Jak podkreśla James E. Brady (z California State University, Los Angeles), zrozumienie archeologii jaskiń i cenotes ma ogromne znaczenie dla lepszego poznania kultury Majów, gdyż w ich kosmogonii woda była żywiołem, któremu nadawano charakter sakralny. INAH podpisał umowę z organizacją Virtual Wonders, która przygotuje trójwymiarowe modele cyfrowe całego stanowiska archeologicznego Chichén Itzá. Dane te będą własnością INAH i staną się cennym archiwum dla przyszłych badań. Virtual Wonders zamieści cyfrowe reprodukcje na ogólnodostępnej platformie, co pozwoli na wirtualne zwiedzanie Chichén Itzá.

Jedna z kadzielnic w grocie Balamkanche (fot. Karla Ortega, Projekt GAM)

Zastosowane w 2017 r. najnowsze technologie, jak LIDAR, skanowanie trójwymiarowe i radary dało pozytywne rezultaty prac przeprowadzonych na terenie stanów Jukatan i Quintana Roo, szczególnie w Chichén Itzá przy badaniu budowli El Castillo i El Osario oraz cenotes Sagrado i Xtolok. Dokładne wyniki prac zostaną zaprezentowane w najbliższych miesiącach, po dokładnym przeanalizowaniu i przetworzeniu danych zebranych podczas prac w terenie.