W Boliwii odkryto podziemną nekropolię

Oryginalny artykuł: Descubren en Bolivia tumbas colectivas de mas de 500 anos

Na terenie gminy Viacha, leżącej w odległości około 30 km na południowy zachód od La Paz, boliwijscy archeolodzy przypadkowo dokonali wyjątkowego odkrycia podziemnej nekropolii Pacajes, znanych jako „Ludzie Orły” – Paka Jakis, jednej ze wspólnot Indian Aymara, zamieszkujących ten region. Natrafiono na pochodzące sprzed ponad 500 lat cztery zbiorowe groby, chociaż dwa z nich zostały już wcześniej wyrabowane.

Zawiniątka grobowe odkryte na terenie gminy Viacha (fot. Ministerio de Cultura de Bolivia)

Jak podaje boliwijski archeolog Wanderson Esquerdo, aby dotrzeć do dwóch komnat z nietkniętymi grobami należało zejść szybem o średnicy 70 cm na głębokość 3 metrów. W większej komnacie, o powierzchni 10 metrów kwadratowych, znaleziono 108 zawiniątek grobowych. Ponieważ szczątki należały zarówno do kobiet i mężczyzn, jak i dzieci, zatem badacze przypuszczają, że miejscowa ludność musiała zostać zdziesiątkowana przez jakąś epidemię, a nie w wyniku działań wojennych.

Jedno z zawiniątek i złozone przy nim dary (fot. Ministerio de Cultura de Bolivia)

Przy owiniętych w tkaniny szczątkach zmarłych znaleziono liczne przedmioty z metalu, drewna i kamienia, a także naczynia ceramiczne.

Artefakty znalezione w grobach (fot. Ministerio de Cultura de Bolivia)

Wanderson Esquerdo wyjaśnił, że zebrany materiał pochodzi z połowy XV wieku, kiedy to ludność Pacajes zamieszkiwała płaskowyż boliwijski po upadku imperium Tiwanacota. Świadectwa archeologiczne związane z Pacajes mają wielkie znaczenie, gdyż pozwalają poznać zmiany, jakie nastąpiły podczas ekspansji Inków i jakie stosunki utrzymywali Indianie Aymara z Inkami, wspierając ich w podbojach innych grup kulturowych.